Sanayi cephesinden iyi haberler
Ekonominin lokomotifi olan sanayiye ait göstergeler nisan ayında pozitif bir tablo çizdi. Kapasite kullanımı ve reel kesim güven endeksinin yükseldiği nisan ayında gelecek döneme ilişkin beklentilerde son aylarda başlamış olan iyimserliğin dozu artarak devam etti.
Merkez Bankası, nisan ayında, imalat sanayinde faaliyet gösteren 1.718 iş yeri tarafından İktisadi Yönelim Anketi’ne verilen yanıtları toplulaştırarak yayımladı. Buna göre imalat sanayi genelinde “mevsimsel etkilerden arındırılmış” kapasite kullanım oranı, önceki aya göre 1,4 puan artarak yüzde 75,6 düzeyine yükseldi. Mevsimsel etkilerden arındırılmamış kapasite kullanım oranı ise önceki aya göre 1,9 puan artarak yüzde 75,4’e ulaştı.
Bu bazda kapasite kullanım oranı önceki aya göre; dayanıklı tüketim mallarında 2 puan artışla yüzde 71,9, dayanıksız tüketim mallarında 1,7 puan artarak yüzde 73,4, ara mallarında 1,7 puan artışla yüzde 74,4, yatırım mallarında ise 0,5 puan artarak yüzde 79,1’e yükseldi.
En hızlı artış tütün ürünlerinde
Nisan ayında, diğer (kara taşıtları dışındaki) ulaşım araçları, makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı ve deri olmak üzere 3’ü dışında tüm imalat sanayii alt sektörlerinde kapasite kullanımı yükseldi. İmalat sanayi alt sektörleri içinde nisan ayında kapasite kullanımında en çok artış tütün ürünlerinde gerçekleşti. Bu sektörün kapasite kullanımı önceki aya göre 5,8 puan artarak yüzde 78’e çıktı.
Artışta bu sektörü izleyen ana metal sanayiinde kapasite kullanımı nisanda 3,6 puan artışla yüzde 72,1’e çıktı. Bu artışa rağmen ana metalin kapasite kullanımı geçen yılın aynı ayındakinin 8,9 puan altında kaldı. Kâğıt sanayi, nisanda 3 puanla kapasite kullanımını en çok artıran üçüncü sektör oldu. Sektörün kapasite kullanımı nisanda yüzde 80,7 olarak gerçekleşti.
Güven 11 ayın en yükseğinde
Kapasite kullanım oranının yükseldiği nisan ayında, imalat sanayiinde faaliyet gösteren işyerlerinin üst düzey yöneticilerinin Merkez Bankası İktisadi Yönelim Anketi’ne verdiği yanıtlara göre gelecek üç aya ilişkin beklentilerinde de iyimserliğin, bir önceki ay yapılan ankete göre belirgin bir artış gösterdiği gözlendi.
Buna paralel olarak Reel Kesim Güven Endeksi de nisanda önceki aya göre 2,8 puan artarak 108’le son 11 ayın en yüksek düzeyine ulaştı. Mevsimsel etkilerden arındırılarak hesaplanan endeks ise 1 puanlık artışla yüzde 105,1 oldu. Her iki bazda da güven endeksi, son 11 ayın en yüksek düzeyine çıktı.
Beklentilerde iyileşme arttı
Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde, gelecek üç ayda; üretim hacminde artış öngörenlerin oranı yüzde 31,9’dan yüzde 33,4’e, iç piyasa siparişlerinde artış bekleyenlerin oranı yüzde 36,3’ten yüzde 37’ye, ihracat siparişlerinde artış bekleyenler yüzde 30,4’ten yüzde 33,1’e, buna göre toplam siparişlerde artış bekleyenlerin oranı yüzde 34,8’den yüzde 37’ye, istihdam artışı öngörenlerin oranı yüzde 14,3’den yüzde 19,2’ye yükseldi.
Ancak gelecek üç ayda birim maliyetlerinde artış bekleyenlerin oranı da yüzde 54,1’den yüzde 57’ye çıktı. Gelecek üç ayda satış fiyatlarında artış öngörenlerin oranı da yüzde 43,3’ten yüzde 46,9’a yükselirken, kısa vadeli TL kredi faizlerinde artış bekleyenlerin mart anketinde yüzde 19 olan oranının nisan anketinde yüzde 30,6’ya çıktığı dikkati çekti.
Enflasyon beklentisinde iyileşme
Bu arada sanayicilerin gelecek 12 aylık dönem sonu itibarıyla üretici fiyatları (ÜFE) bazında yıllık enflasyon beklentisinin aylar itibariyle hızla düştüğü gözlendi. Bu eğilim nisanda da devam etti. Ocak ayında yüzde 77,2, şubat ayında yüzde 74,2, mart ayında yüzde 70,4 olarak ölçülen gelecek 12 ayda sonundaki yıllık ÜFE artışı beklentisi nisan anketinde 67,6’ya kadar düştü. Geçmiş 12 aya kıyasla gelecek 12 ayda daha fazla sabit sermaye yatırımı öngörenlerin mart anketinde yüzde 29,7 olan oranı nisanda yüzde 35,3’e yükselmesi de güven artışı paralelinde genel yatırım eğiliminde canlanma sinyali verdi.