'Ruslar, Türkiye’ye sattığı doğalgazın fiyatını % 30 artıracak' iddiası

Geçtiğimiz yıl temmuz ayında 45- 50 dolar bandında olan petrol fiyatları şimdilerde 80 doları zorluyor. Hal böyle olunca petroldeki artış doğalgazı da etkiliyor. İşte bu nedenle son dönemde doğalgaz alım fiyatlarında da önemli bir artış yaşanacağı dile getiriliyor. Geçtiğimiz hafta da doğalgaz piyasasında, BOTAŞ’ın gaz satış tarifelerine zam yapacağına yönelik beklentiyi doğrulayan bir gelişme yaşandı. DÜNYA Gazetesi Enerji Yazarı Mehmet Kara’nın duyurduğu haberde BOTAŞ, dengeleme gazı fiyatlarında geçtiğimiz aya göre yüzde 20’lik bir artış yapıldığını belirtti. Piyasa aktörleri bu artışı, 1 Temmuz 2018 tarihinde doğalgaz tarifelerine yaklaşık aynı oranda (veya en az 50 TL) zam yapılacağının işareti olarak değerlendiriyor.
İşte bu işaret, geçtiğimiz günlerde Rus basınında yer alan bir iddiayla birlikte daha çok konuşulacak türden. Hatırlanacağı üzere mayısın son haftasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Rusya’dan alınan gazın fiyatında yüzde 10.25 indirime gidildiğini ve Rusya'nın Türkiye'ye 1 milyar dolar ödeyeceğini" açıklamıştı. Yapılan indirim 2015-2016 dönemine dönüktü. Rus Gazprom’un dış ticaret yetkilisi Mihail Malgin, Gazprom ve BOTAŞ arasında uzlaşma yapılan tahkim süreci kapsamında Türkiye'ye yapılacak 1 milyar dolarlık ödemenin büyük bölümünü, en kısa sürede yatıracaklarını söyledi. Ancak bu açıklamaların ardından Rusya’nın saygın gazetelerinden Kommersant’ta ilginç bir iddia yer aldı.

'Fiyat 55 dolar yükselecek’

Kommersant Gazetesi, şu an Türkiye için 205 dolar civarında olan bin metreküplük gaz fiyatının, petrol fiyatlarındaki artışa bağlı olarak yılın üçüncü çeyreğinde 260 dolara çıkacağını yazdı. Rus gazetesi, Türkiye’ye sunulacak fiyatın Avrupa 'hub'ından daha yüksek olacağını ifade etti. Doğalgazda BOTAŞ’ın dengeleme gaz fiyatlarında mayıs ayına göre haziranda yüzde 20’lik artış yapması önümüzdeki günlerde farklı bir fiyat politikası doğuracak. Rus basınına göre şu anda 205 dolar civarındaki bin metreküplük gaz önümüzdeki günlerde 55 dolar artabilir. İddialar gerçekleşirse bizleri sert bir kış mevsimi bekliyor olacak.

‘Dengeleme ile tarife fiyatı ilk kez artmadı’

DÜNYA Gazetesi Enerji Yazarı Mehmet Kara, dengeleme gazı piyasasının, kullanıcıların aylık bazda önceden bildirdikleri miktarda doğalgazı tüketemeyeceklerini gördükleri takdirde bunu tahmininden daha fazla tüketim gerçekleştiren bir başka kullanıcıya alıp-satabildiği pazar olarak bilindiğini söylüyor. Kara'nın verdiği bilgilere göre talep ettiğinden fazla tüketen kullanıcı, bu miktarı ihtiyaç fazlası gazı bulunan bir başka oyuncudan alamadığı takdirde, fazla tükettiği kısım için BOTAŞ'ın belirlediği dengeleme gazı fiyatını ödüyor. Ve bu fiyat, olağan gaz satış tarifelerinden daha yüksek oluyor. Kara, BOTAŞ’ın uzun yıllar sonra dengeleme gaz fiyatıyla doğalgaz tarife fiyatını eş zamanla yükseltmediğini de sözlerine ekliyor.

Kenton’u Fransızlardan aldı şimdi küresel marka yapacak

Türk gıda şirketlerinin yurtdışında büyümesi son yıllarda dikkat çekici bir boyuta ulaştı. Bu gelişmede en önemli pay satın almalar ve yeni pazar arayışları olarak görünüyor. Ancak bazı Türk şirketleri var ki kilit pazarlara kurduğu tesis ve merkezlerle bölgede hızla yayılıyor. Onlardan biri de Kenton. Geçmişi İkinci Dünya Savaşı sonrasına dayanan Sultanlar Grup’a ait Kenton son dönemde hem güneyde hem de kuzeyde kurduğu fabrika ve satış ağıyla bölgesel bir marka haline geldi.

1945 yılında Rize’de Sultan Yıldız tarafından kurulan Sultanlar Grup’u şu anda ailenin 3’üncü jenerasyon temsilcileri yönetiyor. Bu isimlerden Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Faruk Yıldız ile yaptığımız sohbette aslında önemli bir markanın sessiz sedasız büyümesini de görüyoruz. 1979 senesinde İstanbul’da ‘Özel’ markası ile Türkiye’nin paketli olarak ilk kabartma tozu ve şekerli vanilin üretimini yaptıklarını anlatan Faruk Yıldız, “O dönem hammadde Fransa’dan geliyordu ve markası Kentons’tu. Satışlar hızlı bir biçimde gelişmeye başladı, bu yüzden üretim tesisleri Eminönü’ndeki bin 500 metrekarelik bir yere taşındı. Başarılı olunca da marka Fransız şirketten satın alınıp ‘s’ harfi kaldırıldı ve Kenton’u tescilledik” diye konuşuyor.

80 bin metrekarelik tesis kurdu

Ürün gamının sadece bu segmentlerle sınırlı kalmaması için çalışma başlatan şirket, ardından çorba, pirinç unu, nişasta gibi alanlara yöneldi. 1985’te bu alanda üretim yapan Hayat Gıda’yı alan Sultanlar Grup, ardından puding, krem şanti üretimine başladı. 1999’da yeni bir üretim tesisleri kurduklarını dile getiren Faruk Yıldız, “Pendik’te 80 bin metrekare kapalı alana sahip modern üretim tesislerimizi kurduk. 2016’da da Hayat Gıda firmasının adını daha da bilinen Kenton Gıda’ya çevirdik” diyor.

Önce Irak sonra

Rusya Faruk Yıldız, Kenton’un 9 farklı kategoride, 200’ü aşkın ürün çeşidine sahip olduğunu söylüyor. Toz tatlı kategorisinde dünyanın en önemli markalarından biri haline geldiklerini vurgulayarak, “Şu anda Afrika’dan Çin’e 60 ülkeye ihracat yapıyoruz. 2011’de ilk yurtdışı fabrikamızı Irak’ta açtık. Geçen yıl Rusya’da bir dağıtım ağı ve merkez kurduk. Bizim ana hedefimiz Türkiye’de ihracata dayalı tesisler açmak. Ülkemize yatırıma, istihdam sağlamaya gönül vermiş üretici olarak ihracat odaklı fabrika araştırma ve yatırım planlarımız var. Ancak bunu detaylandırmak doğru olmaz” diye anlatıyor planlarını.

Son 10 yılda Türk gıda ve şekerleme şirketleri çoğu bulunduğu coğrafyaların lideri olan Avrupa’dan, ABD’den asırlık şirket veya marka alımı yaptı. Bunu yıllar önce Kenton ile gerçekleştiren Sultanlar Grup, sektörünün aslında öncü firması.

Yakın zamanda kuracağı tesislerle de belki de alanındaki ilk küresel Türk markası olacak.