Şirketinizde mobbing var mı?
Ülkemiz iş dünyasında şiddeti giderek artan bir olgu mobbing. Şirketleri zayıflatan bir kurumsal sorun. Önemsiz gibi gözükmekle birlikte, nitelikli insan kaybı, iş ortamında huzursuzluk, iş veriminde düşüş, takım çalışmasını baltalama ve kontrol ortamını zedeleme gibi zararları var.
Bünyesinde mobbing yaşanan bir şirketin orta ve uzun vadede yapıcı bir kurum kültürü oluşturma ihtimali yok. Mobbing meselesi şirketlerde doğrudan gelir tablosunu veya bilançoyu etkileyecek bir risk gibi görülmüyor ve bu sebeple yeterince önemsenmiyor! Oysa dolaylı olarak etkiliyor. Bu riski daha fazla ciddiye almalıyız.
Mobbing nedir?
Mobbing, iş yaşamında bireylerin ya da grupların bir diğer bireye veya gruba, sistematik ve sürekli olarak psikolojik baskı yapması, yıldırması, onu küçümseme ve dışlama gibi olumsuz davranışlarda bulunması olarak tanımlanabilir. Çalışma ortamındaki bu tür olumsuz davranışların kişi üzerinde ciddi fiziksel, psikolojik ve sosyal etkileri olabilir. Örnk olarak bir kişinin sürekli olarak görevlerinin değiştirilmesi, ofis içindeki sosyal etkinliklerden dışlanması ya da mesai arkadaşları tarafından sürekli küçümseyici söylemlere maruz kalması bu duruma örnektir.
Mobbing ne tür zararlar verir?
Mobbing mağdurları genellikle stres, anksiyete, depresyon gibi psikolojik sorunlar yaşarlar. Aynı zamanda fiziksel sağlık sorunları, uykusuzluk ve özsaygı kaybı da gözlemlenebilir. Aynı zamanda mobbing, şirket içinde iş verimliliğini düşürür. İşten ayrılmalar, işe devamsızlık, düşük motivasyon gibi olumsuzluklara yol açabilir. Aynı zamanda şirketin itibarına da zarar verebilir. İşin ekonomik tarafında mobbing mağdurlarının tedavi masrafları, işten ayrılmalar sonucu ortaya çıkan işe alım masrafları gibi ekonomik yükler şirketler için ciddi maliyetler oluşturabilir.
Mobbingi önlemek için ne yapabilirsiniz?
Öncelikle farkındalık yaratmak gerekiyor. Çalışanların mobbing konusunda bilgilendirilmesi ve eğitim alması, bu tür olumsuz davranışların farkına varılmasına yardımcı olabilir.
Örneğin, bir şirket tüm çalışanlarına mobbing konulu seminerler düzenleyerek, olumsuzlukların farkına varmalarını sağlayabilir. İkinci adım, iletişimi güçlendirmedir. Açık iletişim kanallarının oluşturulması ve çalışanların duygularını ve düşüncelerini ifade edebilmeleri için bir ortamın sağlanması önemlidir.
Örneğin çalışanlarının düşüncelerini ve duygularını ifade edebilmeleri için haftalık toplantılar düzenlenebilir. Bu toplantılarda, çalışanlar arasında yaşanabilecek sorunlar hızlıca çözüme kavuşturulabilir. Sonraki aşama bu konuda şirket politikalarının oluşturulmasıdır. Mobbinge karşı net ve kesin kuralların oluşturulması, olumsuz davranışların önüne geçebilir. Bu politikaların her çalışan tarafından bilinmesi ve takip edilmesi gerekir.
Örneğin mobbinge karşı kesin ve net politikalar yazılı olarak tüm çalışanlarına dağıtılabilir. Bu politikalar, mobbinge yol açabilecek davranışları detaylı bir şekilde tanımlar ve bu davranışlarda bulunan çalışanlara uygulanacak yaptırımları açıkça belirtirse caydırıcı da olur. Ayrıca tüm süreçlerin tarafsız bir gözlemci tarafından koordine edilmesi faydalı olacaktır.
Mobbing şikayetlerinin değerlendirilmesi için tarafsız bir birimin veya kişinin atanması, objektif değerlendirmeler yapılmasına olanak tanır. Örneğin mobbing iddialarını değerlendirebilmek için şirket dışından bağımsız bir uzmanla çalışmaya başlanabilir. Bu uzman, şikayetleri tarafsız bir gözle değerlendirerek ve objektif önerilerde bulunarak sorunların çözülmesine yardımcı olabilir.