Savaş meydanı
Öyle bir hafta geçirdik ki bakırından altınına, petrolünden hissesine, dünya âlem büyüyememe korkusunu fiyatladı. Hisse senetlerinden çıkan paranın güvenli liman diyerek tahvillere gittiğini artık herkes görmüştür. Altındaki satışın büyüklüğünü de herkes görmüştür. Ama gözden kaçtığını düşündüğüm önemli bir fiyatlama var…
Biliyorsunuz, büyüme dediğinizde enerji talebi hemen kapıyı çalar. Büyüme dediğinizde sanayi şirketleri, madencilik şirketleri ve bu şirketlerin çıkardıkları baz metaller ön plana çıkartılır ve parlatılır. Büyüme sorunsallaşırsa da bunun tam tersi olur. Burası bir!
İlkokul 4.sınıfta öğrenildiği üzere (en azından şimdi 4.sınıfta öğretiliyor) bir kesir işleminde alt tarafın hızlı düşmesi kesrin değerini yükseltirken, üstün hızlı düşmesi orantının değerini düşürür. Bu da olsun iki!
Bakır altına göre daha acımasız geriledi
Şimdi bu bilgileri birleştirince bakır/altın rasyosunun ne taraf gitmesini beklerdik geçen hafta? Ben söyleyeyim; altının çok düşmüş olmasına rağmen bakır daha acımasız düşerek rasyoyu oldukça ciddi bir şekilde aşağı çekti. Bu rasyo ne için önemli peki?
Bu rasyo en basit söylemiyle piyasanın büyümeyi veya küçülmeyi ne kadar fiyatladığını gösterir. Hele bir de bunun üzerine tahvil getirisini atarsanız ve hem rasyo hem tahvil getirisi aşağı geliyorsa ciddi anlamda resesyon korkusu vardır denebilir. İşte geçen hafta tam da böyle bir fiyatlama yaşandı. Trump ve Bessent varsın uygulanan gümrük vergisi politikalarının etkilerinin ekonomiye pozitif etkisi olacağını söyleye dursun, piyasa tam tersini fiyatlıyor.
Hatta piyasa 2025 sonu için faiz indirimini de 4 tur olarak fiyatlıyor. Yani merkez bankacılarının ve birçok analistin söylediğinin aksine fiyatlanan faiz indirimi oldukça sert. Ve ne yazık ki bunun sebebi düşecek enflasyon değil, büyüme sorunları. Merkez bankacılarının bahsettiği gümrük vergisi kaynaklı enflasyon artışının ise esamesi okunmuyor.
Trump piyasaya ateş gibi düştü
Endişe bu kadar büyükken Trump’ın en son geçen hafta sonu gümrük vergilerinden taviz yok şeklindeki açıklaması pazartesi açılışta piyasaya ateş topu gibi düştü. Bu sene meşhur ‘’Mayıs’ta sat ve git’’ olayı 1 ay erken oldu.
Aslında bakarsanız bu gidişle 2025 şu meşhur kayıp yıllardan birisi olacak gibi görünüyor. Çünkü bu sefer çok farklı dinamikler sahnede; Trump 1.0’da hazırlıksız yakalanan diğer devletler bu sefer olacaklara hazırlıklıydılar ve büyüklerin hepsi kendilerince karşı hamleler uyguluyorlar.
Herkesin karşı tarafa ek ticari vergiler uygulaması ticarete zarar vermekten ve fiyatları artırmaktan bir işe yarar mı bilemiyorum. Ama eğer bir gün Çin ve diğerleri ellerinde tuttukları Amerikan tahvillerini vadesi geldikçe yenileri ile değiştirmezler ve yavaş yavaş ABD tahvillerinden uzaklaşırlarsa bu işten kim zararlı çıkar? Dünyanın en borçlu ülkelerinin başında gelen ABD’mi? yoksa aklınıza gelebilecek herhangi başka bir büyük ülke mi?
Bu açıdan baktığımızda Trump hükümeti bana göre biraz ateşle oynuyor ve bir kumara girmiş gibi görünüyor. Bu kumarı kaybederse bütün dünyada ekonomik yavaşlama hüküm sürecek gibi duruyor. Kazanırsa bence yine yavaşlama olacak ama bu sefer diğer alternatife göre toparlanma belki biraz daha hızlı olacak. Keşke hiç olmasaydı bazı şeyler diyor insan…
Volatilite
Hatırlanır mı bilmiyorum ama 2025 için görüşlerimizi paylaşırken ben ve tanıdığım birkaç analist, stratejist bu yılın oldukça volatil geçeceğini söylemiştik. Henüz ilk çeyrek bitmedi ama Pazartesi günü ABD seansı öncesinde 60.13 ile son 10 yılın en yüksek 3.VIX değerini gördük. Peki ne olacak bu işin sonu? VIX yukarı devam mı tamam mı?
O kadarını bilmek zor, gönül buralarda tamamdan yana ama göreceğiz. Diğer yandan VIX’te en fazla açık pozisyon 16 Nisan vadeli opsiyonlarda. Yani fiyatlama yakın vadede yapılıyor ve uzak vadelerde sürecin devamı – en azından şimdilik – beklenmiyor. Yakın vadede de 20 seviyesinde opsiyonların $2.1 milyar büyüklükle yoğunlaştığını görüyorum. Açık put/call opsiyonu oranı ise Pazartesi öğleden sonra itibarı ile 0.44, yani her 44 put opsiyonuna karşılık 100 call opsiyonu var. Oysa Cuma kapanışında bu oran 0.38’di.
Yani daha şimdiden net bir şekilde VIX opsiyonları yukarı yönden geri gelmeye başlıyor. Eğer bu gösterge ile birlikte gelişirse fiyatlamalar, siz bu yazıyı okurken ABD hisse endeksleri biraz toparlanmış olacaklar. Bakalım, görelim.