Rusya’dan Türkiye’ye ambargo mu var?

Temmuz ayında 85 ton kiraz, 20 ton kayısı, 15 ton çilek, 44 ton nektarin Rusya’dan vize alamadı. Ağustos ayında 25 ton üzüm, 14 ton marul, 24 ton domates, 64 ton kayısı Rus sınır kapılarından geri döndü. Eylül, ekim derken, kasımda belki de son yılların en yüksek rakamına ulaşıldı.

Rusya’nın Tarım Ürünleri Denetim Ajansı Rosselkhoznadzor, geçtiğimiz hafta 550 ton mandalinanın ülkeye girişini engelledi. Sadece son 6 ayda değeri milyonlarca dolarlarla ölçülen Türk sebze ve meyvesi Akdeniz Meyve Sineği olduğu gerekçesiyle imha edildi, geriye gönderildi. Bir de buna Türkiye’nin en büyük süt ve süt ürünleri üreticilerinden Sütaş eklendi.

Avrupa Birliği dahil bir çok ülkeye ihracat yapan, Avrupa’nın göbeğindeki ülkelerde üretim yapan Sütaş için Rosselkhoznadzor, Türk şirketin ürettiği süt tozunda Rusya'da kullanımı yasak olan zararlı maddeler bulunduğunu iddia etti. Sütaş, yaptığı açıklamada belirtilen değerlerin AB standartlarına ve Türk Gıda Kodeksi'ne göre üst sınırın altında olduğunu iddia etti.

Üreticiler: AB'ye satıyoruz, Rusya'ya giremiyoruz

Gelelim Türk meyve ve sebze üreticilerine...

Bu konuda da geçtiğimiz hafta Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, Seyhan, Yüreğir, Karataş ziraat odası başkanları ve Adana Turunçgil Üreticileri Birliği ile ortaklaşa bir basın toplantısı düzenledi. Mutlu Doğru, açıklamasında Rusya tarafından tarife dışı engellemeler uygulandığını, bazı gümrüklerde analiz bahanesiyle gereğinden fazla bekletilerek ürünlerin bozulduğunu ifade etti.

Narenciye ve yaş meyve sebze kabul koşullarının daha ağır olduğu Avrupa Birliği ülkelerine rahatça ihraç edildiğini söyleyen Doğru’nun ve herhangi bir geri bildirimle karşılaşmadan pazara ulaştığına dikkat çekti.

Bu bilgiler ışığında Rus Kurumu Rosselkhoznadzor’un resmi sitesine baktığımda ilginç bir ayrıntı dikkatimi çekti. Belarus, Ermenistan ve Kazakistan’daki üreticilere yönelik bir kaç engelleme ve yasaklama dışında neredeyse bildirimlerin önemli kısmı Türkiye ile ilgili açıklamalardı.

Birkaç üretici ve ihracatçı ile görüştüğümde ise durumun daha vahim olduğunu öğrendim. Bir ihracatçı, “Türkiye’den AB ülkelerine ürün gönderiyorum. Ama Rusya’da takılıp kalıyoruz. Biz de çareyi Belarus başta olmak üzere çeşitli Eski Sovyet Ülkeleri’nden bulduk. Oralara gönderip, Rusya pazarına giriyoruz” diyor.

Rus heyet bugün Türkiye'de olacak

Konuştuğum ihracatçı “Türkiye ve Rusya arasında siyasi ilişkiler yoluna girdi. Ancak ekonomide daha girmedi... Bir çeşit gıda ambargosu uyguluyor Rusya. Bunu aşmamız lazım” uyarısını yapıyor. Türkiye ile Rusya arasında bu sorunu çözmek için aralık ayı oldukça kritik. Ankara’nın durumdan rahatsızlığını bildirmesi üzerine, Rus yetkililer Türkiye’ye gelme kararı aldı. Rusya Tarım Ürünleri Denetim Ajansı Rosselkhoznadzor, kalabalık bir ekibi bugün Türkiye’ye gönderecek. 6 Aralık’a kadar Türkiye’de çeşitli incelemelerde bulunacak olan Rus heyeti, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda ve Kontrol Müdürlüğü yetkilileri ile görüşecek. Masada gümrük kapılarında “analiz” adı altında artan bekletme süreleri, tarife dışı engellemeler ve Akdeniz Meyve Sineği konuşulacak.

Kısa bir not daha

Rosselkhoznadzor, sadece 19 Kasım-25 Kasım arasında Rusya'ya ithal edilen bitki ürünlerine yönelik 152 işlem uyguladı. Bunun 96’sı Akdeniz Meyve Sineği ile ilgiliydi. Bu 96 vakanın büyük kısmı ise Türk üreticilerini yakından ilgilendiriyordu.