Seyyanen zam-intibak-refah payı

Emekliler her altı ayda bir enflasyon oranında enflasyon farkı alıyor. An­cak bu enflasyon farkları emekli aylıkla­rının değerini koruyamadı.

Emekliler değerini kaybeden emek­li maaşlarının günümüz koşullarına göre güncellenecek bir düzenleme bekliyor.

Emekli aylıklarının değerini kaybetme­mesi için bugüne kadar çeşitli dönemler­de seyyanen zam, intibak ve refah payı ve­rilmesi suretiyle emekli aylıkları bir mik­tar artırılmıştı.

Sık sık duyduğumuz seyyanen zam, in­tibak ve refah payı ne anlama geliyor?

Seyyanen zam: Herkese eşit miktarda yapılan artış anlamına geliyor. Ülkemiz de emeklilere en son seyyanen zam, 2016 yılının Ocak ayında 100 TL olarak yapıl­mıştı.

2023 yılında ise sadece değerini koru­yamayan memur maaşlarına 8 bin 77 TL seyyanen zam yapılmıştı. Bu artış maaş­lara ilave edilmiş ve memurların maaşla­rı güncellenmişti. 8 bin 77 TL değerinde yapılan seyyanen zam emeklilere yansı­tılmamış, sadece memur maaşlarına yan­sıtılmıştı.

İntibak zammı: İntibak; yenilemek, uyum sağlamak anlamındadır. Emekli ay­lıklarında yıllara göre oluşan farkları eşit­lemek için, adil dağılımı sağlamak, emekli aylıklarını güncellemek için yapılan yasal bir düzenlemedir ve bu yasal düzenleme; herkesin prim gün sayısı, sigortalılık sü­resi ve adına ödenen primlerin dikkate alınarak yapılan bir hesaplama sistemi­dir. Kişinin özel durumuna göre bu çıkan fark, emekli aylığına yansıtılır.

Ülkemizde en son intibak düzenleme­si 2011 yılında yapılmıştı. Bu düzenleme tüm emekliler için yapılmamıştı, sadece 2000 yılı öncesi emekli olan SSK'lılara intibak yasası ile düzenleme yapılmıştı.

Refah payı: Emekli maaşlarına altı ay­da bir, altı aylık gerçekleşen enflasyona göre enflasyon farkı verilmektedir.

Enflasyonun yüksek olduğu durumlar­da emekli aylıklarına enflasyon oranı dı­şında ayrıca refah payı olarak belirlenen oran eklenerek enflasyon farkı verilmek­tedir.

En son 2023 Temmuz ayında açıklanan 2023 ilk altı aylık enflasyon yüzde 19,77 olarak çıkmıştı ancak bu orana yüzde 5.23 refah payı ilavesi yapıldı. Bu dönemde memur ve memur emeklilerine ise yüz­de 7.45 oranında refah payı ilavesi yapıldı.

2024 ve 2025 yıllarında enflasyonun yüksek olmasına rağmen emeklilere enf­lasyon farkı dışında ayrıca refah payı ve­rilmemişti.

Seyyanen artış, emekli aylıklarını gün­cellemek için bir nebze işe yarayan bir uy­gulamadır. Refah payı ise emekli aylıkla­rını güncellemek için çok da işe yarayan bir uygulama değildir. Enflasyon karşı­sında değerini kaybeden emekli aylıkları­nı düzenlemek için en çok işe yarayan uy­gulama, intibak yapılmasıdır.

Temmuz ayında altı aylık enflasyon beklentisi, son dönemde ülkemizde ya­şanan siyasi gelişmeler ve dünyada yaşa­nan olaylar sonrasında beklenenden daha yüksek çıkacak gibi gözükmektedir.

Altı aylık enflasyonun yüzde 15’ler civa­rında gerçekleşeceğini tahmin ediyorduk ancak yüzde 20’lere yakın bir enflasyon çıkacakmış gibi gözükmekte, bu durum­da SSK ve Bağ-Kur emeklilerine ortala­ma yüzde 20’ler civarında bir atış olacak gibi gözüküyor. Memur ve memur emek­lilerine ise yüzde 17-18 gibi bir enflasyon farkı çıkacak gibi gözüküyor. Bu durum­da en düşük emekli aylığı olan 14 bin 469 TL’nin 17 bin 250TL-17 bin 500TL ara­sında olacağını düşünüyoruz.

Diğer emekli aylıklarının da aynı oran­da artacağını düşünüyoruz.

Örneğin bugün 15 bin TL olan emek­li aylığının 18 bin TL, 20 bin TL’nin 24 bin TL, 30 bin TL’nin 36 bin TL’ye, 50 bin TL’nin 60 bin TL’ye kadar çıkabileceğini düşünüyoruz.

Enflasyon farkı dışında ayrıca bir dü­zenleme yapılacak mı? Hep birlikte takip edip öğreneceğiz ancak hükümet yetki­lilerinin ekonomi programı kapsamında ayrıca bir iyileştirmenin yapma olasılığı­nın da düşük olduğunu görmekteyiz…