Şirketlerin faaliyet kârını kur gölgeledi
Halka açık şirketlerin 2015 bilançosu netleşiyor. Bir taraftan kur artışı öteki taraftan emtia fiyatlarındaki dalgalanma şirketlerin ‘net kâr’ artışını frenledi. Borsa İstanbul’da faaliyet gösteren imalat sanayii şirketlerinin toplu bilançoları analiz edildiğinde, 164 imalat sanayii şirketinin net esas faaliyet kârı yüzde 33.4 artışla 17.1 milyar TL olurken net dönem kârındaki artış yüzde 16.9 oldu. Şirketlerin faaliyet dışı finansal giderlerindeki artış ise yüzde 57.9 olurken giderler toplamı 14.1 milyar TL’ye yükseldi. 2015 yılı bilançolarına damgasını jeopolitik riskler ve küresel gelişmeler nedeniyle artan döviz kurları vururken bilançosunu açıklayan 393 şirketin toplam kârı 2015 yılında sadece binde 6 arttı. 2014 yılında 49.6 milyar TL kâr eden 393 şirket 2015 Aralık ayında 49 milyar 951 milyon TL kâr açıkladı. 164 imalat sanayii şirketinin net kârı ise yüzde 16.95 artışla 11 milyar 812 milyon TL oldu. 13 halka açık bankanın kârı ise yüzde 5.7 düşüşle 17 milyar 917 milyon TL’ye indi.
Yıl içerisinde yapılan iki seçim ve terör riskleri nedeniyle döviz kurlarında görülen artışlar döviz yükümlülüğü bulunan şirketlerin net kârını baskıladı. Kur artışı, faaliyet kârlılığında iyi bir yıl geçiren şirketlerin performansını gölgelerken net esas faaliyet karı yüzde 33.4 artışla 2015 yılı sonunda 17 milyar 196 milyon TL oldu. Faaliyet karının yüzde 32.9 artışla 17 milyar 279 milyon TL olduğu imalat sanayiinde net dönem karı ise yüzde 16.95 artışla 11 milyar 812 milyon TL seviyesinde.
Uzmanlar, döviz varlığı bulunan dolayısıyla kurdaki artıştan olumlu etkilenen şirketlerin sayısının sınırlı kaldığına değinirken faaliyet dışı finansal gelir artışı yüzde 38.8 artarak 7.9 milyar TL oldu. Faaliyet dışı finansal gider ise bu rakamın iki katını işaret ediyor. İmalat sanayii şirketlerinin faaliyet dışı finansal giderleri 14.1 milyar TL oldu. Finansal giderlerde bir önceki seneye göre artış oranı ise yüzde 57.9 oldu.
Kur artışlarının yanı sıra, 2014 yılında başlayan ve 2015 yılında da devam eden petrol başta olmak üzere emtia fiyatlarındaki düşüşler de bazı sektörleri negatif etkiledi. Özellikle demir-çelik fiyatlarında gerileme bu sektörde faaliyet gösteren şirketlerin hem satış geliri hem kârlılığını negatif etkiledi. Özetle, siyasi ve jeopolitik riskler nedeniyle temkinli bir yıl olan 2015’te, şirket bilançolarında döviz kurlarındaki artış ve emtia fiyatlarındaki düşüşten kaynaklanan gelişmelerin ön plana çıktığı bir yıl oldu. Nitekim 164 imalat şirketinin bilançoları incelendiğinde; şirketlerin esas faaliyetlerindeki yüzde 33’lük artışa rağmen net karlardaki artışı yüzde 17.
2015 yılında en yüksek karı Koç Holding açıkladı. Holding karını yüzde 32 artırarak 3 milyar 567 milyon liraya çıkartırken, THY sıralamada 2 milyar 993 milyon liralık kar ile ikinci oldu. Tüpraş ise yüzde 74,79’luk artış ile 2 milyar 550 milyon net kar açıklayarak üçüncü sıraya oturdu.
Otomotiv satışta gaza bastı
2015 yılında şirketlerin satışları incelendiğinde ise Ford Otosan, Tofas Oto, BİM, dikkat çekiyor. Otomotiv sektöründe 2015 yılında ertelenen talebin etkisiyle satışlar rekor kırdı. Bu anlamda borsa şirketlerinden Ford Otosan ve Tofaş Otomobil satışlarını ciddi oranda artırdı. Ford Otosan yüzde 40,43, Tofaş ise yüzde 33,34’lük bir satış artışı yaşadı. Öte yandan BİM ise yüzde 20,50’lik artışla dikkat çekti.
2015 yılında bankacılık, taş toprak, metal ana sanayi, menkul kıymet yatırım ortaklıkları, GYO’lar, iletişim ve ulaştırma sektörünün yılı beklentilerin altında kapattığını kaydeden Gedik Yatırım Araştırma Uzmanı Üzeyir Doğan, 2016 yılında gübre, beyaz eşya, savunma, otomotiv ve çimento sektörlerinin ön plana çıkmasını beklediklerini söyledi. Doğan, şöyle dedi; “Gübre sektöründe KDV’nin kaldırılması ve şirket bazında yeni yatırımların tamamlanması ön plana çıkacak. Beyaz eşya ve otomotiv sektöründe demir çelik fiyatlarında yaşanan düşüş ve ihracat odaklı sektörler olması 2016 yılında da güçlü durmasını beklediğimiz sektörler arasında. Çimento sektöründe alt yapı yatırımlarını bitirmiş, iç pazar ağırlıklı çalışan ve özel ürünlere yoğunlaşan şirketler ön plana çıkabilir. Jeopolitik risklerin devam ettiği dönemde savunma sanayi sektörünün 2016 yılında güçlü beklediğimiz sektörler arasında.”
