Sigortaya güven için her şey şeffaf oldu
Geçtiğimiz hafta yıllık iznimi kullanmak için İstanbul dışındaydım. Bulunduğum ortamda internet yoktu. Yazımı yazabilseydim gönderebilecek bir yol bulurdum, fakat ne bilgisayar bana, ne de ben bilgisayara ilgi gösteremeyince kendime bir haftalık izin vermiş oldum. Tatildeyken çok önemli bir yönetmeliğin yayınlandığını gördüm. Sigorta Bilgi Merkezi adı verilen yönetmelik sektör ve tüketiciler için oldukça önemli bir gelişme. Öncelikle şunu söylememde fayda var: Sigorta, kişiler ve kurumlar için bir zenginleşme aracı olarak görülmemelidir. Tüm engellemelere rağmen ne yazık ki sigorta sektöründeki suistimallerin yüzde 30'lara vardığı yüksek sesle söylenmese de bir gerçek. İşte bu nedenle sigortacılar hasarları ince eleyip sık dokuyarak ödüyorlar. Dürüst tüketici bu didiklenmeden mağdur oluyor.
Dolandırıcılara geçit yok
Geçenlerde bir eksper dostum bir olay anlattı. Olay aslında Sigorta Bilgi Merkezi Yönetmeliği'nin ne kadar önemli bir görevi üstleneceğinin de açık bir göstergesi. Olay şöyle; "Popüler bir kişi boğazda çatı katı tutmuş, eşyalarını döşemiş ve yerleşmiş. Fakat yağmurda çatı, konut ve eşyalar zarar görmüş. Sigorta şirketinden hasarını almış. Evi öyle bırakıp her yıl farklı bir sigorta şirketinden sigorta yaptırmış ve sıkı bir yağmur sonrası eve güzel bir rötuş güncellemesi ile sigorta şirketinden hasar almaya başlamış. Bu kişi yaklaşık sekiz yıl, sekiz farklı sigorta şirketini dolandırmış. Olay nasıl mı açığa çıkmış? Sıkı durun. İkinci yıl hasar raporunu düzenleyen eksperin 6 yıl sonra farklı bir sigorta şirketi adına aynı eve eksper olarak görevlendirilmesiyle olay ortaya çıkmış.
Sigorta şirketleri bazı bilgileri özel olması gerekçesi ile rakipleri ile paylaşmıyordu. Önce Tramer ile oto sigortalarında bilgi paylaşımı gerçekleşti. Ve sektör bundan büyük kazanç sağladı. Aynısı sağlık sigortaları için yapılacak ama bu bilgiler çok daha özel olduğu için nasıl gerçekleşebileceği yönünde formül aranıyor. Özetlersem, ünlü kişinin şansı yaver gitse 40 yılda 40 şirketi dolandıracak. Bu arada eksperlerin sigorta şirketlerinin adamı olmadığını da böylece vurgulamış olduk. Eksperler bağımsızdırlar ve her şirketten iş alabilirler. Bu olayda da görülüyor ki iyi ki almışlar.
Yeni çıkan yönetmelikle bütün bu sorunlar ortadan kalkacak. Şirketler arasında bilgi paylaşımı gerçekleştiğinden suistimallerin önüne geçilmiş olacak. Ve dürüst tüketiciye daha iyi hizmet verilecek. Şeffaf olması nedeniyle sigortalı ile sigorta şirketi arasındaki güvenin sağlanmasına da yardımcı olacağı düşüncesindeyim. Yönetmeliğin özü şöyle:
"Sigorta Hasar Takip Merkezi'nin amacı zorunlu sigortalar ve birlik görüşü alınmak üzere müsteşarlıkça belirlenen sigortalara ilişkin uygulama birliği sağlanması, sigorta sahtekarlıklarının önlenmesi, sigorta sistemine olan güvenin artırılması, sağlıklı fiyatlandırma ve hasar ödemesi yapılması, sigorta hasarları ve bunların ekspertizi ile ödemelerine ilişkin verilerin merkezi bir veri tabanında toplanması, bunların günlük olarak takibi ile bu verilerin belirlenen yetki düzeyine göre ilgili tarafların kullanımına sunulmasıdır."
Sigortalı ile sigorta şirketinin arasında yaşanan sorunların kaynağı 'Hasarın maliyeti' ve 'Hasarın giderilmesi yöntemidir.' Sağlanan bu şeffaf yapı sayesinde en azından sigortalılar sağlanacak bu veri tabanından kendilerinin hasarları ile ilgili bilgilere ulaşabilecek. Sigortalılar da, sigorta şirketleri de, eksperler de bu yönetmelik sayesinde oluşacak şeffaf ortamdan fayda sağlamış olacaklar.
Tüketicilerin kafası rahat olsun
Bu denli şeffaf ve açık bir yapılanma içinde geleneksel uygulamalar geçerliliğini tamamen yitirecek. Hasara konu olan tarafların inisiyatiflerinin ortadan kalkacağını, ekspertiz süreç ve uygulamalarının standart hale gelmesi ile sigorta şirketlerinin ortak amacı olan maliyetlerin standartlaşması ile birlikte sigortalıların hak ve menfaatlerinin en iyi biçimde gözetilmesinin zorunluluk olduğu bir sistem olacağını düşünüyorum. Taraf olanlar için ulaşılabilir bu sitem içinde eksper raporlarının içeriğinin sigortalıya zarar verecek biçimde yapılandırılmasının olanaksızlığı, aynı zamanda denetlenebilirliliği sigortalıların en önemli güvencesi olacak. Elbette sigortalılar kadar hasar sürecinin önemli aktörleri sayılan eksperler için de bu sistemin aynı güvenceyi vereceğini söyleyebilirim.
Sigorta şirketleri ise müşteri memnuniyeti açısından gelişmiş ülkelerdeki uygulamaları Türkiye'de de uygulama fırsatı bulacak. Tüketici için olaya baktığımızda, artık sigorta sistemine güvenmemek için bir sebep kalmadı; tabi ki kafasında sigorta şirketini dolandırmak yoksa.