Simpsons ve matematik

Önce, Simpsons dizisini yazanların bazısını tanıyalım:

Stewart Burns: Harvard Matematik ve master.
David Cohen: Harvard Fizik, Berkeley bilişim master.
Al Jean: Harvard Matematik.
Ken Keeler: Harvard Matematik ve doktora.
Jeff Westbrook: Harvard Fizik, Princeton bilişim doktora.
Ve dizinin yaratıcı çizeri Matt Groening, içlerinde sosyal bilim okuyan tek kişi. Hollywood Yıldızlar Bulvarı’nda el izi var.

Bu ekip, “çocuk çizgi filmi” yazmıyor. Çizimler ve sunumlar öyle görünse bile... Ülkemizde Simpsons, “saçma sapan diyaloglu bir çizgi film” sanılmıştı. Ama iki sahnesi RTÜK’ün gözünden kaçmadı ve tv kanalına para cezası verdi! (04.12.2012)

Simpsons, Amerikan bilgi toplumu izleyicisi için yazılmış çizilmiş bir kara mizah dizisi olarak 1989’dan beri aralıksız yayınlanıyor. ABD TV endüstrisinin Emmy Ödülleri’ni 27 kez kazandı.

Simpsons’daki “matematik”, yeni bir bilimsel araştırma kitabına konu oldu: “Simpsons ve Matematik Gizemleri.” Bilim kitaplarıyla ünlü İngiliz Simon Singh imzalı. Londra Teknik Üniversitesi

(Imperial College) fizik mezunu. Cambridge fizik doktorası. CERN’de çalışmış. 
Bilimin, Simpsons’da nasıl ele alındığını araştıran İngilizce kitaplar da var:

Prof.Dr.William Irwin: Simpsons ve Felsefe. 
Psikiatr Dr. Alan Brown: Simpsons’un Psikolojisi.
Din uzmanı Mark Pinsky: Simpsons’a Göre İncil.
Steven Keslowitz: Simpsons’a Göre Dünya ve Toplum.
Prof.Dr.Denise Du Vernay: Eğitimde Simpsons.

Prof.Dr.Paul Halpern: Simpsons fizik, robotlar, yaşam ve evren hakkında bize ne öğretebilir? (Bu kitabı, üniversite ders kitaplarıyla ünlü Wiley, 262 sayfa olarak yayınladı. Almanca’ya da çevrildi).

• TIME dergisinin 20. Yüzyılı değerlendirme listesinde Simpsons’un baş kahramanı Homer, “en etki yaratan isimler” arasında yer aldı! Homer, sanal Springfield Üniversitesi (!) nükleer fizik mezunuydu!.. Zaten dizide çoğunluk, star ABD üniversitesi “mezunu.”

• Dizide önemli bilim adamları; teorik fizikçi Stephen Hawking 4 kez, astronot Buzz Aldrin, paleontolog Stephen Jay Gould, 1986 Kimya Ödülü sahibi Dudley Herschbach, hiç mülakat vermemesiyle tanınan ünlü bilim yazarı Thomas Pynchon “rol” aldılar. Karakter veya sadece ses olarak.

• 2001’de Amerikan Matematik Birliği’nin MathFest etkinliğinde ilk kez Simpsons ve bilim konusunda konferans verildi. Taylor and Francis akademik yayınevinin “Matematik Eğitiminde Sorunlar, Kaynaklar ve Konular” (PRIMUS) adlı akademik dergisinin Mart 2004 sayısı “Popüler kültürde matematik” konusuna ayrıldı.

• Simpsons’da bilim ve matematiğin, gündelik yaşamın açıklayıcısı olarak ele alınış biçimi, adeta akademik düzeyde ince ayarla sağlanıyor. Öyle ki, iki matematik profesörü diziyi didikleyerek, ders materyali olarak kullanılacak zengin bir site bile yaptı. Bu konuda bilimsel makaleler yayınlanıyor.

Bütün bu işler Türkiye için “zırvalık” gibi görülebilir. Ama ABD’de önemli olan, dersi öğrenciye “anlatmak” değil, dersi öğrencinin “anlamasını” sağlamak. Matematik ve bilim gibi zor konularda gençlerin ilgisini, onların tanıdığı popüler kültür öğeleriyle çekerek konuya ilgili hale getirmek, hocalar açısından yenilikçilik de gerektiriyor. Üstelik, Simpsons’daki bilimsel konular, tartışmalı bir mizansenle sunulduğunda, akademik bir tartışma ortamı da yaratıyor. Bu anlamda Simpsons, üniversite düzeyinde, yetişkin bilgi toplumu bireyleri için...