Rusya istedi, meyve ve sebze üretimi kayıt altına alınıyor
Türkiye’den Rusya’ya ihraç edilen yaş meyve ve sebzelerin geri gönderilmesi sıradan hale geldi. Rus yetkililer neredeyse her hafta bu konuda bir açıklama yapıyor. Yapılan açıklamalar sadece bu pazara yönelik değil, diğer ihracat pazarlarında da Türkiye’de üretilen yaş meyve ve sebzenin imajını olumsuz etkiliyor. Değerini düşürüyor.
Rusya’ya ihracat yapanlar da bu durumdan çok rahatsız ve büyük bir stres içerisinde çalışıyor. Üretim sürecinden başlayarak ürünlerin tedarikinden, analizlerinin yapılmasına, yüklemesinden Rusya’ya ulaştırılmasına kadar büyük bir titizlikle çalışıyorlar. Ürünler Rusya’ya ulaştıktan sonra acaba geri döner mi stresi yaşanıyor. Bazen daha ürün yola çıkmadan, yani Türkiye’de, Rus yetkililer tarafından yapılan denetim sonucu ihraç edilmesi engelleniyor.
Son olarak Rusya’ ya ihraç edilen yaklaşık 20 ton çilek ve kayısı geri gönderildi. Sputnik Haber Ajansı’nın 24 Mayıs 2019 günü yayınladığı habere göre, Türkiye’den ihraç edilen yaklaşık 20 ton yaş çilek ve kayısının ülkeye girişine izin verilmedi.
İhracatçılara yazı gönderildi
İzmir Zirai Karantina Müdürlüğü, Ege İhracatçı Birlikleri’ne Rus yetkililerin taleplerini bildirdi. Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçı Birlikleri’nin konuyla ilgili üyelerine yaptığı duyuru bu istekleri kapsıyor. Duyuruda özetle şöyle deniliyor:
“İzmir Zirai Karantina Müdürlüğü’nden alınan bir yazıda, Rusya Federasyonu Tarım Ürünleri Denetim Ajansı (Rosselhoznadzor) davetiyle 18 Nisan 2019 tarihinde Moskova’da bir toplantı gerçekleştirildiği belirtilmiş, söz konusu toplantıda Rosselhoznadzor yetkilileri tarafından, 2019 yılında Rusya Federasyonu’na ürün ihraç etmeyi planlayan büyük çaplı meyve ve sebze üreticileriyle ilgili bilgiye ihtiyaç olduğu, ihracatçı firmadan çok, Rusya Federasyonu’nun gerekliliklerini karşılayan ve büyük çaplı üretim yapan üreticilerin önem arz ettiği ifade edilmiştir.
Yazıda devamla, büyük üreticilerin bilgilerinin mevsimlere (ürün sezonuna) göre ayrılarak en kısa zamanda Rosselhoznadzor’a iletilmesini teminen Tarım ve Orman Bakanlığı’na gönderilmesinin gerektiği belirtilmiş, öncelikle üretim yılının Ocak-Haziran ve Haziran-Aralık olmak üzere 6 aylık iki döneme ayrılması; 2019 yılı için Haziran ayını da içerecek şekilde yıl sonuna kadar olan hasat sezonunda ihracata konu olabilecek meyve sebze ürünlerini (çilek, kiraz, şeftali, nektarin, kayısı) Rusya Federasyonu’na ihraç edecek olan veya ihracatçı firmalara -Rusya Federasyonu’na ihraç edilmek üzere- bu ürünlerin satışını yapacak olan üreticilerin belirlenmesi gerektiği bildirilmiştir.
Üretim bilgileri Rusya’ya bildirilecek
Bu amaçla; hem üretici hem ihracatçı durumunda olan ve Rusya Federasyonu’na kendi ürettiği ürünleri doğrudan ihraç eden üreticilerin veya bu bilgilendirme sonucunda başvuru yapacak ihracatçı firmaların ibraz edecekleri- ürün tedarik edilen-meyve sebze üreticilerinin, üretim alanlarına ait bilgilerin ekli tablo üzerinde tamamlanarak Rus tarafına iletilmek üzere kayıt oluşturulmasını teminen, Tarım ve Orman Bakanlığı İl Müdürlükleri’ne (Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğü) başvuru yapmaları gerektiği belirtilmiştir.
İhracatçılara gönderilen yazının ek’inde yer alan ve doldurulması istenen tabloda ürünleri üreten çiftçi veya şirketin adı, üretildiği bölge, üretimin yapıldığı alan, ne kadar üretildiği, ne kadar hasat edildiği gibi çok detaylı bilgiler isteniyor.
Rusya’ya ihracat yapacaklar, yaş meyve ve sebze üretimi ve üretimle ilgili tüm detayları Rus yetkililere vermek zorunda. Bundan sonraki adım, Ruslar, “siz bu işi beceremiyorsunuz, bırakın biz üretelim” derlerse kimse şaşırmasın.
Özetle, Rusya Federasyonu’na yaş meyve ve sebze ihraç etmek için bu ülkeden gelen her talep yerine getiriliyor. Buna rağmen ürünlerde böcek, zirai ilaç ve benzeri sağlığa zararlı maddeler çıkıyorsa, içeriye dönüp üretimi, kullanılan ilaçları, zirai mücadeleyi sorgulamak ve nerede hata yapılıyorsa bunlara çözüm üretmek gerekir. Sadece ihracata gidecek ürünlerde değil, üretimin tamamında sağlıklı üretim koşulları sağlanırsa, hem iç piyasada sağlıklı güvenilir ürünler tüketilmiş olur hem de Rusya veya başka bir ülke ile bu sorunlar yaşanmaz.
Çilek ve kayısıda böcek iddiası
● Rus Tarım Ürünleri Denetim Ajansı (Rosselhoznadzor), Türkiye’den Rusya Federasyonu’na ihraç edilen yaklaşık 20 ton çilek ve kayısı, içinde Kaliforniya Çiçek Tripsi (frankliniella occidentalis) zararlı böcek türünün bulunması nedeniyle geri gönderildi. Rosselhoznadzor’dan yapılan açıklamada, Türkiye’den Moskova’ya giden 12.3 ton yaş çilek ve 7.5 ton kayısıda zararlı böceğin tespit edildiği bildirildi. İncelemenin ardından, zararlı böceğin Rusya topraklarına yayılmasını önleme amacıyla meyvelerin Türkiye’ye geri gönderilmesi kararı alındı. Dünyanın en tehlikeli zararlı böceklerden biri olan frankliniella occidentalis, aralarında meyve ağaçları, süs bitkileri, tarla bitkileri, sebzeler ve yabancı ot türleri dahil 224 bitki türüyle beslenir. Böcek, sera koşullarında yetiştirilen meyve ve sebzelere de zarar veriyor.
Rusya takipte
● Rusya Federasyonu, Türkiye’den ihraç edilen yaş meyve ve sebze ürünlerini geri gönderirken bir yandan da işin peşini bırakmıyor. Bugüne kadar Rus yetkililer defalarca Türkiye’ye geldi. Üretim bölgelerinde incelemelerde, denetimlerde bulundular. Kimi zaman ürünler Türkiye’de denetlenirken ihracatına izin vermediler. İhracatı kimlerin yapacağına, nasıl yapacağına, ürünün kimlerden alınacağına artık Rus yetkililer karar veriyor. Yakında üretimi de biz yapalım derlerse kimse şaşırmasın. Rus yetkililer ile 18 Nisan 2019’da Moskova’da bir toplantı yapıldı. Bu toplantıdan sonra Türkiye’nin alması gereken önlemler sıralandı.