Sachs’dan dünyaya Şimşek’ten ülkemize uyarı

Gazetemiz DÜNYA’ da bugün yer alan makalesinde Jeffrey Sachs, küresel ekonominin en büyük hayal kırıklığının yatırımların yavaşlaması olduğunu belirterek, dünya için, sürdürülebilir kalkınmaya hakkettiği ilginin gösterilmesi önerisinde bulunuyor. Önceki gün Washington’da “ABD-Türkiye ilişkilerinin 35. Yıllık Konferansı'nda” Mehmet Şimşek, son dönemde yaşanan olaylar karşısında Türkiye ekonomisinin dirençli olduğunu gösterdiğini belirtikten sonra, “Kur ve faiz konusunda sorunlarla karşılaşılabiliyor. Bu sorunları aşmak için temellerin güçlendirilmesi gerekir. Türkiye’nin reformlar dışında hiçbir seçeneği bulunmuyor” değerlendirmesini yapıyor.

Önce Jeffrey Sach’ın dünya için önerdiklerine bakalım:

Sachs, 2008 krizi sonrası , harcamaların söndüğünü ve yükseliş sağlayacak yatırımların gerçekleşmediğini belirterek, “Obama yüksek hızlı tren gibi altyapı sözleri vermiş olsa da sekiz yıllık iktidarında bir kilometre ray döşemedi. Artık laf değil icraat lazım. Hem ABD’de hem dünyanın diğer ülkelerinde sürdürülebilir kalkınma için yüksek yatırımlar dönemine girmek gerekiyor. Bu stratiejinin önünde üç engel var: Doğru projeleri belirlemek, kamu ve özel sektörü içeren birden fazla ülkenin yer aldığı planlar için finansmanı yapılandırmak. Başarılı olmak için hükümetlerin uzun vadeli planlama, bütçeleme ile proje yapmaları gerekiyor. Çin, büyük çevre felaketleriyle birlikte son 20 yılda bunu gerçekleştirdi. ABD ve Avrupa ise aynı dönemde donup kaldı. Fakir ülkeler ise IMF ve benzeri kurumlar tarafından sıklıkla denemelere tabi tutuldular. Bugün hükümetler en azından bu zorlukların biri konusunda destek alabilecekler. Sürdürülebilir Kalkınma hedefleri ve Paris İklim Anlaşması onlara doğru projelere yönelmek konusunda yardımcı olacak” değerlendirmesini ortaya koyuyor.

Sachs, Afrika ülkelerinin yılda 100 milyar dolar altyapı yardımına ihtiyaçlarının olduğunu, bunu Çin, ABD ve AB kredileriyle gerçekleştirebileceklerini ve bunu uzun vadeli emeklilik tasarrufl arıyla karşılayabileceklerini belirtiyor.

Avrupa için ise Junker Planı adıyla bilinen Avrupa Yatırım Planı'nın sürdürülebilir kalkınma hedefi haline getirilmesi gerektiğini öneriyor.

Şimdi de Mehmet Şimşek’in ülkemiz için önerilerine kulak verelim:

Şimşek, ABD-AB arasında TTIP anlaşmasının ABD seçimleri ve gelecek yıl Avrupa’da yapılacak seçimler nedeniyle geçikebileceğini, bu süreçte Türkiye’nin AB ile Gümrük Birliği'ni daha ileriye götürmek için çalışmasını önerdi. Şimşek, bunun için Türkiye’nin AB ile başlattığı görüşmelerde sanayi ürünlerinin yanı sıra kamu alımlarının, hizmetlerin ve tarım ürünlerinin içinde yer aldığı kapsamlı bir ticaret anlaşması imzalayabilirse, ABD-AB TTIP anlaşması öncesinde hazır hale gelerek anlaşmanın parçası olabileceğini öne sürdü.
Şimşek, Türkiye’nin sorunlarını aşması için reformlar dışında hiçbir seçeneği olmadığının altını çizerek, “Türkiye bu perspektifle güçlü şekilde yeni bir hikaye üretebilirse, piyasadaki oynaklığı azaltır, hatta olumsuzlukları tersine çevirir” diyor. Şimşek, kolay olmayan dönemde işlerin algılarla yürütüldüğünü, iletişimin ve kredibilitenin çok önemli olduğunun da altını çiziyor.

Jeffrey Sachs’ın dünya için, Mehmet Şimşek’in ülkemiz için yaptıkları uyarlar ve sundukları öneriler böyle.