Şirketler cephesinde nabız iyi atmıyor
Kurulan ve kapanan şirket istatistikleri, ekonomideki canlılığın veya durgunluk ve krizin iyi göstergelerinden birisidir.
Kapanan şirketlerin azalması, kurulan şirket sayısının hızlı artması ekonomideki canlılığın bir göstergesi sayılır. Tersi, yani kapanan şirket sayısının hızlı artması, kurulan şirket sayısının yavaş artması, ekonomide durgunluk veya krizin işaretidir. Kurulan şirket sayısının kapananlara oranı da tamamlayıcı bir gösterge olarak değerlendirilebilir.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) Ticaret Sicili Gazetesi’nden derlediği istatistiklere göre yılın ilk 7 ayı sonunda şirketler cephesinde nabzın pek de iyi atmadığını ortaya koyuyor.
TOBB verilerine göre yılın ilk 7 ayındaki kurulan ve kapanan şirket sayılarını, sektörleri de dikkate alarak geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırdığımızda ortaya şöyle bir manzara çıkıyor:
- Bu yılın ilk 7 ayında kurulan şirket sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4.16 artarken kapanan şirket sayısı yüzde 16.63 arttı. Kapanan şirket sayısındaki artış hızı, kurulan şirket artış hızının 4 katını buldu.
- Üretimin omurgasını oluşturan tarım ve sanayide yeni kurulan şirket sayısı artmak bir yana azaldı. Tarımda bu yılın ilk 7 ayında yeni kurulan şirket sayısı geçen yıla göre yüzde 33.89 gibi keskin bir düşüş gösterdi. Sanayide ise geçen yıla göre yüzde 3.51 daha az yeni şirket kuruldu.
- Yeni şirket kuruluşlarının geçen yıla göre arttığı sektörler inşaat ve hizmetler oldu. İnşaatta yeni kurulan şirket sayısı geçen yıla göre yüzde 6.27, hizmetlerde ise yüzde 7.10 arttı.
- İnşaat ve hizmetlerde yeni kurulan şirket sayısında artış olmakla birlikte, her iki sektörde de kapanan şirket sayısındaki artış hızı, kurulan şirket artış hızından yüksek oldu.
- Hizmetlerde yeni kurulan şirket sayısındaki yüzde 7.10’luk artışa karşın kapanan şirket sayısındaki artış yüzde 18.21’i buldu.
- İnşaatta kurulan ve kapanan şirket artış hızları birbirine yakın gerçekleşti. İnşaatta yeni kurulan şirket sayısı yüzde 6.27 artarken, kapanan şirket artış hızı yüzde 6.71 ile kılpayı daha yüksek oldu.
- Tarımda bir yandan yeni kurulan şirket sayısında sert bir düşüş yaşanırken öte yandan kapanan şirket sayısı da yüzde 9.94 gibi hatırı sayılır bir hızda arttı.
- Kapanan şirket sayısında en hızlı artışın, üretimin en önemli sektörü olan sanayide gerçekleşmesi ekonominin sağlığı açısından kötüye işaret. Sanayide yeni kurulan şirket sayısı yüzde 3.51 azalarken, kapanan şirket sayısı yüzde 23.73 gibi yüksek bir artış gösterdi.
- Kapanan her 100 şirkete karşılık kurulan yeni şirket sayılarında da durum tüm sektörlerde bir önceki yıla göre kötüye gitti.
- Yılın ilk 7 ayında kapanan her 100 şirkete karşılık yeni kurulan şirket sayısı geçen yıla göre toplamda 66 azalarak 548’e, hizmetlerde 58 azalarak 558’e geriledi.
- Tarım ve sanayideki düşüş ise çok yüksek boyuta ulaştı. Tarımda kapanan her 100 şirkete karşılık kurulan şirket sayısı 211 gibi yüksek bir düşüşle 528’den 316’ya indi. Sanayide ise oran 142 puanlık bir düşüşle 647’den 505’e indi.
