Silah, demokrasi ve özgürlük
Yaklaşık on yıldır süren küresel ekonomik kriz sürecinde ülkelerin kişi başına düşen GSYH’sı azaldı. Sağlık, eğitim gibi sosyal harcamaları ciddi biçimde düştü. Buna rağmen çoğu ülkenin hükümeti askeri harcamalarını azaltmadı, hatta kimisi artırdı. Dünyada askeri harcamalar (AH)/GSYH oranı 2007 yılında %2,32 idi, oran 2013’de 2,34 ve 2014’de 2,29 oldu.
Askeri Harcamalar/GSYH oranı en yüksek olan 15 ülkeyi aşağıdaki tabloda sıraladım. Tablodan ilginç sonuçlar çıkarmak mümkün:
- Silahlanmaya en fazla kaynak aktaran ülkelerin önemli bir kısmı henüz gelişmekte olan ülke.
- Bu ülkelerin çoğunda demokrasi yok, otoriter rejimler söz konusu. Demokrasi endeksine göre bu tabloda yer alan sadece üç ülkenin puanı 5’in üstünde, İsrail, ABD ve Ermenistan.
- Freedom House verilerine göre ilk 15 ülke içinde özgür olan iki ülke var: İsrail ve ABD.
- En fazla askeri harcama yapan 15 ülkenin 10’u ve ilk 4 sıranın tümü İslam Ülkeleri grubunda yer alıyor.
- İslam ülkelerinin tümünde otoriter rejimler yönetimde. Hepsinin demokrasi endeksindeki notu ortalama notun (5’in) altında.
- Türkiye’nin askeri harcamalar/GSYH oranı 2014 yılı için %2,19. Bu oranla dünya sıralaması içinde 52. sırada.
-Türkiye, İslam Ülkeleri içinde demokrasi katsayısı en yüksek olan ülke konumunda. Ancak endeksi hesaplayanlar Türkiye’yi ”Melez Demokrasi” (Hybrid democracy kavramı İkinci Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan serbest seçimlerin olduğu, ancak otoriter yönetimlerce idare edilen ülkeler için kullanılıyor) ile idare edilen ülkeler sınıfına sokuyorlar.
Listeden dünyanın Jandarması konumundaki ABD ile tüm İslam ülkeleri ile çatışma halindeki İsrail’i dışarıda bırakırsanız, silah harcaması oranının yüksekliğiyle otoriter rejimler arasında paralellik olduğu görülüyor. Bundan da galiba en çok silah üreten ülkeler ve firmalar memnun oluyorlardır.
