Sanayi üretimi 2019’a beklendiği gibi başladı
Toplam sanayi üretimi ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre takvim etkisinden arındırılmış endekse göre de, herhangi bir arındırma işlemine konu olmamış endekse göre de aynı oranda, yüzde 7.3 azaldı.
İmalat sanayinde de yine her iki hesaplamaya göre aynı oranda, yüzde 7.5 düzeyinde bir azalma kaydedildi.
Bu, beklenen ve kimse için sürpriz olmayan bir gerileme... Ekonomide bir tıkanma yaşandığı ve işlerin iyi gitmediği herkesin malumu zaten.
Perşembenin gelişi çarşambadan belliydi. Ocakta ithalat yüzde 27 azalırken, üstelik bu azalma sanayi üretiminde kullanılan neredeyse tüm ürünleri kapsıyorken sanayide bir canlanma, bir üretim artışı bekleyen var mıydı ki...
Dört aydır geriliyor
Sanayi üretimi geçen yılın son çeyreğinde bir önceki yıla göre sürekli geriledi. Üstelik bu gerilemenin oranı giderek arttı. Ekimde yüzde 4.8 olan gerileme kasımda yüzde 7'ye, aralıkta yüzde 10'a çıktı.
Ocaktaki gerilemenin yüzde 7.3’e inmiş olmasından belki de teselli bulmak gerekir. Gerileme giderek yavaşlayacak ve artıya geçilecek, diye kendimizi avutmamız da mümkün tabii ki...
Bu arada aslında geçen yılki gerilemenin eylüldeki artış dikkate alınmazsa ağustosta başladığını da göz ardı etmemek gerekiyor.
Yani sanayi üretiminde durumumuz vahim. Ama bir kez daha vurgulamak gerek; piyasaya bakınca, ithalatın nasıl seyrettiğine bakınca bu gerilemede şaşılacak bir yön yok.
Yıllık da negatife döndü
Bu arada yıllık sanayi üretimindeki değişim de negatife dönmüş durumda.
Geçen yılın ocak ayı itibarıyla son bir yılda gerçekleştirilen üretim, bir önceki bir yıllık döneme kıyasla yüzde 9.5 artmıştı.
2019’un ocak ayına geldik, son bir yıldaki üretim önceki bir yılın yüzde 0.4 altında kaldı.
Bu gerileme eğiliminin ocaktan sonraki aylarda daha da belirginleşmesi beklenmeli.
Ya vergi avantajı olmasaydı
Geçen yıl uygulamaya koyduğumuz ve yılbaşında biten süresini 31 Mart’a uzattığımız bir vergi indirimi var. Otomotiv, beyaz eşya ve mobilyayı kapsayan bir vergi indirimi...
Bu indirime rağmen satışları ve bağlı olarak üretimi canlandıramıyoruz. “Muhteşem gidiyor” dediğimiz ihracat da üretimi artırmaya yetmiyor.
Vergi indiriminin bitmesine iki hafta kaldı. Üretimin böylesine gerilediği bir ortamda vergi indiriminde bir kez daha süre uzatımına gidilirse şaşmamak gerek. Ama 31 Mart’ta sandıklar kapanacağı için indirimin süresi uzatılmayabilir de...
Üretim üç buçuk yıl önceki düzeye indi
Türkiye İstatistik Kurumu sanayi üretimi endeksini 2015 yılını 100 kabul ederek oluşturuyor. Bu yıl ocaktaki endeksin düzeyi ise 101.2.
Sanayi üretiminde 2015 yılı ortalamamız 100, aradan geçmiş üç buçuk yıl, 2019’un ocak ayındaki endeksimiz 101.2 olmuş.
Sanayi üretiminde bu üç buçuk yılda ancak bir arpa boyu yol gitmişiz yani.
İmalat sanayine bakıyoruz, durum daha da vahim. 2015 ortalaması 100 olan endeks ocak ayında yalnızca ve yalnızca 100.3 düzeyinde.