Şapkada kaç tavşan olabilir?
Artık kabak tadı veren FED faiz artışı konusunda iki temel görüş olmalı. Bir tanesi faiz artışı gelmesi yönünde diğeri ise elbette faizlerin artmaması yönünde. Ben birinci gruptayım ve bu iki görüşün doğrularını yanlışlarını incelemek yerine faiz artışının detaylarına değinmek istiyorum. Ancak FED’in sitesinde oluşturduğum bir tabloyu paylaşmak ve bir cümle ile de yorumlamak doğru olabilir. Aşağıdaki çizgi Japonya yukarıdakiler ise ABD enfl asyon endeksleri. Japonya’da enfl asyon yok ABD’de enfl asyon var. Nokta.
FED üyelerinin bir kısmı, ki Başkan, yardımcısı ve NY FED başkanı bu grupta, verilerin iyi devam etmesi durumunda Aralık ayında faiz artışı geleceğini söylüyor. İki yönetim kurulu üyesi ise aksi görüşteler ve beklenmesi gerektiğine inanıyor. Ben de faiz artışı vakti geldiğini düşünüyor olsam da Yellen ilk faiz artışında tam bir uzlaşma ve sıfır şerh isteyecektir. Yani güvercinleri ikna etmek için yoğun bir mesai harcayacaktır. Şayet bugün açıklanacak Tarım Dışı İstihdam ve ücret verisi zayıf gelir ise beklenti Mart ayına ötelenecek. Ancak piyasa fiyatlamaları açısından sadece faizlerin ne zaman artacağı değil ne kadar artacağı da önemli. Hatta çok daha önemli diyebilirim. FED faiz artışlarını 25 baz puanlık adımlarla yapacağını açıkladı. Ancak hem FED hem de piyasalar biliyor ki faiz artışı sadece 25 baz puanla sınırlı kalmayacak. FED yola çıkarken değişken bile olsa kafasında bir hedef olacak. Yani FED 25 baz artırıp kenara çekilmek için değil çok daha fazla arttırmak için yola çıkacak. Ve elbette piyasaları ürkütmemek için ölçülü adımlar, verileri takip etme vb cümlelerle açıklamalarını süsleyecek. Ancak çalışmalar gösteriyor ki yatırımcılar açıklamalar 25 baz puan bile olsa daha fazlasını daha kısa süre içinde fiyatlayacak. İşte önemli olan da “ne kadar fiyatlayacağı”? Ben ABD ekonomisinin 2016’da 4 faiz artışından daha fazlasını kaldıramayacağını ve bu artış döngüsü içinde faizlerin yeniden 4.0% seviyelerine gitmesinin mümkün olmadığını düşünüyorum. Nasıl fiyatlanacağını ise şayet Aralıkta faizler artarsa daha detaylı tartışabiliriz.