Sanayide altı yılın en iyisi
Sanayi üretimi geçen yıl arındırılmamış endekse göre yüzde 6.3 arttı. Bu oran, 2011'den sonraki altı yılın en yüksek performansının sağlandığını gösteriyor. Kuşkusuz geçen yılki oranın görece yüksek gerçekleşmesinde 2016'daki sanayi üretimi artışının yüzde 1.9 ile çok düşük kalması büyük etki yaptı. 2016'nın da neden böylesine kötü geçtiği de malum; 15 Temmuz darbe girişimi ekonomiyi adeta dibe çekmişti.
Zaten bu etkiyi sanayi üretiminin çeyreklere göre değişiminde çok somut biçimde gözleme olanağına sahibiz.
Sanayi üretimi, 2016'nın üçüncü çeyreğinde 2015'in aynı dönemine göre yüzde 3.1 geriledi. Bu sayededir ki geçen yılın üçüncü çeyreğinde 2016'ya göre yüzde 13.9'luk üretim artışı gerçekleşti.
Üçüncü çeyrek için 2016'yı dikkate almadan 2015 ve 2017'yi kıyaslayalım. Buna göre artış oranı yüzde 10.3. Yani üçüncü çeyreklerdeki ortalama üretim artışı son iki yılda yüzde 5'er oldu.
Son çeyrek de iyi
TÜİK'in açıkladığı verilere göre sanayi üretimi aralık ayında yüzde 6.5 arttı. Bu oranın da arındırılmamış endekse göre olduğunu belirtelim. Ekim ve kasımdaki yüzde 9.1 ve yüzde 7'lik artışlardan sonra aralıktaki yüzde 6.5 ile birlikte son çeyrekteki üretim artışı yüzde 7.5'i buldu.
Sanayi üretimi ilk çeyrekte yüzde 1.9, ikinci çeyrekte yüzde 2.3 oranında artış göstermişti.
Her ne kadar sanayi üretimini bir öncü gösterge kabul ederek GSYH değişimine dönük tahmin yapmak yeni hesaplama yönteminden dolayı çok zorlaşmışsa da son çeyrek üretimindeki yüzde 7.5 yine de zayıf olmakla birlikte bir gösterge sayılmalı. Dolayısıyla son çeyreğin büyüme hızının da üçüncü çeyrekteki yüzde 11.1'in yarısı dolayında gelmesi beklenebilir.
Üretim düzeyinde rekor
2010 yılı 100 kabul edilerek oluşturulan sanayi üretim endeksi geçen yılın aralık ayında 146.8 oldu. Bu, üretim endeksinin şimdiye kadar çıktığı en yüksek düzeye işaret ediyor.
2017 yılının ortalama endeksi ise 134.6. Yani Türkiye, 2010 yılında 100 birim üretim yapıyorken 2017'de 134.6 birime çıkmış. Yedi yılda yüzde 34.6'lık bir artış var. Bu da yıllık ortalama üretim artışının yüzde 4.3 olduğunu gösteriyor.
Dolayısıyla herhangi bir yıldaki üretim artış ya da düşüşüne takılıp kalmak yerine büyük fotoğrafa bakmak ve yıllık ortalama sanayi üretimi artışımızın hangi düzeyde olduğunu irdelemek durumundayız. İşte sonuç ortada... Son yedi yılda, yıllık ortalama yüzde 4.3 üretim artışı. Bu bize yeter, demek mümkün mü?
