Sigorta primleriyle ilgili istihdam teşviklerinden geriye dönük yararlanma
7103 Sayılı “Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 27 Mart 2018 tarihli ve 30373 sayılı (2. Mükerrer) Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
7103 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 70. maddesi ile yapılan düzenlemeyle 5510 sayılı Kanun'a eklenen ve 01. 04. 2018 tarihinde yürürlüğe giren Ek 17. maddede; sigorta primleriyle ilgili olarak uygulanmakta olan teşvik, destek ve indirimlerle ilgili düzenleme yapılmıştır.
Anılan söz konusu madde düzenlemesinde; teşvik, destek ve indirimlerden yararlanma 2 ayrı bölümde ele alınmıştır:
- Anılan kanun maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yapılacak uygulama,
- Anılan tarihten öncesine ilişkin uygulama.
1- Anılan kanun maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yapılacak uygulama:
Yapılan düzenlemeye göre 01.04.2018 tarihinden itibaren; 5510 sayılı Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmadığı ay/dönemlerde;
- Gerekli tüm koşulların sağlanmış olması ve
- Yararlanılmayan ayı/dönemi takip eden altı ay içerisinde kuruma müracaat edilmesi
şartlarıyla, başvuru tarihinden geriye yönelik en fazla altı aya ilişkin olmak üzere, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşviki, destek ve indirimi ile değiştirilebilir.
2- Anılan tarihten öncesine ilişkin uygulama:
Anılan maddenin yürürlüğe girdiği 01. 04. 2018 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olmak üzere;
- Tüm şartları sağladığı halde 5510 sayılı Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanmamış işverenler ile
- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yararlanılan prim teşviki, destek ve indirimlerin değiştirilmesine yönelik talepte bulunan işverenler
tarafından en son bu maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından (01 Mayıs 2018 tarihinden) itibaren bir ay içinde (Mayıs ayı sonuna kadar) Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurulması halinde, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşvik, destek ve indirimi ile değiştirilebilir.
Bu kapsamda talepte bulunan işverenlere iade edilecek tutar,
01.04.2018 tarihinden önce talepte bulunmuş olup, bunlarla ilgili değişiklik talep edenler için 01 Mayıs 2018 tarihinden itibaren,
01.04.2018 tarihinden sonra talepte bulunanlar için ise talep tarihini takip eden aybaşından ( başka deyişle; 01 Haziran 2018 tarihinden) itibaren,
kanuni faiz esas alınmak suretiyle hesaplanacak ve 01 Ocak 2019 tarihinden itibaren üç yıl içinde ödenecektir. Ödeme, öncelikle 5510 sayılı Kanun'un 88'inci maddesinin on dört ve on altıncı fıkralarına göre muaccel hale gelmiş prim ve her türlü borçlardan, sonrasında ise ilgili kanunlar uyarınca yapılandırma veya taksitlendirme de dâhil olmak üzere müeccel haldeki prim ve her türlü borçlarından mahsup yoluyla gerçekleştirilecektir. (Ancak, üç yıl sonunda ilgili kanunları gereği yapılandırılma veya taksitlendirilme sebebiyle vadesi gelmemiş taksit ödemelerinden ise peşinen mahsup edilecektir.) Kuruma borcu bulunmayan işverenlere ise, yukarıda belirtilen 3 yıllık süre içinde, altı ayda bir eşit taksitlerle iade yapılacaktır.
Öte yandan, daha önceki talepte bulunanlarla ilgili olarak açılmış davalar varsa, görülmekte olan davalarda ayrıca bir başvuru şartı aranmaksızın, dava öncesi yapılan idari başvuru tarihinden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte hesaplanacak tutar yukarıda açıklandığı şekilde mahsup veya iade edilecektir.
Keza, mahkemelerce, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış davalarda davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilecektir. Yargılama giderleri idare üzerinde bırakılacak ve vekâlet ücretinin dörtte birine hükmedilecektir. Ayrıca, ilk derece mahkemelerince verilen kararlar hakkında Sosyal Güvenlik Kurumu'nca kanun yollarına başvurulmayacak ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan kanun yolu başvurularından vazgeçilmiş sayılacaktır. Yukarıda açıklanan düzenlemenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Türkiye İş Kurumu'nun görüşleri alınarak Sosyal Güvenlik Kurumu'nca belirlenecek olup, müracaatlar için anılan düzenlemeler takip edilmelidir.
KOBİ birleşmeleri için getirilen vergi teşviki neden uygulanamıyor?
Bilindiği gibi; 27.01.2017 tarihinde yapılan bir düzenleme ile Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32. maddesine yapılan eklemeyle; KOBİ niteliğine haiz, fiilen üretim faaliyetinde bulunan, sanayi sicil belgesine sahip küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin, KVK madde-19 kapsamında gerçekleştirecekleri birleşmelerde, birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançları ile bu kapsamda birleşilen kurumun birleşme tarihinde sona eren hesap dönemi de dahil olmak üzere üç hesap döneminde, üretim faaliyetlerinden elde etmiş oldukları kazançlara, %75'e kadar indirimli kurumlar vergisi uygulanabilmesi teşviki getirilmiş, bu indirim oranını, sektörler, iş kolları, üretim alanları, bölgeler, hesap dönemleri itibarıyla ya da orta ve yüksek teknolojili ürün üreten veya imalatçı ihracatçı kurumlar için ayrı ayrı veya birlikte farklılaştırmaya Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır.
Bugüne kadar bu madde ile ilgili olarak Bakanlar Kurulu’nca belirlenen bir oran bulunmadığından, bu kapsamında 2017 yılında birleşme gerçekleştiren küçük ve orta büyüklükteki işletmeler anılan teşvikten yararlanamamaktadırlar.
Uygulamanın üç yılla sınırlı olması da göz önüne alındığında, yapılan yasal değişikliğin beklenen faydayı sağlaması açısından, Bakanlar Kurulu’nca bu oranın bir an önce belirlenmesi büyük önem taşımaktadır.