SGK'nın inadı yüz bin kişiyi işsiz bıraktı

Resul KURT
Resul KURT İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK [email protected]

Başlığa bakınca, yüz bin kişi neden işsiz kaldı diyeceksiniz. Konu çok basit, 1 Ocak'ta part-time çalışan işçilerin genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlama zorunluluğu getirildi.

Yaklaşık 140 bin part-time çalışan işçi var. Yasaya göre, eksik gün nedeni "kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışma ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışma" olan kişiler eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlamaları gerekiyor.

Aylık prim ve hizmet belgesinde eksik gün nedeni "06- Kısmi istihdam" ve "17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma" seçeneğinin işaretlenmesi halinde eksik günlere ait GSS primleri 30 güne tamamlanacak, Aylık prim ve hizmet belgesinde eksik gün nedeni bu iki neden dışında olanlar bu zorunluluk dışında kalacak.

Örneğin, bir kişinin puantaj usulüyle bir işyerinde çalışması halinde, puantaj sistemi, çalışma günlerinin puantaj kaydının tutulması ve puantaj belgesinde gösterilmesidir. Bir kişinin çalıştığı gün sayısının puantaj kaydı ile belgelendirilmesi ve eksik gün nedeninin "07 Puantaj kayıtları" olarak aylık prim hizmet belgesinde gösterilmesi ve "İşverenin veya sigortalının imzasını da taşıyan puantaj kayıtları"nın eksik gün nedeni olarak SGK'ya bildirilmesi halinde, eksik günlere ait GSS primleri 30 güne tamamlanmasına gerek yoktur.

Part-time veya çağrı usulüyle çalışanların büyük bir bölümü, üniversite öğrencilerinden oluşuyor. Ve bunlar hem çalışarak ülke ekonomisine katkıda bulunuyor, hem de vergi ve sigorta primi ödüyor hem de kimseye muhtaç olmadan eğitimlerini kendi çabalarıyla devam ettiriyorlar.

Daha önce çok yazdım. SGK bu hatasından dönünceye, doğruyu anlayıncaya kadar da yazmaya devam edeceğim. Maalesef SGK yönetimi üç maymunu oynamaya devam ediyor. Görmedim, duymadım, bilmiyorum denince her şeyin düzgün işlediğini sanıyorlar. Oysa sosyal güvenlik sisteminde önemli ve ciddi bir çok sorun çözüm bekliyor.

Yaklaşık 100 bin civarındaki part-time çalışan işçi, GSS primi ödememek için işten ayrıldı. Burada sadece SGK'nın aylık prim kaybı 20-25 milyon TL olacak.

***

Part-time işçiler teste girecek

Part-time çalışan işçilere SGK tarafından gelir testi yaptırmaları için "gelir testine müracaat bildirim" belgesi adreslerine gönderildi. Bu yazıyı alan soluğu işyerinde alıp, istifasını verdi. 200-300 TL kazanıp, neden bir de bu kadar GSS primi ödeyelim diyorlar haklı olarak.

"Gelir testine müracaat bildirim" belgesi tebliğ edilenler, tebliğ tarihinden itibaren en geç bir ay içinde ikametlerinin bulunduğu sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvurmaları gerekiyor.

Genel sağlık sigortası kapsamında tescil edilenlerin gelir testi yaptırmaları sonucunda ödeyecekleri prim miktarı, kişinin gelir durumuna göre belirlenmektedir. Gelir testi sonucu, aile içinde kişi başına düşen gelir tutarının asgari ücretin üçte birinden az (295.50 TL) olması durumunda bu kişiler, primleri devlet tarafından karşılanmak suretiyle genel sağlık sigortasından yararlanacaklar.

Gelir testi sonucu, aile içinde kişi başına düşen gelir tutarının asgari ücretin üçte birinden fazla olması durumunda, tespit edilen gelir düzeyine göre prim ödeme yükümlüsü olacaktır.

Gelir testinin yaptırılmaması halinde ise tescil edilen kişinin geliri, asgari ücretin iki katından fazla olduğu kabul edilerek asgari ücretin iki katı üzerinden (30 günlük tutar 213 TL olup eksik gün sayısı ile orantılı olarak prim ödenecektir) prim ödemesi gerekecektir.

"Gelir testine müracaat bildirimi" tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içinde sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvurmayanların tescil başlangıç tarihinden itibaren aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, asgari ücretin iki katı esas alınarak primleri tahakkuk ettirilecek ve ödemesi gereken prim miktarı, sosyal güvenlik il müdürlüğü / sosyal güvenlik merkezi tarafından 7201 sayılı Kanun'a göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecek.

Gelir tespitinde aile olarak, aynı hane içinde yaşayan MERNİS kayıtlarında yer alan eş, yaşlarına bakılmaksızın evli olmayan çocuk ve genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecek kişinin ana ve babası esas alınacaktır. Ancak, aynı hanede yaşamayan ve öğrenim nedeniyle başka bir hanede yaşayan evli olmayan çocuklardan 25 yaşını doldurmayanlar gelir tespitinde aile içinde değerlendirilecek.

Son olarak, SGK yönetimine bu çağrıyı yenilemek istiyorum. Eksik gün nedeni "kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışma ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışma" olan kişilerin eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlamaları uygulamasını değiştirin.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Kötüniyet tazminatı 20 Eylül 2019