Sell in May, go away - 1
Serhan YENİGÜN / Finansinvest
"Sell in May and go away" ABD borsalarında yaygın olarak kullanılan bir motto. Anlamı: "Mayıs'ta sat ve git". Bu klişenin arkasında kurumsal yatırımcıların portföy temizleme amaçlı olarak yaz öncesi gerçekleştirdikleri satışlar yatıyor. Bu bahar temizliğinin ise iki temel nedeni var: İlki, genel olarak sakin ve rehavet içinde bir piyasa ortamı sunan yaz aylarındaki tatil öncesinde yüklü pozisyon taşımanın tercih edilmemesi. İkincisi ise, sene başında yeni yıla ilişkin oluşturulan pozisyonlar nedeniyle yaşanabilen yükselişlerin ardından kârların yaz öncesi realize edilmesi isteği. Bu nedenlerle, Mayıs ve sonrasında yaz aylarının genel olarak satış eğiliminin yüksek seyredebileceği bir dönem olduğunu vurgulamak amacıyla "Sell in May and go away" mottosu ABD piyasalarında yaygınca dile getirilir. Buradaki espri, Mayıs'ta fon yöneticilerinin pozisyonlarını (dolayısıyla risklerini) azaltmaları ve tatile gitmeleri, sonbahara geri dönmeleri üzerine kurulmaktadır. Ancak, elbette realitede pozisyonların çoğunun satışa söz konusu olması ya da fon yöneticilerinin aylar süren bir tatile gitmesi gibi bir durum yaşanmamaktadır.
ABD borsalarının küresel çapta gelişmiş ve gelişmekte olan ülke borsalarının lokomotifi olduğunu dikkate alırsak, Mayıs ayı ile başlayan böyle bir mevsimselliğin sadece ABD ile sınırlı kalması da beklenemez. Bu nedenle, Mayıs ayına ait bu klişenin bir efsane mi yoksa gerçekten mevsimsellik ifade eden bir piyasa hareketi mi olduğuna, farklı piyasalarda ne şekilde yaşandığına, özellikle de İMKB'de bir yansıması olup olmadığına bakmak gerekiyor. Rakamlar gösteriyor ki, ABD borsaları için "Mayıs'ta sat ve tatile çık" önermesi Avrupa ve Türkiye borsalarında da çoğu zaman gerçeklik payı buluyor. Ancak, Mayıs ayında başlayan bu zayıflık süreci yurtdışında genellikle Ağustos sonuna kadar devam ederken gelişmekte olan ülke borsalarında ve İMKB'de daha kısa ömürlü kalıyor.
İMKB için 1989'dan bu yana aylık performanslara baktığımızda Mayıs ayının gerçekten de istatistiksel olarak yılın en fazla sayıda kayıpla kapanan ayı olduğunu görüyoruz. İMKB 100 Endeksi son 23 yılın 14'ünde Mayıs ayında değer kaybederken, bunu 12 / 23 oranıyla Mart ve Kasım ayları takip ediyor. Mayıs ayının hemen ardından gelen Haziran ayı ise, İMKB'nin yılın en fazla sayıda getiri sağladığı ikinci ay olarak dikkat çekiyor. Haziran ayı, bu sırayı 23 yılın 16'sında pozitif getiri sağlayan Nisan ayı ile birlikte paylaşıyor. Birincilik koltuğunda ise 23 yılın 19'unda kazandırarak son derece dikkat çekici bir performans gösteren Aralık ayı yer alıyor.