Sıfırdan Bire

Dr. Bertan KAYA
Dr. Bertan KAYA YENİ DÜNYADA YÖNETİM [email protected]

Kitap hakkında

Bu haftaki kitabımız Peter Thiel’in Sıfırdan Bire (Zero to One) kitabı. Pegasus Yayınları tarafından Türkçe’ye kazandırılmış. Kitap, yeni kurulan girişimler başta olmak üzere şirketlerin geleceği nasıl daha iyi tahmin edebileceklerini ve iyi bir başlangıç yapabilmek için nasıl harekete geçebileceklerini anlatıyor.

Kitabın yazarı Peter Thiel startup ve yatırım dünyasının yakından tanıdığı bir isim. PayPal'ın kurucu ortaklarından ve dünyadaki en önde gelen risk sermayedarlarından birisi. Facebook'a yatırım yapan ilk dış yatırımcıydı. Hali hazırda Founders Fund'ın 2 milyar dolarlık varlığını yönetmektedir. Bu denli önemli bir girişimci ve yatırımcıdan gelen tavsiyeler de şüphesiz çok değerli oluyor.

Girişimcilerin ve tepe yöneticilerin kitaptaki tavsiyelerden büyük fayda sağlayacağını düşünüyorum. Kitabın Mavi Okyanus Stratejisi kitabı ile birlikte okunmasını da tavsiye ediyorum. Thiel, kitapta teknoloji endüstrisindeki deneyimlerinden edindiği bilgeliği, başarılı girişimler yaratmak isteyen girişimciler için bir dizi temel ilkeye dönüştürüyor. Kitabın ana teması, "sıfırdan bire" kavramı.

Sıfırdan bire, zaten var olanı basitçe geliştirmek yerine gerçekten yeni ve benzersiz bir şey yaratma fikri anlamına geliyor. Aslında farklılaşma ve bu farklılığı kazanca dönüştürme konusunda eşsiz öneriler ortaya koyuyor.

Kitabın ortaya koyduğu temel fikir

Kitabın ana fikri, iş dünyasında gerçek inovasyon ve ilerlemenin, yalnızca mevcut olanı tekrarlamak veya geliştirmek yerine yani "bir'den n'ye" gitmek yerine, tamamen yeni ve benzersiz bir şey yaratmakla geldiği düşüncesi; yani "sıfırdan bir'e" gitmektir.

Thiel, startup'ların, farklılaşma ve benzersizlik yoluyla kendi seçtikleri pazarlarda tekel olmayı hedeflemeleri gerektiğini savunur. Bu, onların geleceği şekillendirmelerine olanak sağlar. Kitap ayrıca, startup dünyasında başarıyı elde etmek için uzun vadeli planlamanın, doğru zamanlamanın, uyumlu bir kurucu ekip ve belirli bir iyimserlik kavramının önemini vurgular.

Thiel, bu "sıfır'dan bir'e" felsefesinin benimsenmesini, pazarları temelden değiştiren veya yeni pazarlar yaratan benzersiz ürünler veya hizmetler tasarlayıp sunmamız gerektiğini savunmaktadır, çünkü yazara göre katlanarak büyüme ve değer yaratma bu şekilde gerçekleştirilebilir. Örneğin, mevcut bir ürünü, bir akıllı telefonu, biraz daha hızlı veya daha hafif hale getirmek "bir'den n'ye" bir hamledir. Bu, mevcut bir ürün veya teknoloji üzerinde bir iterasyon veya evrimdir.

Öte yandan, ilk akıllı telefonun geliştirilmesi "0'dan 1'e" bir hamle oldu çünkü daha önce böyle bir şey yoktu, yeni bir pazar açtı ve insanların teknoloji ve bilgiyle etkileşim kurma şeklini yeni bir şekilde oluşturdu. Bir üründe ilk olunmasa bile ürünle alakalı ekosistem veya ürünün faydaları noktasında da yenilikçi olunabilir.

Örneğin akıllı gözlükler 2013’den beri var ancak Apple Vision Pro ile buna yepyeni bir yorum, kullanım alanı ve ekosistem tanımlamış oldu. Thiel, startup'ların, başka hiçbir şirketin yakın bir alternatif sunamayacağı kadar benzersiz ve üstün bir şey sunarak seçtikleri pazarlarda tekel olmayı hedeflemeleri gerektiğini vurgular. Ona göre, bir tekel yaratmak, hileli taktiklerle hakimiyeti elde etmekle ilgili değil, benzersiz bir değer yaratma şeklinde yenilik yapmakla ilgilidir.

Tekeller, uzun vadeli büyüme ve sürdürülebilirlik gibi şeyleri düşünebilir, çalışanlarına daha fazla yatırım yapabilir ve dünyayı değiştirebilecek cesur ve iddialı projelere girişebilirler. Kitap ayrıca başarının elde edilmesinde doğru zamanlamanın, uyumlu bir kurucu ekibin ve belirli bir iyimserliğin önemini vurgulamaktadır. Doğru zamanlama, pazarın ürününüzü veya hizmetinizi kabul etmeye hazır olduğu zamanda pazara çıkmayı ifade eder.

Uyumlu bir kurucu ekip, birlikte çalışmayı iyi bilen ve aynı vizyonu gerçekleştirmeye adanmış bir grup insan anlamına gelir. Belirli bir iyimserlik, geleceğe yönelik somut bir plana ve onu gerçekleştirme güvenine sahip olmakla ilgilidir ki, Thiel bunun günümüz toplumunda nadir olduğunu öne sürer.

Kitaptan alınacak dersler

Yenilikçilik: İş dünyası, yalnızca mevcut ürünleri veya hizmetleri iyileştirmek yerine, yeni ve benzersiz olanı yaratmaya odaklanmalıdır. Bu "sıfırdan bir'e" gidiş, genellikle sektörlerde dönüşüm yaratan ve büyük değerler oluşturan yeniliklerdir.

Bunlar çoğunlukla yıkıcı veya radikal inovasyonlardır Monopol (tekel) Yaratmak: Başarılı bir işletme, rekabetçi bir pazar yerine kendine özgü bir tekel oluşturmayı hedeflemelidir. Bu, firmanın ürünlerini veya hizmetlerini rakiplerinden belirgin bir şekilde farklılaştırmasını ve rakiplerin kolayca taklit edemeyeceği bir değer sunmasını gerektirir. Farklılaşarak bu farklılığı uzun süre rekabetten koruma bu tekeli sağlar.

Doğru Zamanlama: İşletmeler, yeni ürünlerini veya hizmetlerini piyasaya sürerken zamanlamayı dikkatli bir şekilde değerlendirmelidir. Piyasanın hazır olduğu anlarda başlatılan girişimler, genellikle daha yüksek başarı oranlarına sahiptir.

Piyasanın hazır olup olmadığının anlaşılması başlı başına bir yetkinlik gerektirir. Uyumlu Kurucu Ekip: İyi bir işletme kurucu ekibi, birbirleriyle uyum içinde çalışabilen ve aynı vizyonu paylaşan insanlardan oluşmalıdır. Bu, uzun vadede işletmenin başarısını belirleyebilir. Ekip üyeleri farklı yetkinliklere sahip olmalı, kişilik ve dünya görüşü farklılıklarını, pozitif şekilde yansıtmalıdır. İyimserlik: İşletmelerin gelecekte ne olmasını istediklerine dair somut bir plana ve bunu gerçekleştirmek için gerekli kararlılığa sahip olmaları gerekir.

Bu, sadece kısa vadeli hedeflere odaklanmaktan daha sürdürülebilir ve etkili bir stratejidir. Uzun vadede herkes yolculukla ilgili optimizm içinde olmalıdır. Hedef Pazar: İşletmeler, büyük pazarlar yerine daha küçük, niş pazarlarda odaklanmayı düşünmelidir. Bu, işletmenin tekel konumuna ulaşmasını ve uzun vadede daha geniş pazarlara genişlemesini kolaylaştırabilir. Mavi okyanus stratejisi bu noktada doğru bir strateji olabilir.

Güç Yasası ve Risk Dağılımı: Yatırımcılar ve girişimciler, çoğu yatırımın düşük getiri sağlarken birkaçının olağanüstü yüksek getiri sağladığını anlamalıdır. Bu nedenle, yatırımcı açısından bu potansiyel olarak yüksek performans gösterecek yatırımları tespit etmek ve onlara yatırım yapmak önemlidir. Elbette bu belirli ölçüde risk almayı gerektirir. Monopol potansiyelini fark etmek ve buna yatırım yapmak da ayrı bir gusto ve sezgi gerektirir.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar