Şartlı iyimserlik hali

Gündüz FINDIKÇIOĞLU
Gündüz FINDIKÇIOĞLU GLOKAL BAKIŞ debrovian@gmail.com

Para politikasında "sıkı duruş" devam edecek. Bunun anlamı şu: koridor yukarı doğru geniş kalacak. Ancak koridorun geniş kalma süresi Fed'in faiz artırmama süresi kadar uzun değil. TCMB kendisini ne Fed gibi sabit faize bağlıyor, ne de koridor uygulamasının Fed kadar uzun süreceğini söylüyor. Normal günlerde bankalara fonlama 5.75'ten devam ettirilse bile faiz koridoru yukarı doğru geniş olmaya devam ediyor. Gerektiğinde tekrardan 5.75'le yapılan fonlama kısılarak faizler arttırılacak. Dolayısıyla "sıkı duruş" 5.75-12.5 bandında 5.75'ten yüksek her tür ortalama faizi kapsıyor.

Çok açık söylenmese de 2012'de TCMB'nin ana teması enflasyonu hedefe kilitlemek değil. Hedef yüzde 5 olmakla beraber tahmin yüzde 6.5 ve bu tahmin aslında bizim trend enflasyon tabir ettiğimiz oranla aynı. TCMB büyümenin yüzde 4 civarında olabileceğini düşünüyor ve bu yumuşak iniş senaryosunu tehlikeye atmak istemiyor. Bunun nedeni şu: 2011 yılının son çeyreğinde birikimli enflasyon yüzde 5.66. Hizmet fiyatlarının ılımlı seyri kur şokunun ikincil etkilerinin sınırlı kaldığını gösteriyor. Yeni bir dışsal şok ve özellikle kur şoku gelmediği takdirde enflasyon zaten matematiksel olarak son çeyrekte düşecek. Ayrıca, kur şokunun enflasyona geçiş dinamiği 2012 birinci çeyrekte sönümleneceği için 2012 ikinci çeyrekten itibaren enflasyon kademe kademe düşecek. Son çeyrekte bu düşüş baz etkisiyle hızlanacak. Bu durumda, enflasyonu mutlaka yüzde 5'e düşürmek için ekstra parasal sıkılaştırma gerekeceği ve bu da büyümeyi baskı altına alacağı için, enflasyon hedefine çok da fazla yüklenmeye gerek yok.

Enflasyon açısından sepetin değişimi çok önemli. Sunum sırasında TL'deki değerlenmeye biraz daha izin verilebileceği anlaşıldı. Kısaca sepette 2 seviyesine kadar müdahale yok. İkinci önemli konu krediler. TCMB'ye göre krediler gayet olumlu ve düşük enflasyondaki otomatik düşüşü destekleyecek oranda seyrediyor. 13 haftalık hareketli ortalamaların yıllıklandırılmış seviyesi yüzde 10 civarında. TCMB 2012'de yüzde 15 kur etkisinden arındırılmış kredi artışı bekliyor. Şu an yıllık verilerde halen yüzde 23 artış oranı korunmakla beraber TCMB'nin baktığı 13 haftalık ortalamalar zamanla yavaş yavaş yıllık rakamlara yansıyabilir. TL bazında kur etkisinden arındırılmamış artışın da aşağı yukarı aynı seviyede olduğu ifade edildiğine göre, TCMB'nin an itibariyle gelinen noktadaki sepet kurun 2012 boyunca ortalama olarak çok fazla değişmeyeceğini varsaydığı sonucunu çıkarabiliriz. Bu durumda yeni bir munzam hamlesi olmayacaktır. Sadece TL munzamların bir kısmının döviz veya altın cinsinden tutulabilmesi ile ilgili oranlar revize edilebilir.

Son günlerde reel ekonomi/ekonomik temeller açısından uzun dönemli analiz yaptığını iddia eden IMF, WB gibi kurumlar global büyüme beklentilerini aşağı çekti ve analizleri kötümserleşti. Buna karşın Fed'in faizi 2014'e kadar sabit tutacağını gören -Fed gecelik faizi neredeyse sıfır- ve ECB'nin üstü örtük olarak miktarsal genişlemeye gittiğini ve likiditenin bollaşmaya devam edeceğini düşünen yatırım bankaları görünümü pozitife çevirdi. Böylece reel ekonomi AB'de resesyona girse bile, mali sektörde farklı bir risk algısı hakim olmaya başladı. 20 Eylül 'de likidite sağlamayacağını duyuran Fed, DXY'nin 80'e ulaştığı noktada yani 25 Ocak toplantısında faizini sürpriz olarak 2014'e kadar düşük tutacağını açıklayınca DXY'de dönüş başladı. Bu etkinin ne kadar devam edeceğine euro/dolar karar verecek. Doların güçlenmesi, euro bölgesindeki sorunların euro/dolar'a yansımasına neden oldu. 1,30'un altına sarkan euro/dolar, İtalya'da faizlerin gerilemesi ve Fed'in son hamlesiyle yukarı döndü. Doların değer kazanması gelişmekte olan ülkelerde risk algılamasını artırdı. Fakat hızlı yükseliş son bir ayda yerini gerilemeye bıraktı. VIX indeksi 20'nin altına geriledi; ancak volatilitesi çok yüksek. "Kuyruk riski" -veya az rastlanan olaylar, katastrof riski- endeksi Skew -"Kara Kuğu endeksi"- 125 seviyesinde. Endeks 100-150 aralığında olduğu için 125 tam orta noktaya işaret ediyor. Hisse senedi endeksleri 2010 ilk çeyrek seviyesinde.

AB şirketlerinin CDS'leri hızla düşüyor ve AB bankalarına ilişkin görünüm Aralık 2011'e göre hayli olumlu. Benchmark oluşturacak ilk sendikasyonu bekliyoruz. Öte yandan spreadler olumluya döndü, ama hele tehlikeli bölgede. Likidite endeksi yukarı yönlü, ama negatif. Lehman sonrası TED spread 4.5 idi; şimdi 0.52. TCMB'nin 2012 Ocak başından beri piyasalara yavaş yavaş hakim olan bu iklimin kalıcı olabileceğini düşündüğü anlaşılıyor.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Risk ve yavaşlama 01 Ekim 2019
Fed, resesyon, Türkiye 24 Eylül 2019
Coğrafya ve imparatorluk 17 Eylül 2019
Fed ve dolarizasyon 25 Haziran 2019