Sakin işletmeler (1) Nanismo Aziendale

Bu sene Türetim Ekonomisi’ni yakın geleceğin tek olası sistemi olarak ortaya koymak gibi iddialı bir çıkış yaptım. Tabii böyle bir iddiayı ortaya atınca bir an önce ve pek çok farklı platformda tartışmak gerek… Bu bahar ilk olarak, Bahçeşehir Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Eski Dekanı Prof. Dr. İpek Altınbaşak Farina’nın konuğu olarak Prof. Dr. Seyfettin Gürsel’in liderliğindeki Toplumsal ve Ekonomik Araştırmalar Merkezi BETAM akademisyenleri ve Prof. Dr. Haluk Levent ile Türetim Ekonomisi’ni tartıştık. Orada daha önce hiç duymadığım ve Türetim Ekonomisi’ne faydalı olacağını düşündüğüm bir kavramla tanıştım… Cüce veya tercih ettiğimiz adıyla Sakin İşletmeler. Üç öncü kadın akademisyen Doç.Dr. Senem Göl Beşer, Doç.Dr. Ayşe Begüm Ötken ve Doç.Dr. Elif Yolbulan Okan geçen yıl Sakin (Cüce) işletmeler kavramını Türkiye literatürüne soktular. Dediklerine göre sakin işletmeler kavramı ilk defa 1980’lerde Italya’da ortaya çıkmış ve “nanismo aziendale” olarak ifade edilmekte. Özellikle son zamanlarda kapitalizmin içinde bulunduğu toplumsal ve çevresel buhran ile birlikte İtalyan politik ve sosyo-ekonomik tartışmalarında sıkça yer alıyor. Artık, belki de sakin işletmeleri biz de tartışacak ve belki de sakin olma yolunda ilerleyeceğiz... onun için kendileriyle yaptığımız uzun sohbeti sizlerle bir yazı dizisi şeklinde paylaşmak istedim. Soruyorum. Nedir bu sakin işletme veya tartışmalı ismiyle cüce işletme? Doç. Dr. A. Begüm Ökten literatürde sakin işletme “Yaşça büyük, yani en az üç kuşaktır var olacak, uzun süre değişmeyen bir şirket büyüklüğünde kalacak, az sayıda çalışanı ve ürün çeşitliliği olacak, yerel ölçekte yani belli bir coğrafi pazarda faaliyet gösterecek, ve tabii yıllarca ayakta kalırken sahiplerine de tatmin edici bir hayat standardı sunacak” diye tanımlanır diyor, Doç.Dr. Senem Göl Beşer’de hemen ekliyor “sakin işletme diyeceksek artık doğaya saygılı olmak ya da sürdürülebilirlik gibi kavramlar da bu tanıma dâhil edilmeli.” Bu tanım ortaya konunca, kuşaklar boyunca varolmanın dışında bütün Good4Trust.org yani Türetim Ekonomisi içindeki işletmelere sakin demek mümkün gibi geldi bana... gerçi Türkiye’de bir kuşaktan fazla ayakta kalan kaç küçük işletme var ki? Çok olmasa da var, mesela Türkiye’deki Yüzyıllık Markalar Derneği’ne üye 32 işletme var…Bir düşünün, bakalım siz kaç tanesini hatırlayabiliyorsunuz? Kadın araştırma ekibinin gelecekte araştırmak istediği sorulardan bir tanesi de “Bu yüzyıllık markalar nasıl kuşaklar boyunca, çok da büyümeden, ayakta kaldı?” Bunu ortaya koymanın pek çok işletme için yol gösterici olacağı aşikar...

● Doç.Dr. Senem GÖL BEŞER

Marmara Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü’nden lisans, Nebraska Üniversitesi’nde yüksek lisans ve Yeditepe Üniversitesi’nde doktora derecelerini aldı. Halen doçent olarak Yeditepe Üniversitesi’nde öğretim üyeliğini sürdüren Göl Beşer, uzgörü, uluslararası işletme, stratejik yönetim, çeşitlilik ve sürdürülebilirlik alanlarında araştırmalar yürütüyor.

● Doç.Dr. Ayşe Begüm ÖTKEN

Marmara Üniversitesi Çalışma Ekonomisi Bölümü’nden lisans, İnsan Kaynakları Yönetimi alanında yüksek lisans, ve örgütsel davranış programından doktora derecelerini aldı. 2014 yılında Doçent ünvanı alan Ötken şu anda ABD’de University of North Carolina’da Uluslararası İşletme Dersleri vermekte. Şirket kültürü, çalışan davranışları ve işveren markası alanlarında araştırmalar yürütüyor.

● Doç.Dr. Elif YOLBULAN OKAN

Ortadoğu Teknik Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun olduktan sonra University of Salford’da Pazarlama yüksek lisansını tamamlayan Yolbulan Okan, bir süre bankacılık sektöründe çalıştıktan sonra pazarlama alanında doktorasını tamamladı. Marka yönetimi, tüketici davranışları, stratejik pazarlama alanlarındaki çalışmalarıyla 2015 yılında Doçent ünvanı aldı. Halen Bahçeşehir Üniversitesi İşletme Bölümü’nde öğretim üyesi ve dekan yardımcısı olarak görev yapıyor.

● Devamı yarın…