Seçim Bilişim Sistemi 'SECSİS' nedir?
Pazar günü oy kullanacağız. Oylama sonuçları bilgisayar ortamında toplanacak. Bilgisayarlar ile oylar nasıl toplanıyor? Nasıl değerlendiriliyor? Sonuçlar nasıl açıklanıyor?
Çok kişi gibi ben de bilmiyordum. Sordum, soruşturdum. Öğrendiklerimi Sayın Okuyucularıma arz ediyorum.
Yüksek Seçim Kurulu YSK, seçmen kütüğünün altyapısını bilgisayar ortamında oluşturmak amacıyla 1996’da Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar Kürsüsüne bir proje çalıştırması yaptırdı. Bu çalışmaya sonucu bilgisayar sisteminin kurulması için ödenek bulundu, ihale açıldı.
Türkiye genelinde bilgisayar destekli seçim sistemi alt yapısının oluşturulması için açılan ihaleyi kazanan Sun Microsystems ve iş ortağı Koç Sistem, “SECSİS” ağının kurulumunu gerçekleştirdi.
“SECSİS” adı, sistemin kurucusu “Sun Electronic Control System”in kısaltılmış adıdır.
Amerikan teknolojisi
SECSIS, Amerikan yapımı bir bilgisayar teknolojisidir. Bu teknoloji, 2004 yılında ABD seçimlerinde kullanıldı. Seçim sonuçları tartışmalara yol açtı. Bunun üzerine sistemin kullanımından vazgeçildi.
Sistemi uygulamak isteyen bazı ülkeler de ABD deneyiminden sonra sistemden vazgeçti.
Günümüzde sistem sadece Türkiye’de uygulanıyor.
Sistemi Türkiye’de kuran Sun Microsystems (ABD, Kaliforniya 1982) firması, 2010 yılında Oracle (ABD, Kaliforniya 1977) firması tarafından satın alındı. Oracle firması, kapsamlı ve entegre bulut uygulamalı yazılımlar ve platformlar sunan bir teknoloji şirketi. ABD’de ve 145 ülkede faaliyet gösteriyor. Bu ülkelerden derlenen bilgiler buluta sevk ediliyor.SECSİS sistemi ilk kez 22 Temmuz 2007 seçimlerinde kullanıldı. Seçimler bilgisayar destekli yapıldı. (Bu seçimlerde AKP’nin oyu yüzde 34’ten yüzde 47’ye yükselmişti.)
YSK (Yüksek Seçim Kurulu) merkezinde kurulu SECSİS sisteminin ana bilgisayarı ile Adalet Bakanlığı’nın UYAP sistemi arasında “Metro Ethernet” hattı var.
Her terminalde yapılan işlem ve kayıt, SECSİS Java teknolojisi destekli Oracle tabanlı yazılım tarafından işleniyor. Sonuçlar ana bilgisayarda toplanıyor.
Oylar bilgisayarlarla toplanıyor
Sandık kurullarında oyların sayılıp sonuçların elle yazıldığı tutanaklar, ilçe seçim kurulundaki bilgisayarda yüklü olan SECSİS yazılımı üzerindeki tutanağa geçiriliyor.
Daha sonra ilçe seçim kurulları tutanak toplamlarını il seçim kurullarına, bu kurullar da SECSİS üzerinden YSK’ya bildiriliyor. Halen yabancı sermayeli bir kuruluş olan Telekom’un alt yapısı kullanan sistem, dışa karşı güvenlik ağı ile korunuyor.
Seçimlerde il ve ilçe seçim kurullarında Windows işletim sistemleri Microsoft sistemi kullanılıyor. Bu sisteme “hacker”ler (bilgisayar sistemine izinsiz girenler) kolaylıkla girebildikleri için Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok büyük ülkede ”kamu iletişiminde” kullanılmıyor.
Bu yazıda derleyebildiğim bilgileri kullanarak SECSIS’in ne olduğunu anlatmaya çalıştım. SECSIS’in yararları, zararları konusunda farklı görüşler var. Bilgisayar uzmanları bunları anlatırlarsa bizler de öğreniriz.