Sanayi üretiminde rekor

Aralık ayı ve 2010 yılının tümünde, sanayi üretimi açısından birçok rekor kırılmış durumda.

2003 yılı 100 baz  alınarak hesaplanan sanayi üretim endeksi, aralık ayında 136.4 düzeyinde gerçekleşti. Bu bir rekor…

Aralık ayındaki bu gerçekleşme ve daha önceki en yüksek düzey olan ekimdeki 129'luk endeksin etkisiyle son çeyrek ortalaması 127.4 oldu; bu da bir rekor…

Yılın tümündeki üretim endeksinin aylık ortalaması 116.4 düzeyinde gerçekleşti; bu da bir başka rekor…

2010'un tümündeki üretim, 2009'a göre yüzde 13.1 artış gösterdi; yıllık artış açısından bu da bir rekor…

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks, aralık ayında kasıma göre yüzde 5.7 arttı, bu da başka bir rekor…

Yani, sanayi üretimi açısından 2010 yılı tahminlerden çok daha iyi bir noktada tamamlandı. Özellikle aralıkta yüzde 16.9'u bulan artış, çok büyük bir sürpriz oldu. Artış, yüzde 10-12 aralığında bekleniyordu. 2009 yılına göre artışın ekim ve kasım aylarında tek haneye inmesi, 2009'un aralık ayındaki endeksin de görece yüksek olması, 2010'un aralık ayındaki artışın sınırlı kalacağı düşüncesine yol açmıştı. Bu yüzden de beklenti yüzde 10-12 dolayındaydı. Ancak gerçekleşme, bu beklentinin çok üstüne çıktı ve yüzde 16.9 oldu.

Çeyreklere göre durum

Sanayi üretim endeksi geçen yıl ilk çeyrekte 2009'a göre yüzde 17.3 gibi rekor bir artış gösterdi. Sonraki iki çeyrek üretim artışı yavaşladı. İkinci çeyrekteki artış yüzde 13.8'e, üçüncü çeyrekteki artış yüzde 10'a indi.

Son çeyrek ise, ekim ve aralık aylarındaki rekor üretim düzeyleri sayesinde, 2009'a göre yüzde 12.1 artışla sonuçlandı. Kaldı ki, 2009'un son çeyreği de en azından yılın en yüksek üretiminin gerçekleştiği çeyrekti; yani baz yüksekti.

2010 yılının çeyreklere göre olan üretimi, ilk iki çeyrekte 2008'in altında kalmış, üçüncü çeyrekte ise 2008'deki düzey çok az aşılabilmişti. Son çeyrek ise, 2008'e göre rekor bir üretim artışı sağlanan dönem oldu. Geçen yılın son çeyreğindeki üretim rekor düzeye ulaşmıştı. 2008'in aynı dönemi ise kriz yüzünden üretimin hızla gerilemeye başladığı bir dönemdi. Bu iki etken bir araya gelince, geçen yılın son çeyreğindeki üretim 2008'e göre tam yüzde 21.4'lük bir artış gösterdi.

GSYH'ye etki

Sanayi üretimindeki artışın son çeyrekte tüm tahminlerin üstünde gelmesi, kuşku yok ki GSYH'nin de tahminlerden daha yukarıda gerçekleşmesini sağlayacak. GSYH'nin yılın tümünde en az yüzde 7 dolayında gerçekleşeceği tahmin ediliyordu. Şimdi bu tahminler daha da yukarı çekilecek.

Her iyi gerçekleşmenin bir de olumsuz tarafı var tabii ki. Hani, "bir iyi-bir kötü haber" benzetmesi vardır ya… Biz hem sanayi üretimi açısından, hem GSYH gerçekleşmesi açısından 2010'da iyi haberi almış durumdayız. Baz etkisinin devreye girecek olması yüzünden kötü haber 2011'de gelecek ve artış hızı hem sanayi üretiminde, hem GSYH'de önemli ölçüde yavaşlayacak.