Sell in May, go away...
Serhan YENİGÜN / Finansinvest Yatırım Danışmanlığı / Yönetmen
"Sell in May, go away" ABD borsalarında yaygın olarak kullanılan bir motto. Anlamı: "Mayıs'ta sat ve uzaklaş". Bu klişenin arkasında kurumsal yatırımcıların portföy temizleme amaçlı olarak yaz öncesi gerçekleştirdikleri satışlar yatıyor. Bu bahar temizliğinin ise iki temel nedeni var: İlki, genel olarak sakin ve rehavet içinde bir piyasa ortamı sunan yaz aylarındaki tatil öncesinde yüklü pozisyon taşımanın tercih edilmemesi. İkincisi ise, sene başında yeni yıla ilişkin oluşturulan pozisyonlar nedeniyle yaşanabilen yükselişlerin ardından kârların yaz öncesi realize edilmesi isteği. Bu nedenlerle, Mayıs ve sonrasında yaz aylarının genel olarak satış eğiliminin yüksek seyredebileceği bir dönem olduğunu vurgulamak amacıyla "Sell in May, go away" mottosu ABD piyasalarında yaygınca dile getirilir. Buradaki espri, Mayıs'ta fon yöneticilerinin pozisyonlarını (dolayısıyla risklerini) azaltmaları ve tatile gitmeleri, sonbahara geri dönmeleri üzerine kurulmaktadır. Ancak, elbette realitede pozisyonların tamamının satışa söz konusu olması veya fon yöneticilerinin aylarca piyasadan uzak durmaları gibi bir durum söz konusu değildir.
ABD borsalarının küresel çapta gelişmiş ve gelişmekte olan ülke borsalarının lokomotifi olduğunu dikkate alırsak, Mayıs ayı ile başlayan böyle bir mevsimselliğin sadece ABD ile sınırlı kalması da beklenemez. Bu nedenle, Mayıs ayına ait bu klişenin bir efsane mi yoksa gerçekten mevsimsellik ifade eden bir piyasa hareketi mi olduğuna, farklı piyasalarda ne şekilde yaşandığına, özellikle de Borsa İstanbul'da (BIST) bir yansıması olup olmadığına bakmak gerekiyor. Rakamlar gösteriyor ki, ABD borsaları için "Mayıs'ta sat ve uzaklaş" önermesi Avrupa ve Türkiye borsalarında da çoğu zaman gerçeklik payı buluyor. Ancak, Mayıs ayında başlayan bu zayıflık süreci yurtdışında genellikle Ağustos sonuna kadar devam ederken gelişmekte olan ülke borsalarında ve Türkiye'de daha kısa ömürlü kalıyor.
BIST için 1989'dan bu yana aylık performanslara baktığımızda Mayıs ayının gerçekten de istatistiksel olarak yılın en fazla sayıda kayıpla kapanan ayı olduğunu görüyoruz. BIST 100 Endeksi son 24 yılın 15'inde Mayıs ayında değer kaybederken, bunu 12 / 24 oranıyla Mart ve Kasım ayları takip ediyor. Haziran ayı ise, İMKB'nin yılın en fazla sayıda getiri sağladığı aylardan biri olarak dikkat çekiyor. Haziran ayı, 24 yılın 20'sinde kazandırarak son derece dikkat çekici bir performans gösteren Aralık ayının ardından 17 / 24 oranı ile ikinci sırada geliyor. İstatistiki sonuçlara rağmen, not artırım beklentileri ve düşük faiz ortamının sürmesi ile bu yıl Mayıs ayında önceki yıllardan farklı olarak Borsa İstanbul'da pozitif ayrışmanın devam ettiğini görebiliriz.