Sağlık çalışanlarına fiili hizmet süresi zammı geldi!
Umut ÇİRAY
Sosyal güvenlik mevzuatında tehlikeli ve yıpratıcı işlerde çalışanlara erken emeklilik hakkı tanımaktadır. Özellikle yıllardır dillendirilen ancak bir türlü uygulamaya geçilemeyen sağlık çalışanlarına yönelik fiili hizmet zammı uygulaması hayata geçirilerek sağlık çalışanlarına erken emeklilik yolu açılmış oldu. Ancak sağlık çalışanları söz konusu haktan kanunun yürürlük tarihi olan 03/08/2018 tarihinden sonra çalıştığı süreler için yararlanabilecek. Dolayısıyla bu tarihten önce çalışılmış süreler fiili hizmet kapsamında değerlendirilemeyecektir.
- Fiili hizmet süresi zammından kimler yararlanacak
İnsan sağlığı için koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde fiilen çalışarak söz konusu işlerin risklerine maruz kalmak temel şarttır. Bu kapsamda, insan sağlığına ilişkin işlerde 4/a kapsamında sigortalı olarak çalışanlardan hekim, uzman hekim, diş hekimi, hemşire, ebe, eczacı, acil tıp teknisyeni, fizyoterapist, diyetisyen, anestezi teknisyeni, gibi sağlık hizmetlerinde çalışanlar fiili hizmet süresi zammından faydalanabilmektedir.
Sosyal Güvenlik Destek Primi'ne tabi çalışanlar ile söz konusu mesleklerde fiilen çalışmayıp işin risklerine maruz kalmayan sigortalılar fiili hizmet süresi zammından faydalanamayacaktır.
- Fiili hizmet süresi zammının sağlık çalışanlarına nasıl bir avantaj sağlamaktadır?
Fiili Hizmet kapsamında çalışması bulunan sağlık çalışanlarına her 360 gün için ek olarak 60 gün prim ödeme gün sayısına eklenecek, 3600 gün çalışmasının bulunması durumunda eklenen sürelerinin yarısı emeklilik yaş haddinden indirilecektir. Örneğin 3600 gün fiili hizmet kapsamında çalışması bulunan bir hekimin prim ödeme gün sayısına her yıl için 60 gün prim ödeme gün sayısına eklenecek (900 gün) eklenen sürenin yarısı (450 gün) emeklilik yaş haddinden indirilecektir. Bu durumda, 60 yaşında emekli olması gereken bir hekim 1 yıl 3 ay daha erken emekli olabilecektir.
- Fiili hizmet kapsamında çalışan sağlık çalışanları işverenler sosyal güvenlik kurumuna nasıl bildirim yapacak?
Fiili Hizmet Süresi Zammı kapsamında bildirilmesi gereken sağlık çalışanları için işverenler iki farklı belge türü ile Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) bildirge vereceklerdir. Buna göre, fiili hizmet kapsamında değerlendirilecek süreler için 29 belge türü, fiili hizmet süresi kapsamında değerlendirilemeyen süreler için 01 belge türünde Aylık Prim ve Hizmet Belgesi/ Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi verilmesi gerekmektedir. İki farklı belge türünden dolayı bildirge verileceğinden bildirge verilirken eksik kalan günler için 13-Diğer Nedenler eksik gün kodu seçilerek bildirim yapılması gerekmektedir. Sağlık çalışanının kapsam dışı işlerde geçen süreleri ile fiilen çalışmayarak işin riskleri maruz kalmadıkları 17/3/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun'da belirtilen tatil günleri , yıllık izin, ücretsiz izin, ücretli izin, sıhhi izin ve eğitim kurs sürelerine isabet eden günler fiili hizmet kapsamında değerlendirilemeyeceği için (01) belge türü ile verilecek Aylık Prim ve Hizmet Belgesi/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile bildirimi yapılması gerekmektedir.