Şimşek: Açık pozisyona karşı 23 bin firmaya dövizde sınırlama getirilecek
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, dün Finans Forumu'nda döviz yükümlülüğü 15 milyon doların altında olan 23 bin küçük ve orta ölçekli şirketleri açık pozisyonlarını önlemek için makine-teçhizat gibi bazı istisnalar dışında “doğrudan doğruya sınırlama getireceğiz” diyerek, yeni bir uygulamanın gündeme geleceğini açıkladı. Bakan Şimşek, aldıkları kararın nedenini ortaya koyarken şunları söyledi:
“25 bin şirketimizin döviz yükümlülüğü var. Bu 25 bin şirketimizin 23 bininin döviz yükümlülüğü 15 milyon doların altında. Bunlar nispeten küçük ve orta ölçekli şirketler. 23 bin şirketin açık pozisyondaki payı yüzde 16 civarında. 2 bin büyük firmanın payı ise yüzde 84 civarında. Biz, ilk aşamada 2 bin firmaya ilişkin veri toplamının yasal altyapısını bu hafta oluşturduk. Bir çerçeve oluşturacağız. Bu küçük ve kısmen orta ölçeklilere biz doğrudan doğruya sınırlama getireceğiz.
Niyetimiz şu; hane halkına aldığımız tedbire benzer bir tedbir alacağız. Bu önemli bir sorun, çok yakında önemli bir reform yapacağız. Bu alanda hane halkında aldığımıza benzer tedbirleri burada da alacağız. Burada ciddi sınırlamaya gideceğiz. Reel sektör ciddi bir döviz açığına sahip. Reel sektörün bir yıla kadar döviz varlıkları yükümlülüklerinden 7.5 milyar dolar fazla. Kamu özel sektör projeleri var. Birtakım istisnalar olacak, ama genel anlamda sınırlamaya gideceğiz.”
Şimşek, tüm reformların, arka planının cari açık, tasarruflar, enerjide dışa bağımlılık enflasyon, verimlilik, rekabet ortamı ve para politikalarıyla ilgili olduğunu söyledi.
Şimşek, "Tüm bunları çözmek için reform güdemimiz var. Şoklara karşı hala dayanıklıyız. Belki lira o kadar dayanıklı değil, ama reel ekonomiyi gerçekten reel sektör başarıyla götürüyor. Biz de zamanında doğru tedbirleri devreye sokuyoruz. Makro ihtiyati çerçevede para politikalarında daha sade bir duruş ve yapısal reformlarla bu sorunları da yönetmeye devam edeceğiz. Ama esasen köklü bir şekilde çözeceğiz” değerlendirmesini de yaptı.
Bakan Şimşek’in açıklamaları cari açık sorununu önlemek için bankacılarca da sık sık tekrarlanan “döviz geliri olmayan dövizle borçlanmasın” prensibine uygun olarak küçük ve orta boy işletmelere döviz sınırlaması getireceklerinin haberini veriyor. 2009 yılında hane halkının dövizle borçlanmalarına sınır getirilmesinin benzeri bir uygulamanın söz konusu olacağı görülüyor. Bilindiği gibi o dönemde döviz geliri olmayan vatandaşlar döviz borçlanmalarından zora düşünce, hane halkının dövizle borçlanmasına son verilmişti.
Mehmet Şimşek’in cari açığı azaltmaya dönük almayı kararlaştırdıkları bu olumlu kararın vereceği sonucun ne olacağını önümüzdeki dönemde göreceğiz.