Seçilmiş Gelir İdaresi özelgeleri - 3
Geçtiğimiz günlerde yayımlanan iki makalede, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet sitesinde yayınlanan özelgelerden, kurumlar vergisi ve serbest bölgelerle ilgili olanlardan bazılarının özetine yer vermiştim. Serinin sonuncusu olan bu makalede, diğer konulardaki yine seçilmiş bazı özelge özetleri yer alacaktır.
Aktiflerin değerlemesi sonucu oluşan fonların vergilemesi
Enflasyon düzeltmesi işlemi ile yeniden değerleme müessesesi kaldırıldığından, enflasyon düzeltmesi haricinde başka bir değerleme işlemi yapılamaz. Bu nedenle, işletmeye ait taşınmazların bilanço değerine herhangi bir şekilde yeniden değerleme yaptırılması halinde bu işlemin vergi usul mevzuatı açısından değerleme işlemi olarak kabul edilmesi mümkün değildir.
Öte yandan, şirket aktifinde yer alan taşınmazın değerinin, Asliye Ticaret Mahkemesi veya gayrimenkul değerleme şirketlerince yeniden tespit edilmesi halinde, ortaya çıkan farkların bilançonun dipnotlarında sadece bilgi amaçlı gösterilmesi mümkündür.
Bu açıklamalara göre; iktisadi işletmelere dahil taşınmazların maliyet bedeli ile değerlenmesi esas olup, piyasa fiyatıyla değerleme yapılamayacağından, değerleme sonucu sermayeye ilavesi gereken bir fonun ortaya çıkması da söz konusu olamaz.
(Not: Özelge başvurusunda, aktife kayıtlı taşınmazın piyasa değeriyle değerlenmesi sonucu oluşacak ve özel fon hesabına kaydedilecek olan tutarın kurumlar vergisine tabi olup olmadığı sorulmuştur. Verilen yanıtta değerleme yapılamayacağı belirtilmiş ancak yapılmışsa oluşan fonun kurumlar vergisine tabi olup olmadığına ilişkin bir açıklama yapılmamıştır.)
(19.08.2011 tarihli özelge)
Lazer yazıcıyla fatura düzenlenmesi
Aynı anda veya arka arkaya alınacak dökümlerde her faturanın aslı ile örneğinin aynı bilgileri içermesi, düzenlenen belge aslı ile örnek sayısının belge üzerinde belirtilmesi, faturanın seri ve sıra numarası takip etmesi ve bu özellikleri taşıyacak belgenin anlaşmalı matbaalarda bastırılması şartlarıyla, lazer yazıcılar kullanılarak fatura düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır. Ayrıca, istenirse faturanın aslı ve örnekleri, farklı renkler içerecek şekilde olabilir.
(17.05.2011 tarihli özelge)
İşletme hakkı amortisman süresi
İmtiyaz sözleşmesiyle devralınan liman işletme hakkının iktisabı için yapılan harcamaların aktifleştirilmesi ve faydalı ömür süresi 15 yıl ve amortisman oranı da %6.66 olarak dikkate alınmak suretiyle itfa edilmesi gerekmektedir.
(13.05.2011 tarihli özelge)
İşletme hakkının itfa süresi
Aktifte bulunan 49 yıl süreli işletme hakkının, amortisman listesinin "55. Gayri maddi İktisadi Kıymetler" sınıflandırması uyarınca, faydalı ömrünün 15 yıl ve normal amortisman oranının da %6.66 oranı ile itfa edilmesi gerekmektedir.
(19.03.2011 tarihli özelge)
İthalatın Form Ba'da gösterilmesi
İthalatta verginin matrahını oluşturan tutar, gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, malın gümrük vergisinden muaf olması durumunda ise sigorta ve navlun bedelleri dahil (CIF) değeri olarak belirlenmiştir. Buna göre; Form Ba'nın gümrük beyannamesindeki her türlü masraflar dahil, katma değer vergisi matrahını oluşturan katma değer vergisi hariç bedel dikkate alarak düzenlenmesi gerekmektedir.
(05.04.2011 tarihli özelge)
Yurt dışı alacaklarda şüpheli alacak karşılığı
Yurt dışı alacakların şüpheli hale geldiğinin ispatlanabilmesi için, ticari iş yapılan firmanın mukim olduğu ülkenin mahkemelerinde dava açılması veya icra takibinde bulunulması gerekmektedir.
Yurt dışı alacakların dönem sonunda değerlemesi nedeniyle oluşacak kur farkları da asıl alacağın akıbetine tabi olduğundan, asıl alacak şüpheli hale geldikten sonra bu alacağa bağlı olarak oluşan kur farkları için de şüpheli alacak karşılığı ayrılması mümkün bulunmaktadır.
(04.04.2011 tarihli özelge)
Yabancı para cinsinden alınan avansların değerlemesi
Avanslar gelecekte yapılacak olan mal veya hizmet teslimleri karşılığında peşin alınan veya verilen değerleri ifade ettiğinden, işle ilgili olarak alınan avansların değerlemesinden kaynaklanan kur farklarının işe ait kazancın tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.
(24.02.2011 tarihli özelge)
Yurt dışında yerleşik firmaya verilen hizmet
Yurt dışı merkezli firmaların, Türkiye'deki irtibat bürolarının çeşitli giderlerinin ödeme işlemlerinin yapılmasında aracılık hizmeti verilmesi karşılığı, yurt dışındaki firmadan alınan komisyonlar, hizmet Türkiye'de yapıldığından ve hizmetten Türkiye'de faydalanıldığından KDV'ye tabidir.
(08.07.2011 tarihli özelge)
Ciro priminde uygulanacak KDV oranı
Ana bayi tarafından bayilere ve bayilerce de alt bayilere verilen ciro primleri, teslime konu malların tabi olduğu katma değer vergisi oranına bakılmaksızın, %18 oranında katma değer vergisine tabidir.
(09.06.2011 tarihli özelge)
Teminat mektubu komisyonlarının yansıtılmasında KDV
Mal alınan satıcılara verilen banka teminat mektubu masraf ve komisyonları, KDV'nin konusuna giren bir işlemin karşılığını teşkil etmediğinden, söz konusu masraf ve komisyonların, satıcılara aynen fatura edilmek suretiyle yansıtılması işleminde de KDV hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır.
(19.04.2011 tarihli özelge)
Finansal kiralama devir sözleşmesinde damga vergisi
Hollanda'da mukim ve uçak finansmanı, alım satımı ve uçak kiralaması işi ile iştigal eden şirket ile düzenlenen "Uçak Finansal Kiralama Sözleşmesi"nin tüm hak ve yükümlülüklerinin kiralama aynen devam etmek üzere sadece kiralayanın değiştirilmesi suretiyle İrlanda'da mukim ve aynı şekilde uçak kiralaması işi ile iştigal eden şirkete devrine ilişkin olarak iki şirket arasında düzenlenen "Yenileme ve Tadilat Anlaşması" başlıklı kağıdın, 3226 sayılı Kanun'un 18 ve 30. maddeleri uyarınca damga vergisi ve harçtan istisna edilmesi gerekmektedir.
(16.03.2011 tarihli özelge)
Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen sözleşmelerin damga vergisinden istisna edilip edilemeyeceği
Kurulacak doğalgaz kombine çevrim santrali bünyesinde kullanılacak doğalgazın BOTAŞ'tan temin edilerek çevrim santraline aktarımını sağlayacak ve sonrasında BOTAŞ'a devredilecek doğalgaz nakil hattı inşası işi ile üretilen elektriğin nihai iletim sistemine naklini sağlayacak elektrik iletim hattının inşası işinin, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca üretim tesislerinin yatırım döneminde üretim tesisinin bir unsuru olarak değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından bu işlere ilişkin düzenlenecek sözleşmelerin damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
(22.10.2010 tarihli özelge)
İhale yolu ile alınan gayrimenkulün tapuda tescilinde tapu harcına esas olan bedel
İhale ile satın alınan gayrimenkulün tapuda tescili sırasında tapu harcının, taşınmazların emlak vergisi değeri ile ihale bedeli kıyaslanarak, bu bedellerden yüksek olanı üzerinden hesaplanması gerekmektedir.
(02.05.2011 tarihli özelge)