SGK teşviğine bürokrasi kesintisi
Başbakan Erdoğan, 31 Aralık 2012’de 5084 sayılı teşviğin son bulmasıyla ortadan kalkan SGK prim indirimini, Şubat ayında dört bölgede yeniden başlatacaklarını bunun için ilgili bürokratların çalıştığını açıkladı. Yayınlanan yeni SGK destek priminde bürokrasinin iki kesintisi gündeme geldi. Bunlardan biri 3. Bölgede prim indirimi olmaması. Diğeri asgari ücret bölümü için 200 TL olan prim indirimi, azaltılarak 110 TL’ye indirildi.
Başbakan Erdoğan, 31 Aralık 2012’de 5084 sayılı teşviğin sona ermesiyle son bulan, iş dünyasının bazı bölgelerde 5 yıl daha uzatılmasını istedikleri, SGK prim indirimini üzerinde çalışmaların sürdüğünü Şubat ayında açıkladı. 4 bölgede uygulanacak prim indirimi konusunda bilgi verip ilgili bürokrasinin çalıştığını söyledi. Yeni uygulama kesintileriyle Resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Bilindiği gibi Başbakan Şubat’ta yaptığı açıklamada SGK prim indiriminin 4 bölgede uzatma müjdesini verdi, 3. Bölgede üç yıl, 4. Bölgede 4 yıl, 5. Bölgede 5 yıl, 6. Bölgede 6 yıllık uzatmaya gitmek için Maliye, Hazine ve Çalışma Bakanlığı bürokratlarının görevlendirdiğini en kısa zamanda çalışmalarını sonuçlandıracaklarını açıkladı.
Bu açıklamanın ardından zaman zaman bürokratların büyük yük getireceği için düzenlemeyi yumuşatmak istediklerini belirten haberler gündeme geldi. Resmi Gazetede yayınlanan prim indirimiyle ilgili söyleyeceğimiz çok net. SGK prim teşviğinde, Başbakan’ın Şubat ayındaki açıklamasında yer alan kapsam bürokrasi tarafından daraltılarak kesinti yapılmış durumda.
-Bunlardan biri 3. Bölge için üç yıllık teşvik uygulaması kaldırılıyor. 4-5 ve 6. Bölgelerde Başbakan’ın açıkladığı yılar kadar prim prim teşvik uygulaması getiriliyor.
-Bir diğer kesinti ise miktarda yapılmış durumda. Asgari ücrete göre 200 TL olan prim desteği yeni uygulamada 110TL’ye indiriliyor, işverenin işçi başına 90 lira ödeme yapması gerekiyor.
Uygulama Ocak 2012’de geçerli olacağı için Temmuz ayında kapsama giren illerde SGK primlerindeki indirim telafi edilecek.
SGK prim indirimi uygulaması bu durumda Başbakanın açıklamasında yer alan 61 ilde değil 51 ilde hayata geçecek. Bu durumda 5084 döneminde yararlanan 49 ve iki adaya iki il Hatay ve Kırıkkale yeni sıralamaya göre bulundukları bölgelerden dolayı eklenirken, 3. Bölgede yer alan üç il Karaman, Trabzon ve Uşak daha önceki 5084 listesinde yer aldıkları için ekleniyor. Bu durumda bu söz konusu bu 5 il ile 4-5 ve 6. Bölgelerdeki illerde 10 ve üzerinde işçi çalıştıran işyerlerinde SGK prim indirimi 4-5 ve 6 yıl süre ile uygulanacak.
Daha önce SGK ile prim ödemelerinde sorun yaşayıp, borçlarını yapılandıran ancak, ödemelerini aksatan firmalar yeni uygulamadan yararlanamayacaklar. Doğal olarak 6. Bölgede yatırımları nedeniyle primden muaf tutulan işletmelerde prim ödemesi yapmayacaklar.
Bilindiği gibi 4325 sayılı teşvik uygulaması 15 yıl önce 1998’de 1500 dolar altı gelir seviyesindeki 22 il ile başladı. 2005 yılında yapısı ve kriteri değiştirilen taşvik 5084 sayılı yasa ile 36 ilde uygulamaya başlandı. Enerji ve yatırımda arsa teşviklerine son verilirken, sadece SGK pim indirimi olarak uygulanmaya başlandı. Bir yıl sonra bu 36 ile 13 il ve iki ada eklenerek uygulama 51 merkeze çıkarıldı. Daha sonra uygulama süresi 31 Aralık 2012’ye kadar uzatıldı.
5084 uygulamasından 51 merkezde 46 bin işyeri 893 bin işçisi için prim indirimi imkanından yararlandı. Uygulama sırasında devletin işverenlere verdiği toplam katkı, 18 milyar 392 milyon liraya ulaştı. Kayıt dışılığı azaltan uygulama 142 bin kadın işçi istihdamını sağladı.
Görülen o ki, devlet yeni uygulama ile kendi üzerindeki prim indirim yükünü fazla bularak, bir kısmını işverenlerin yüklenmesini istedi ve bunda bürokratların yaptıkları çalışmalar neden oldu.