“Serbest piyasa mı?” “Kuralsız piyasa mı?” (2)
“Serbest piyasa” diye isimlendirilen yapı:
Kayıtdışılığa serbest bir piyasa değildir;
Haksız rekabetin serbest olduğu bir piyasa değildir;
İthalatta serbestçe vergi düşürülen bir piyasa değildir;
Fiyatların, bir kesimin keyfine göre belirlenebildiği bir piyasa da değildir…
***
Dün de ifade ettim, tekrar etmekte fayda var…
Serbest piyasada mal/hizmet fiyatı alıcı ve satıcı anlaşmasıyla belirleniyor ve er/ geç denge bulunuyor…
Arz ve talebe hükûmet tarafından müdahale edilmiyor…
Ekonomik faaliyet tam rekabet şartları içinde serbestçe yapılıyor…
***
Gelişmiş ülkelerdeki uygulamalar ve deneyimlerimiz de gösteriyor:
Kayıtdışılık, ithalatta vergi sıfırlama, “verimsizleri teşvik ederek haksız rekabet ortamı oluşturma”, “kural tanımayanların sayısındaki artış” (vb) piyasa dengesini bozuyor…
Ve…
“Yerli üretici/geliştirici”yi zor durumda bırakıyor...
Fahiş fiyat, enflasyon, bütçe açığı gibi birçok olumsuzluğun yaşanmasına neden oluyor…
VELHASIL
“Kurallı piyasaya” sahip Alman ekonomisi de, tüm dünya gibi zor bir dönemden geçiyor…
Bu zorlukları aşmak adına ne yapıyor?
Tüketicisinden çok daha fazla “üreticisini korumaya” odaklanıyor…
Örneğin: İthalat vergilerini düşürmüyor…
Son 5 yılda, 4 spesifik ürün haricinde, gümrük vergisi ayarlaması görünmüyor…
(Bizde ise, daha dün, ithal mısır lehine ayarlama yapıldı ve yerli üreticinin belirli bir kesimi, yine, ürünleriyle başbaşa bırakıldı)
***
“En büyük ceza nedeni” olması, Almanya’da “kayıtdışılığın” yüzde 3’lerde kalmasını sağlıyor…
(Bizde yüzde 50’leri geçtiği tahmin ediliyor)
***
Sonuç mu?
Dün, Almanya dış ticaret rakamları açıklandı…
Ağustos’ta ihracat 132 milyar euroya çıkmış…
İthalat ise yüzde 3.4 düşerek 109 milyar euroya gerilemiş… (Tüketim ürünleri ithalatı düşmüş)
Sadece Ağustos’ta 23 milyar euro dış ticaret fazlası verilmiş…