SGK’da önemli değişiklikler
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) geçtiğimiz günlerde yayınladığı 2014/32 sayılı genelgesi ile önemli birkaç hususa açıklık getirdi. Buna göre;
1. Sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerden gelen yabancıların sigortalılıkları
Sosyal güvenlik Sözleşmesi olmayan ülkelerden gelen yabancıların geçici görevle bulunduğu süre zarfında ilk 3 ay sigortalı sayılmayacaklardır. 11.09.2014 tarihinden önce geçici görevle gelenler için de süre 11.09.2014 itibaren 3 aylık sürenin dolduğu tarih olan 12.12.2014 tarihinden itibaren sigortalı olacaklardır. 02.03.2011 ile 21.08.2013 tarihleri arasında da 3 aylık süre dolduktan sonra bu kişilerin sigortalı sayılacağı düzenlenmiş, 21.08.2013 ile 11.09.2014 tarihleri arasında 3 aylık süre dolduktan sonra sigortalı olma zorunluluğu yoktur.
2. Yurtdışındaki işyerine çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçiler
Yurtdışındaki işyerine 5/g kapsamında çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri için işverenler asgari prime esas kazancın 3 katı (01.10.2014 tarihinden itibaren) tutarı üzerinden kısa vadeli ve Genel Sağlık Sigortası primlerini ödeyeceklerdir. Tavan tutar 6.5 katı yerine 3 katına indirilmiştir.
3. Fiili hizmet süresi zammından yeraltı işlerinde çalışanların yıllık ücretli izin, ulusal bayram ve tatillerden yararlanacağı hususu
6552 sayılı Kanun ile (Torba Kanun) yeraltı işlerinin maden ocakları (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışanlar için 6552 sayılı Kanun'un yürürlük tarihi olan 11/9/2014 tarihinden itibaren, fiili hizmet süresi zammından yararlandırılacakları dönem içerisinde kalan; yıllık ücretli izin, sıhhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile eğitim, kurs, iş öncesi ve sonrası hazırlık sürelerinde fiilen çalışma ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalma şartı aranmayacaktır.
4. Fiili hizmet süresi zammı, prim oranları
6552 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önce maden işyerlerinin yeraltı veya yeraltı münavebeli işlerinde çalışıp 2008 yılı Ekim ayından sonrada çalışmaya devam edenlerin aylığa hak kazanma koşulları Kanunun geçici 9 uncu maddesinin beşinci fıkrası, 2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa sigortalı olup bu işlerde çalışmaya başlayanların aylığa hak kazanma koşulları ise 28 inci maddenin altıncı fıkrasına göre belirlenmektedir.
Söz konusu hükümler gereğince 2008 yılı Ekim ayı başından önce yer altı işlerinde yer altı sürekli ve yer altı münavebeli olarak çalışıp bu tarihten sonra da çalışmaya devam edenlerin fiili hizmet zammına ilişkin bildirimleri aylık prim ve hizmet belgesinin “4”, “5” ve “6” numaralı belge türleri ile 2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa çalışmaya başlayanların bildirimleri ise “35” ve “36” numaralı belge türleri ile yapılacaktır.
2008 yılı Ekim ayı başından önce yer altı işlerinde çalışıp bu tarihten sonra da yer altında sürekli çalıştığı tespit edilenlerin “BB00” programının “2.10 Komisyon Kararı ile Sigortalı Belge Türü Değişikliği” menüsünden yer altı sürekli işlerde çalışanlar için “4”, yer altında münavebeli olarak çalışanlar için “5” seçeneği seçilerek belge türü değiştirilecektir.
6552 sayılı Kanun'un yürürlük tarihi olan 11/9/2014 tarihinden itibaren, kanunun 40'ıncı maddesinde belirtilen yeraltı işlerinin maden ocakları (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışanlar için fiili hizmet süresi zammından yararlandırılacakları dönem içerisinde kalan; yıllık ücretli izin, sıhhi izin, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ile eğitim, kurs, iş öncesi ve sonrası hazırlık süreleri fiili çalışma sürelerine dahil edilmek suretiyle fiili hizmet süresi zammı kapsamındaki bildirimleri SGK’ ya yapılacaktır.
5. İş Kanunu ve diğer iş kanununa göre alınan ücretsiz izinlerde sigortalılık niteliği
4857 sayılı Kanun'un 56. ve 74. maddelerine göre ücretsiz izin almaları durumunda sigortalılık niteliği yitirilmiş sayılmayacak; bu iki ücretsiz izin dışında sigortalılık niteliği yitirilmiş sayılacaktır. Yeni düzenleme ile İş kanunun dışındaki diğer iş kanunlarına göre ücretsiz izin sayılan sürelerde de sigortalılık niteliği yitirilmiş sayılmayacaktır.