Şeffaflıktan korkmayın, bilgi paylaştıkça değer yaratır…
Günümüzde kurumların temel performans göstergeleri, bunların paylaşım araçları ve yöntemleri giderek daha önemli hale geldi. Zira kurumlar için paylaşılan bilginin değer yaratacak faydaları son derece önemli. Kurumlar için bu faydalar, uzun vadeli yatırımcı ve firmanın piyasa değerinin artması, düşük maliyetli fon sağlama olanağı, müşteri sadakati, itibar, kalifiye çalışanlar, sosyal çevre ve toplumla iyi ilişkiler ve nihayetinde sürdürülebilir kurumsal performans olarak ortaya çıkıyor.
Son dönemlerde Borsa İstanbul'da firmaların halka arzında bir artış gözlemliyoruz. Halka açılma firmalar için çok önemli bir karar ve sermaye piyasası yoluyla özkaynak sağlayabilecekleri önemli bir alternatif. Bununla birlikte gerekli halka arz kriterlerini sağlayan firmalar için en önemli iki çekince, halka arz sonrası yönetimin kontrolünün paylaşılması ve çok fazla bilgi açıklama gereği yani `fazla şeffaflık` korkusu...
Aslında sermaye piyasaları, bilginin değer yarattığı en temel alan. Kurumların yayımladıkları düzenli raporlar ve diğer kabul görmüş güvenilir kanallarla paylaştıkları bilgiler yatırım kararlarını doğrudan etkiliyor. Bu sayede başta yatırımcıların kararları şirket değerine etki ediyor.
Aynı şekilde diğer paydaşlar firmanın iş yapış şeklini öğreniyor. Müşterilerin satın aldıkları ürün ve hizmetin niteliğini, alacakları hızmetın sürekliliği bilmeleri satış hacmine yansıyor. Tedarikçilerin, kurumların ödeme performansını takip edebilmesi iş sürekliliğini etkileyebiliyor. Çalışanlar, kariyer hedefleri ve gelecek beklentilerini nasıl yöneteceklerine karar veriyorlar. Kurumlar, nitelikli çalışan istihdam etme olanağı elde ediyorlar. Firmanın kredibilitesi ile ilgilenen finansal kurumlar, kredi kararını kredi fiyatını ve kurumun fonlama maliyetini belirliyor. Bu örnekler rahatlıkla artırılabilir veya detaylandırılabilir.
Neden şeffaflık, neden hesap verilebilirlik?
Bilgi paylaşımının temelinde kurumsal yönetimin iki ana prensibi şeffaflık ve hesap verebilirlik yer alıyor. Bu iki prensip paydaşlara güven sağlamayı ve eksiksiz bilgiyle paydaş kararlarını kolaylaştırmayı amaçlıyor.
Paydaşların kararlarında temel oluşturan bilgi ise sürdürülebilir performans göstergeleri (SPI) olarak adlandırabıleceğiimiz verileri içeriyor: Sorumlu iş yapma, stratejik hedeflerin varlığı, uzun vadelilik, müşteri memnuniyeti, çalışan gelişimi, risk yönetimi, fırsatları değerlendirme, çevre ve toplum ilişkileri, paydaşlarıyla kurduğu sürekli ve etkin ilişki firma değerine doğrudan yansıyor.
Dünyadaki gelişmelere baktığımızda da paydaşların kurumlarla ilişkilerinin sürdürülebilirliğinin nitelikli, istikrarlı ve güvenilir bilgi paylaşımı ile sağlanabildiğini görüyoruz. Yatırım kararlarında temel oluşturacak bilginin eksiksiz ve ulaşılabilir olması, özellikle sermaye piyasalarının sağlıklı ve istikrarlı gelişiminin temel koşulu olan yatırımcı güveninin sağlanması açısından büyük önem taşıyor.
Ote yandan. sürdürülebilir performans göstergelerinin gelişmesiyle birlikte yatırım kararlarını etkileyecek bilginin kapsamının da değiştiğini, nitelikli bilgi beklentisinin arttığını görüyoruz.
Hangi bilgi nitelikli?
Henüz literatürde tanımı tam olarak yer almasa da “yatırım kararlarına temel oluşturacak her türlü unsuru içerisinde barındıran ve gerçek durumu yansıtan bilgi bütünü” olarak tanımlayabilecegimiz ‘nitelikli bilgi’ yatırım kararlarında ve piyasaların etkin isleyişinde kilit rol oynuyor. Piyasalardaki eksik ve güvenilir olmayan bilginin varlığının ekonomik ve finansal krizlerin tetikleyicisi ve açıklayıcısı olduğunu tecrübe etmiş olmamız bilginin finansal piyasaların istikrarı için önemini anlatıyor.
Nitelikli bilginin neyi içermesi gerektiği bu noktada devreye giriyor. Finansal tablolarda yer alan göstergelerin tek başına yeterli olmadığı; kurumların iş modellerinin, stratejilerinin, kurumsal yönetim ilkelerine uyumlarının, çevresel ve sosyal performanslarının da yatırım kararlarına esas oluşturduğu her geçen yıl daha da belirginleşiyor.
Dolayısıyla, nitelikli bilgi finansal bilginin dışında performansı etkileyen finansal olmayan bilgiyi de içeriyor. Bu durum özellikle halka açık firmalar ve yatırımcılar için yeni bir bilgi paylaşım ve raporlama düzenini gerekli hale getiriyor.