Şirketlerin yurtdışında ödedikleri vergilerin mahsubu

Küreselleşen dünyada işletmeler global pazarda yer almak, vizyonlarını geliştirmek, rekabet gücünü artırmak, büyümek gibi bir çok gerekçe ile yabancı pazarlara yatırımlar yapmakta ve bu yatırımlar nedeniyle gelirler elde edilmektedir.

Elde edilen gelirler nedeniyle kârlılık oluşması halinde ise işletmeler vergi ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Ülkemizde tam mükellef kurumlar, gerek yurt içinde, gerekse yurt dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilirler. Böyle olunca da şirketler tarafından yurt dışında ödenen vergilerin Türkiye’de hesaplanan vergiden mahsubu gündeme gelmektedir.

Yurt dışında elde edilen kazançlar sonuç hesaplarına aktarılmalıdır

 Yabancı ülkelerde elde edilen kazançların mahsubu için yurtdışında ödenen verginin kurumlar vergisi ve benzeri bir vergi olması ve söz konusu kazançların Türkiye’de genel sonuç hesaplarına aktarılması gereklidir. Türkiye›de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançlardan mahallinde ödenen kurumlar vergisi ve benzeri vergiler, Türkiye›de hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilecektir. Söz konusu vergilerin yabancı para cinsinden ödenmesi durumunda, Türkiye’de genel sonuç hesaplarına intikal ettirildiği tarihteki Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınacaktır.

Mahsupta sınır var

 Yabancı ülkelerde ödenen vergilerin mahsup edilecek tutarı, yurt dışında elde edilen kazançlara ilgili dönem kurumlar vergisi kanununun 32. Maddesinde belirtilen kurumlar vergisi oranının uygulamasıyla bulunacak tutardan fazla olamaz. Ayrıca, yurt dışında ödenen vergilerin zarar ya da istisnalar nedeniyle Türkiye’de kurum kazancı oluşmadığından ilgili yılda indirilememesi halinde, mahsup hakkı izleyen üçüncü hesap dönemi sonuna kadar kullanılabilecektir.

Mahsup sırası

Yurt dışında ödenen vergiler, Kurumlar Vergisi Kanununa göre hesaplanan kurumlar vergisinden öncelikle mahsup edilecek, artan tutarın bulunması halinde yurt içinde kesinti suretiyle ödenen vergiler ve geçici vergi mahsup edilecektir.

İstisna kazançlar mahsup edilemez

 Yurt dışında elde edilen kazançların Türkiye’de kurumlar vergisinden istisna edilmiş bir kazanç olması halinde, bu kazançlar üzerinden yurt dışında ödenen vergilerin yurt içinde hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilmesi mümkün değildir.

Yurt dışında ödenen vergilerin tevsiki

Yabancı ülkelerde ödenen vergilerin, Türkiye’de hesaplanacak vergiden indirilebilmesi için; bu vergilerin ilgili ülkede ödendiğine dair tevsik edici belgelerin yetkili makamlardan alınarak mahallindeki Türk elçilik veya konsoloslukları, yoksa mahallinde Türk menfaatlerini koruyan ülkenin aynı nitelikteki temsilcileri tarafından tasdik edilmesi gerekmektedir. Ayrıca, Apostil (Apostılle) şerhi taşıyan belgeler de Lahey Konferansının tüm üye ve taraf ülkelerinde tevsik edici belge olarak kabul edilmektedir.

Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları

 Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları, aynı kazanç unsurunun her iki ülkede de vergilendirilmesini önleme anlaşmalarıdır. Vergi ödenen yabancı ülke ile Türkiye arasında Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının olup olmadığı dikkate alınarak anlaşma var ise anlaşma hükümlerine uyulması gerekmektedir. Türkiye’nin taraf olduğu bazı anlaşmalarda, bazı kazançların Türkiye’de vergiden istisna edildiği görülebilmektedir. Bu durumda, yurt dışında ödenen vergilerin Türkiye’de hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilmesi mümkün değildir.