Seçim sonuçları bu yaz ne getirir?
Genel seçim havasındaki 30 Mart yerel seçimlerini geride bıraktık…
Gelgelelim, seçim maratonu sürecek…
Dün sabah HT Bloomberg kanalında Mine Uzunyol’un İlksöz programında Okan Büke ve Murat Salar ile birlikte seçim sonuçlarını değerlendirirken, baktım en çok merak edilen sorular şöyle:
Bir; 10 Ağustos’ta ilk turu yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı seçiminde Başbakan Erdoğan aday olacak mı?
İki; muhtemelen 2015 Haziran’ında yapılması planlanan genel seçimler erkene alınacak mı?
* * *
Son soruya, İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, geçen hafta “Erken Genel Seçim” çağrısı yaparak, bir anlamda iş dünyasının bakışını yansıttı…
Ayrıca, bugünkü gazetemizde, aynı soruya iş dünyamızın önde gelen isimlerinden farklı yanıtları da Yurt Haberleri Servisi’mizin hazırladığı haberde okuyabilirsiniz…
Cumhurbaşkanlığı seçimlerine gelince…
Tam konuyla ilgili fikir jimnastiği yaparken, Finans-Borsa Servisi Müdürümüz Ece Ceyhun, Reuters’da dikkatini çeken bir analizi paylaştı. İzninizle ben de sizinle paylaşayım…
* * *
Tülay Karadeniz ve Gülşen Solaker’in analizinde, “sert geçen kampanya döneminin ardından yerel seçimlerden güçlü çıkan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylık için elini güçlendirdiği” belirtiliyordu…
Uzmanlara göre Erdoğan, bu seçim sonuçlarından sonra “adaylığa daha bir yaklaştı”…
Chatham House Türkiye analisti Fadi Hakura, “Cumhurbaşkanlığı seçimini kazanmak için gerekli olan yüzde 50+1 oya çok yakın” diyor.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün son dönemde onayladığı yasalarla kredibilitesinin bir bölümünü kaybettiğini düşünen Hakura’ya göre, Erdoğan cumhurbaşkanı adayı olması durumunda AK Parti’de çok daha kolay etki altına alabileceği ve kendisine sadakatini sorgulamayacak bir başbakan adayını tercih edecek.
* * *
Hakura’nın iddiaları bir Putin-Medvedev formülümü akla getiriyor…
Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Hüseyin Yayman ise buna pek ihtimal vermiyor… “Türkiye’de bir Putin-Medvedev formülünün konuşulması çok hazzedilmiyor” diyor.
Tahmini ise şöyle:
“Erdoğan’ın Köşk’e çıkacağını, büyük ihtimalle partinin başına da Gül’ün geleceğini düşünüyorum”
* * *
Seçim günü gece geç saatlerde yaptığı ‘balkon konuşması’nda Başbakan Erdoğan, “Bundan sonra üstümüze hangi emanet yüklenirse ona sahip çıkmaya çalışacağız” dedi.
Kimilerince Erdoğan’ın bu sözleri, “Cumhurbaşkanlığına adaylık sinyali’ olarak yorumlandı.
Reuters’ın haber analizinde, AK Parti’ye yakın üst düzey bir yetkiliye göre, Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı adaylığına 10 gün öncesine göre çok daha yakın.
* * *
Öte yandan, üç dönem kuralının değiştirilmesi, yapılacak işlere odaklanılması ve Erdoğan’ın başbakanlıkta kalması yönünde bir beklenti de var; “Kısa sürede parti yönetimiyle bundan sonra yapılacaklar için değerlendirmelere başlar. Cumhurbaşkanlığı için adaylığa yakın ama her zaman sürprizlerle dolu. Başbakanlıkta kalmaya karar verirse kimse şaşırmamalı.”
* * *
30 Mart için yaptığı isabetli tahminlerle, seçimin bir başka ‘kazananı’ araştırma şirketi Konda’nın Yönetim Kurulu Başkanı Tarhan Erdem ise Erdoğan’ın cumhurbaşkanı adayı olmaması gerektiği görüşünde. Erdem’e göre, bunun yerine, üç dönem kuralını değiştirerek, 2015 genel seçimlerinde milletvekilliğine aday olması demokrasinin geliştirilmesi sürecine ağırlık vermesi gerekiyor!
* * *
A&G Araştırma’nın yöneticisi Adil Gür, Başbakan’ın, cumhurbaşkanlığına giden yolda kendisini rahatlatacak bir sonuç aldığını düşünüyor. Gür, Erdoğan'ın “Cumhurbaşkanlığı adaylığına karar verdiği takdirde milletvekilliği seçimlerini de erkene çekip beraber yapabileceğini” düşünenlerden…
Yerel seçimin ardından ‘kutuplaştırma siyaseti’nin devam etmesi halinde ise, merkezde yeni bir siyasi parti oluşumunun gündeme gelebileceğini söylüyor.
Uzun süredir, Türk siyasetinde bir 'merkez sağ' partinin varlığı-yokluğu örtülü tartışma konularından biri... Yeni konjonktürün bu tartışmanın örtüsünü kaldirip kaldırmayacağı ise merak konusu.
* * *
Peki, Anayasa değişikliği?
Epeydir rafa kalkmış gibi görünen bu konuda ne tür gelişmeler beklenebilir?
AK Parti’ye yakın kaynaklar, bundan sonra “en önemli adımın Cumhurbaşkanlığı'na daha fazla yetki veren anayasa değişikliği” olduğu görüşünde. Reuters'a konuşan Yayman da, anayasa değişikliği konusunun gündeme geleceğini düşünenlerden. Yayman’a göre, bu süreçte, Gül’ün partinin başına gelmesi ‘kuvvetle muhtemel’.
* * *
Ya başkanlık sistemi?
Yayman, “Erken genel seçim ihtimali zayıfladı ancak bu sonuçlar başkanlık ya da yarı başkanlık sistemini tekrar gündeme getirecek” diyor ve ekliyor:
“Bir B planı olarak, ağustostaki seçimlerde Erdoğan çok yüksek bir oyla galip çıkarsa kasım ayında tekrar sandığı getirip AK Parti 330 milletvekilini aşan bir oy alırsa ne olacak? O zaman yarı başkanlık meselesi tekrar gündeme gelecek.”
* * *
Anlaşılan bu yaz sıcak geçecek.