Rusya ekonomik fırtınaları aşmaya çalışıyor

Petrol fiyatlarındaki gerileme Rusya ekonomisini olumsuz etkilemeye devam ediyor. Rusya Başbakan Yardımcısı Igor Shuvalov ise "Tehlikenin farkındayız" diyor.
Rusya benzer bir sorunu 2008 yılında da yaşamış; ruble koruyabilmek için büyük paralar harcamış, fakat 2009 yılında resesyondan kurtulamamıştı. Shuvalov'a göre Rusya bugün 2008'a oranla daha hazırlıklı durumda. Ülkenin döviz borcu daha düşük. 2012 büyüme beklentisi ise yüzde 4 civarında. Petrolün varil fiyatı şu an için yaklaşık 96 dolar. Shuvalov, "Petrolün varil fiyatının 90 dolara kadar gerilemesi ile baş edebiliriz" diyor. Fakat yine de Rusya, ciddi önlemler almaya başlamış durumda. Rus hükümeti öncelikli olarak yatırım ortamını iyileştirmeyi ve ekonomiye serbest bir yapı kazandırmayı hedefliyor. En önemli planlardan birisi önümüzdeki 5-6 yıl içinde, devletin ekonomideki payını yarı yarıya azaltmak.
Aslında Shuvalov'un Rusya'da her alanda gündeme gelen değişme yönelik yaptığı yorumlara göz atmakta fayda var. The Wall Street Journal'in yer verdiği yorumlar şöyle:
•Dış Politika: "Ülkemizde hiç kimse Esad rejimini desteklemiyor. Benim sorum şu: Esad rejimi ile savaşarak, nelere yol açacağınızı biliyor musunuz? İnsanlar için Suriye'de yaşam daha mı iyi olacak?"
• Ekonomi: "Petrol fiyatı 90 doların altına inerse, çok daha ciddi bir vergi konsolidasyonuna ihtiyacımız olacak. Ekonomimizin yapısı gereği, birçok şey devlet yatırımlarına bağımlı. Özel yatırımların artmasını istiyoruz; fakat hükümet yatırımları çok belirleyici olduğundan, yatırım ortamı o kadar iyi değil."
•Başkanlık Seçimleri: "Putin'in seçimlerde gerçekten mücadele etmesi gerekti. Dışarıdan nasıl göründüğünü bilmiyorum, ama içeride gerçek bir çatışma yaşandı. "
•Kremlin karşıtı gösteriler: "Putin ya da Medvedev'den sokaklarda olup bitenin kötü olduğunu asla duymadım. Hayır, bu gerçek. Bu iyi bir şey ve yatırımcılar bundan korkmamalı. Şiddet yaşandığında, otoriteler sert tepki gösterebilirler. Her şey barış içinde olduğunda ise, tam bir bağlılık olacaktır."
•Özelleştirme: "Devlet mülkiyetini yarı yarıya azaltmamız gerekiyor. Bu çok büyük bir miktar. Bunun için hazır mıyız? Evet. Brezilya ve diğer ülkelerde de özelleştirmelere öncelik verildiğine bakacak olursak, piyasa bunu kabul edecek mi? Bu bize bağlı değil."
•TNK-BP: Eğer BP ile yaşanan sorun ortadan kalkmazsa, AAR'ın BP'nin hisselerini satın alması daha iyi olur. Fakat resmin bütününe baktığımızda, BP'nin gitmesi isteyeceğim son şey olacaktır. Piyasada böyle bir yatırımcının olması çok değerli bir şeydir."

BP gerginliği

İngiltere'nin petrol devi BP, Haziran ayı başında 9 yıldır ortak olduğu Rus partneri AAR (Alfa, Access/Renova group) konsorsiyumundan ayrılmaya karar verdiğini açıkladı. Dünyanın en büyük 10 petrol şirketi arasında olan TNK-BP 2011'de 8,9 milyar dolar kar etmişti.
Tartışmalar Ocak 2011'de AAR'nin BP'nin Rosneft'le 16 milyar dolarlık ortak yatırımla Arktik bölgesinde iş yapmasını engellemesi ile şiddetlenmişti. BP'nin kararının ardından açıklamada bulunan Başbakan Yardımcısı Shuvalov, Rusya hükümetinin BP hisselerinin bir devlet şirketi tarafından satın alınmasına karşı çıktığını dile getirdi. Hükümet, bu hisselerin AAR tarafından alınmasını ise onaylıyor. Shuvalov aynı zamanda, farklı bir yabancı şirketin TNK-BP'ye katılmasına sıcak baktıklarını dile getiriyor.

AB ekonomisindeki yavaşlama Rusya ekonomisini olumsuz etkiler

Shuvalov'un gazeteye yaptığı bir diğer açıklamada AB'nin borç krizini ilgilendiriyor. Rusya'nın bir Avrupa ülkesinden gelen finansal yardım isteğini değerlendirdiğini söyleyen Başbakan yardımcısı, bu yöndeki son kararın "siyasi değerlendirmeler" içereceğini ifade ediyor. Finans sektöründe sorunlar yaşayan Güney Kıbrıs, Rusya'ya bir yardım isteğinde bulunmuştu. Uzmanlara göreyse, Rusya için en büyük risk, AB ekonomisinde meydana gelecek keskin bir yavaşlama. Bu olasılık Rusya'nın emtia ihracatını son derece olumsuz etkiler.  
Rusya Başbakanı Putin de, bundan bir süre önce, Rusya'nın ekonomik büyümesinin güçlü, borç oranının ise az olduğunu yinelemiş ve ekonomik reformlara devam edeceklerini açıklamıştı. Putin aynı zamanda diğer ülkeleri ticaretteki korumacı vergileri kaldırmaya davet etmişti.

Ruslar "yeni normal"e alışıyor

Igor Shuvalov'un dikkat çektiği bir diğer konu da, Rusya'daki sokak gösterilerinin yabancı yatırımcıları endişelendirmemesi gerektiği. Her ne kadar eğitim, sağlık ve emeklilik alanlarında hala önemli sorunlar yaşansa da, hükümetin reformlar konusunda kararlı adımlarla ilerlediğini savunan Shuvalov, sokak gösterilerinin Rusya'daki "yeni normal"in bir parçası olduğunu ve siyasi sistemin geliştiğini gösterdiğini ifade ediyor.
Shuvalov aynı zamanda, Rus halkının, Rusya'nın bağımsız dış politikasına büyük bir destek verdiğinin de altını çiziyor.