Sanayici işçi arıyor; işçi yok, mühendis iş arıyor; iş yok...
Salı günü İzmir Kemalpaşa’da biri OSB'de diğeri bölge dışında konuşlanmış, her ikisi de makine imalat sanayinde üretim yapan orta ölçekli iki işyerine gittim.
OSB'deki arkadaşım ile sohbetimizde karşılaştığı nitelikli eleman bulamama sorunlarını öncelikle dile getirdi.
“Kemalpaşa OSB; KOBİ niteliğindeki karma işletmelerin yoğun olduğu bir yer, bir başka ayrıcalığı da işletmelerin nitelikli kalifiye eleman ihtiyacının karşılanması amacıyla bünyesinde 'Mopak Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi'nin bulunması.
Okuldaki eğitim alanları; Bilişim, Elektrik-Elektronik, Makine, Kimya, Metal ve Matbaa teknolojileri alanlarından oluşuyor.
OSB yönetiminin işletmelerin eleman ihtiyaçlarına katkıda bulunmak amacıyla 'Özel İstihdam Bürosu' oluşturulması bizler açısından çok yararlı oldu.
Gerek iç piyasada gerekse dış piyasada rekabet edebilmek için tezgahlarınızı modernize etmek zorundasınız.
Bizim gibi işletmelerin çoğunda otomatik ve CNC türünde programlanabilir tezgahlar kullanılıyor.
Sadece tezgah kullanımıyla iş bitmiyor, burada üretilen makinelerde de tasarımdan-montaja hatta satış sonrası hizmetler sürecinde kalifiye elemanlara ihtiyacınız oluyor.
Bu yönüyle bakıldığında bizim işletme de dahil çok sayıdaki işletme iyi yetişmiş ara eleman bulma konusunda sıkıntı yaşıyor.
Nedenine gelince; okuldan mezun gençlerimizin sahada pişmeleri için zaman gerekiyor.
Örneğin,yeni mezun alıyoruz önce işyerinde eğitiyoruz, daha sonra da bazı alanlarda kurslara göndererek sertifika almasını sağlıyoruz, tam yetişti derken, bir süre sonra çeşitli gerekçelerle başka işletmelere geçenler olabiliyor.. .
Bunlara kızmıyorum, en azından yetişmelerinde katkımız var, diye düşünüyorum.
Bu veya başka nedenle sadece bizim işyerinde değil bir çok işletmede eleman sirkülasyonu çok.
Hangi işletmeye gitseniz bazı alanlarda kalifiye eleman sıkıntısı çektiklerini söyleyecekler.
Ücretlere gelince, yetişmiş elemanları tutabilmek için iyi ücret ve sosyal imkanlar (yemek-ulaşım yazlık ve kışlık giysi hatta eğitim yardımı gibi) sağlamak zorundasınız.”
Sözleriyle bu konuda yaşadığı sıkıntıyı anlattı.
OSB dışında makine imalatı yapan sanayici arkadaşım daha da dertli.
Söze; “Birincisi OSB'de yaşanılan avantajların hiçbirinden yararlanamıyorsunuz.
OSB'ye çok yakın olmamıza rağmen, ulaşım, altyapı, iletişim, enerji temini gibi gibi konular buralarda ciddi sorun olarak yaşanıyor.
Deyim yerindeyse her işletme kendi göbeğini kesmek zorunda. Bunların çözümü ise her biri ciddi maliyetler getiriyor.
Nitelikli eleman istihdamı konusunda bizlerin işi biraz daha zor.
Eleman bulabilmek için İŞKUR’a başvurmamız, İnsan Kaynakları sitelerine veya gazetelere ilan vermemiz gerekiyor.
İş başvuruların çoğunluğunu Kemalpaşa dışında oturanlardan geliyor, farklı yerlerde oturanların işyerine gelmelerinde ciddi servis maliyetleriyle karşılaşıyorsunuz.
Birde zaman zaman fazla mesai yapmak zorunda kaldığımızda özel servisler çıkarmak zorundasınız, bu da ek maliyet getiriyor.
Bu civarda oturanlardan başvurular arasında çeşitli gerekçelerle işyerlerinden ayrılmışlardan oluşuyor. Bu da bazen avantaj bazen de dezavantaj olabiliyor”
Yeni mezunların istihdamında ve yetiştirilmesinde yaşadıkları diğer arkadaşımın anlattıkları ile bire bir örtüşüyor.
Her ikisine de “Mühendislerin istihdamında zorluk yaşıyor musunuz?” soruma aldığım cevap bir mühendis olarak içimi burktu.
“İzmir dışındaki üniversitelerimizin mezunları genellikle başvuruda bulunuyorlar.
Yabancı dilleri ya yok yada çok düşük düzeyde. İmalat, montaj ve müşteri ilişkilerinde zorlanıyorlar..
Tasarım ve üretimde kullanılan programlarda bilgileri istenilen yada beklediğimizin gerisinde.
İş başvurularda bu niteliklerde mühendis arkadaşlarımızın fazlalığı bizi de üzüyor.
Aralarında okul sonrası yabancı dil, program ve kalite eğitimlerine katılarak kendini yetiştirenlerin olması moralimizi yükseltiyor.”
Gazetemizde bir süre önce yayımlanan “Diplomalı İşsizler” başlıklı yazımı hatırlayınca bir kez daha hüzünlendim..
Sonuçta iki sanayici arkadaşımın anlattıklarını yazımın başlığı özetliyor...