Silikon Vadisi Bankası ve Fed beklentileri

Normal şartlar altında bu paylaşımın ana noktası geçen hafta Powell’ın ABD kongresinde bankacılık ve finansal hizmetler komitelerine karşı yaptığı konuşma detayları ile sonrasında oluşan piyasa fiyatlamalarını başlıca tahvil tarafında içermeliydi.

Ancak, Perşembe ve Cuma günü özünde yeni girişimlerin, girişimcilerin ve girişim sermayedarlarının bankası olarak bilinen Silikon Vadisi Bankası (SVB) gelişmeleri kıyamet senaryolarını arttırarak Powell’ın konuşmalarının önüne geçti.

SVB’nin bilanço büyüklüğü 210 milyar dolar, mevduat yükümlülüğü 170 milyar dolar ve yatırım portföyü 120 milyar dolar olduğu düşünüldüğünde regülatörlerin operasyonları ele alması (Pazartesi itibariyle hissesi işleme devam ediyor) olumsuz tarafta senaryo oluşturmak isteyenlere çok iyi bir veri seti sundu. Şimdi soğukkanlı bir şekilde durumu analiz edelim.

Bir bankanın faaliyetlerine devam edememesinde bankadan kaçış (x, y, z nedenden mevduatların çıkışı) ve vade yapısı riski (kısa vadeli yükümlülükleri uzun vadeli yatırımların takip etmesi) en önemli iki risk faktörü. 2008’den beri ABD’de en büyük banka batışı diye bir başlık rakamsal baz da yanlış değil. Ancak, detaylara baktığımızda finansal sistem ikinci bir Lehman anı yaşıyor demek özünde doğru da değil. SVB’nin müşterileri ağırlıklı olarak yeni girişimler. Bu şirketlerin büyüyebilmesi için finansmana ihtiyaçları oluyor.

Çünkü büyüyene kadar zarar ediyorlar. 2020-2021 arası yatırımcıların bu tarz şirketlere aşırı ilgisi SVB’de mevduatların yükselmesine neden oldu (Finansman alan girişimler bu parayı SVB’ye mevduat olarak park etti).

Fed’in faiz artışı sinyali ile 2021 son çeyreğinden itibaren girişim şirketlerine akan finansmanın ciddi oranda hız kesmesi SVB’de bulunan mevduatların girişim şirketleri tarafından artan oranda kullanılmasına neden oldu. SVB’de belki elinde olmayarak belki isteyerek mevduatları uzun vadeli tahvillerde yatırım olarak bulundurduğu için 12 aylık bir zamanda 450 baz puan faiz artışından yatırım portföyü negatif etkilendi ve kendisinin dışarıdan sermayeye ihtiyacı oldu.

ABD’de majör bankaların mevduat tabanı SVB gibi değil. Doğru, onlarda uzun vadeli tahvillerde kâğıt üstünde zarar yazıyorlar. Ancak, SVB’nin müşteri grubu mevduatlardan çıkışı tetiklerken benzer bir durum ABD’nin en büyük bankalarında olacak demek hiç doğru değil. Belki bu yazının özeti ABD finansal sektörü için Lehman anı değil ama teknoloji ekosisteminin anı diye yazmak en doğru yaklaşım olacaktır.

SVB sonrası Mart ayı toplantısında 25 baz puan artışın bile 100% fiyatlanmaması daha üç gün önce 50 yapmalı yorumlarını çok hızlı değiştirdi. Bir finansal kurum için bilanço riskini/nakit akışını yönetmenin en önemli değişkeni faiz değişimlerini öngörebilmektir. Fed’in 2022’de 200 baz puan artış yapacağını senaryo analizine ekleyip +400 ile karşılaşma maalesef SVB için istenmeyen sonuçlara neden oldu.

Fed açısından doğru karar 25 baz puan artış sinyalini birkaç toplantı için vermek (Enflasyon verilerini takip etmek) ve eğer ihtiyaç olursa bilanço azalımı sürecini duraksatmak/miktarını düşürmek. Mart ayı toplantısında 25 baz puan artışı bilanço azalım sürecine getirilecek bir ayarlama takip ederse hiç şaşırmamak lazım.

 Powell’ın işi çok zor

 SVB’nin üst yönetimi tabii ki sütten çıkmış ak kaşık değil. Ancak, mevduatları kullandıkları yerlerde aşırı spekülatif noktalar değil. Bu süreçte, Fed’in çok hızlı faiz artışları ve nokta grafiklerinden hep yukarı yönlü gerçekleşen sapmalar önemli rol oynadı.

Powell’ın bu döngüde belki de en önemli hatası geçen hafta “gerekirse hız artabilir” demek oldu. Finansal hizmetler komitesinde bölgesel bankalar için regülasyonlar ağırlaşmamalı yorumu sonrası yaşanan bu olay ise büyük şanssızlık.

ABD’de 2.200 üzerinde bölgesel banka var. Sermaye yeterliliği açısından majör bankalarda bir problem yok. SVB’ye de mevduat garantisi geldiğine göre kıyamet senaryolarına en azından bu noktada çok kulak asmamak gerek. Girişim dünyası maalesef daha da kötü etkilenecek.

Ancak, bütün sistem çöküyor yorumu abartı. Fed’in bilanço azalım sürecinde olası bir değişime gitmesi ve/veya faiz artışlarında sona yaklaşması ise altın fiyatlarına oldukça iyi yansır. Spot piyasada onsta 1.870 dolar üstünde kalındığı sürece 1.920 dolar, 1.960 dolar ve sonrasında 2.000 dolar seviyeleri hedefler. Powell’ın işi zordu. SVB sonrası daha da zor. Bir süre faiz mesajlarını değiştirmeden verileri takip etmesi daha sağlıklı olabilir. Gerekirse hızlanırız cümlesinden 48 saat sonra piyasa faiz indirimi fiyatlıyor…