Şeker, Tütün ve Alkol kurumları neden önemli idi?

Şeker, tütün, tütün ürünleri ve alkollü içecekler çok sayıda üreticiyi ve tüketiciyi ilgilendiren ürünler.

Yaklaşık 155 bin aile pancar üretiyor. 55 bin aile tütün den para kazanıyor. Hemen her evde şeker tüketiliyor. Sağlığa zararlı olmasına rağmen çok kişi sigara içiyor, çok kişi alkol kullanıyor.

Şeker, tütün, tütün ürünleri ile alkollü içecekler üretimini ve piyasasına düzenlemekle görevli Şeker Kurumu ile Tütün Mamülleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu, Kanun Hükmünde Kararname ile kapatıldı. Bu kurumların görev ve sorumlulukları iki bakanlık arasında bölüştürüldü.

Kanunlarla kurulmuş “Düzenleyici ve Denetleyici Kuruluş” statüsünde 10 kamu kuruluşumuz vardı. Bunlar; Sermaye Piyasası Kurumu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Rekabet Kurumu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Şeker Kurumu, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, Kamu İhale Kurumu ve Kamu Gözetimi Kurumu idi. Şimdi sayıları 8’e indi..

Şeker Kurumu, her yıl pancar kotalarını belirliyordu. Ekim öncesi, şeker fabrikaları ve üretici temsilcilerini bir araya getirerek, pancar alım fiyatlarının belirlenmesini sağlıyordu.

Geçen ürün dönemi 19.5 milyar ton şeker pancarı üretildi. 33 şeker fabrikasında 2 milyon ton pancar şekeri üretildi.

Mısırdan üretilen nişasta bazlı şeker kotalarını da Şeker Kurumu belirliyordu. Türkiye’de 5 şirkete ait 5 tesiste geçen yıl 624 bin ton nişasta bazlı şeker şurubu üretildi. Üretimin 327 bin tonu iç pazarda değerlendirildi.

Tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içki üretimi ve ticareti 140 yıl devlet tekelindeydi, özelleştirildi. Tekel kapatıldı.

Üretim ve dağıtım özelleştirildikten sonra tekel tarafından yürütülen düzenleme ve denetleme görevlerini devlet adına yürütmek amacıyla Tütün Mamülleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu oluşturuldu. Tütün bizim için önemli bir tarım ürünü idi. Önemini giderek kaybetti ama gene de 55 bin üretici, 76 bin ton tütün üretiyor. 50 Bin tonu ihraç ediliyor. Buna karşılık 2016 yılında 102 bin ton tütün ithal edildi.

Sigara üreticisi 8 firma 105 milyar adet (tek) sigara üretti.

Sigara üreten firmaların kullandıkları tütünün % 13’ü yerli % 87’si yabancı tütün.

2016 yılında 991 bin tonu yerli 21 bin tonu ithal 1 milyon 12 bin ton alkollü içki tüketildi.

Tekel kapatıldıktan sonra Alkol ve alkollü içki üretimini, ithalatını, piyasasını Tütün Mamülleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu düzenliyor ve denetliyordu.

Şeker Kurumu’nun da Tütün Mamülleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu‘nun da görev ve sorumluluk alanları ekonomi bakımından, sosyal bakımdan büyük önem taşıyordu.

Bu görev ve sorumlulukları bundan sonra bakanlıklar üstlenecek.