Sadece ‘özel kur’ değil eğitim de şart
‘’Son dönem dış pazarda iyi bir rüzgar yakaladık ama global resesyon tehlikesi, emtia ve enerji fiyatlarındaki yükseliş, oluşan enflasyon ve kurun bir yıldır sabit kalması rekabet şartlarımızı çok zorluyor’’ diyor ihracatçılar.
Şartlar herkes için zorlaştı. Bu nedenle ihracatçılar 4 maddede acil destek bekliyor. Geçtiğimiz gün manşetimizde de yer verdiğimiz gibi, ihracatçılar ‘özel’ kur, finansman, başta uzak pazarlara navlun olmak üzere destekler ve masada bekleyen serbest ticaret anlaşmalarının hayata geçmesini bekliyor. Şartlar herkes için zor gibi görünüyor.
İş dünyasından gelen bilgilere göre Ticaret Bakanlığı ve Merkez Bankası bu yönde bir çalışma yapıyor ve yakın zamanda bazı iyileştirici önlemler gelecek. Eğitim ve ölçek sorunu Daha uzun vadede ihracatçılarımızın önümüzdeki dönemde yoğunlaşacağı konunun başında eğitim ve ölçek var.
Birliğin değerlendirme toplantısında farklı konulara değinen İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Başkanı Kazım Taycı, şu önemli bilgiyi paylaştı: ‘’Sektör ciromuzun yüzde 80’ini şirketlerin yüzde 20’si yapıyor.’’
Neredeyse tüm sektörlerde tablo aynı. Binlerce işletme pazar aramıyor, AR-GE oluşturmuyor, dış pazarlama ofisi yok. Bu nedenle düşük katma değerli üretim gerçekleştiriyor. Yine İHBİR araştırmasına göre küçük ölçekli şirketlerin ham mamul olarak satılan ürünün kilo değeri 1 doların altındayken, işlenmiş ürünün kilo değeri 1.80 doları buluyor.
Yani ucuza da satıyor. İhracat ülkelerin ve şirketlerin itici dinamosu ama ihracatı bilmeyen, devletin verdiği teşvikleri ve diğer imkanları bilmeyen büyük bir kitle var. İhracatçı birliklerinin gündeminde bu ihracatı hiç bilmeyen veya ürkek davranan yüzde 80’i teşvik etmek. Kobi tanımının yeniden yapılması, kümelenme ve sahada bir eğitim çalışması öncelikli yapılacaklar arasında. Elbette devletin çizeceği rota da bu noktada önemli.
Kur ve finansman gibi konularda ihracatçıların elini rahatlatacak bazı önlemler, bu yüzde 80’lik kitleyi de cesaretlendirecektir. Şirket sahiplerinin eğitilmesi kadar çalışanların özellikle kalifiye işçilik eğitimi uzun yıllar konuşulan ancak çok mesafe kaydedemediğimiz önemli bir konu.
Kazım Taycı bu konuda da ilginç bir tespitini paylaşıyor: ‘’Üniversiteden yeni mezun mühendis işi kalfalarımızdan öğreniyor.’’ ‘’4 yıllık akademik eğitimin mutlaka üretimle entegre edilmesi gerekiyor’’ diyen BİMED Yönetim Kurulu Başkanı Rıdvan Mertöz, ‘’Ben üniversitede öğrenciyken atölyede çalışıyordum.
Öğrenciler dokunarak, tanıyarak kendini geliştirecek’’ diyerek kapılarının meslek liselerine ve üniversitelere her zaman açık olduğunu paylaştı. Kur, teşvik, düzenleyici bazı önlemler kısa vadede ihracatçılar için elbette çok önemli. Ancak uzun vadeli bir projeksiyon için, eğitim ve ölçek en önemli başlıklar olarak gündemimizde bulunuyor