Seçim sonrası yabancı çıkışı dramatik değil

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ [email protected]

Kur sepeti haziran ayının ilk haftasında 2.82 düzeyinde gerçekleştikten sonra ikinci haftada, yani seçimden sonra yüzde 2.84'lük artışla 2.90'a fırlayınca ve TL'deki bu değer kaybına hisse senedi ve DİBS fiyatlarındaki düşüş eşlik edince, seçimden sonraki hafta Türkiye'den çok yüklü miktarda yabancı çıkışı gerçekleşmiş olabileceği tahminleri yapılmıştı. Biz de rakamlara bakarak böyle bir tabloyla karşılaşılmasının sürpriz olmayacağını dile getirmiştik.

Oysa dün Merkez Bankası verilerine bakınca, seçimden sonraki hafta içinde yabancıların Türkiye'den net olarak çıkış gerçekleştirdiklerini, ancak bunun korkulan boyutta olmadığını gördük. Üstelik, yabancı yatırımcılar hisse senedi piyasasından çıkmamış, tam tersine seçimi izleyen hafta içinde net 29 milyon dolarlık da alım yapmışlar. Çıkış ise devlet iç borçlanma senedi piyasasında gerçekleşmiş. Yabancı yatırımcılar ya da teknik tanımıyla yurtdışında yerleşikler, net 560 milyon dolarlık DİBS satmışlar. Bu rakama, 242 milyon dolarlık repo işlemlerinin dahil olduğunu belirtelim. Yani 5-12 Haziran haftasında yabancılar 242 milyon doları repo işleminden, 318 milyon doları da doğrudan devlet iç borçlanma satışından oluşmak üzere toplam 560 milyon dolarlık çıkış gerçekleştirmişler.

Son üç yılın en düşüğü

Yabancıların Türkiye'deki hisse senedi ve DİBS'ten oluşan varlıkları 5-12 Haziran haftasında "fiyat değişimi ve kur hareketinden arındırılmış halde" yalnızca 531 milyon dolar geriledi; ancak, toplam varlıktaki azalma 3.1 milyar doları buldu. 

Yabancıların 5 Haziran'da 51.3 milyar dolar olan hisse senedi portföyleri, 1.7 milyar dolarlık azalmayla 12 Haziran'da 49.6 milyar dolara indi. 

Yabancıların 5 Haziran'da 40.1 milyar dolar düzeyinde bulunan devlet iç borçlanma senetlerinin toplamı ise bir haftada 1.5 milyar dolar azalarak 38.5 milyar dolara geriledi. 

Böylece, yabancıların hisse senedi ve DİBS portföylerinin toplamı, bir anlamda piyasa değeri 12 Haziran'da 88.1 milyar dolara düşmüş oldu. Bir haftada ortaya çıkan 3.1 milyar dolarlık görünür azalmanın bir kısmı fiyatlarda yaşanan gerilemeden, bir kısmı da doların TL'ye karşı değer kazanmasından kaynaklandı. 

Ancak, yabancı portföyünün indiği 88.1 milyar dolarlık büyüklük, son üç yılın en düşük düzeyine işaret ediyor. Neredeyse tam üç yıl önce, 8 Haziran 2012 tarihinde yabancıların portföyü 45.3 milyar doları hisse senedinden, 41.6 milyar doları da DİBS'ten oluşmak üzere 86.9 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Yabancı portföyü 15 Haziran 2012'de 89.9 milyar dolar düzeyinde oluşmuş ve bu yılın 12 Haziran tarihine kadar olan üç yıllık dönemde bir daha 90 milyar doların altı görülmemişti. 

Yabancıların Türkiye'deki portföyünün yıllar itibariyle nasıl seyrettiğini bir başka yazıda daha geniş bir şekilde ele alacağımızı belirtip şimdilik inilen düzeye işaret etmiş olmakla yetinelim. 

Ama şu gerçeğin altını bir kez daha çizmekte yarar olduğunu düşünüyoruz. Yabancıların sahip olduğu hisse senedi ve DİBS'ten oluşan portföy her ne kadar son üç yılın en düşük düzeyine inmişse de, bunda Türk Lirası'nın dolar karşısındaki değerinde ortaya çıkan hızlı gerileme en büyük etkiyi yaratıyor. Zaten kur etkisi ve fiyat hareketi arındırılarak yapılan hesaplama, bu yılbaşından 12 Haziran'a kadar olan dönemde neredeyse tümü devlet iç borçlanma senedinden olmak üzere 3.9 milyar dolarlık bir çıkış yaşandığını gösteriyor. Yabancı yatırımcı hisse senedine pek dokunmuyor, ama faiz tartışmalarının gölgesinde geçen bu dönemde elindeki kamu kağıtlarını olabildiğince azaltma yoluna gidiyor.

Yabancı yatırımcının kamu borçlanma kağıtlarına olan bu güvensizliğinden bir ders çıkarmamız gerekir mi dersiniz...  

wr-bvegfb.png

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar