Rotası olmayan gemi

Çok bilindik bir söz vardır, “Rotası belli olmayan gemiye, hiçbir rüzgar yardım etmez”…
Bizim otomotivi anlatıyor. Geçtiğimiz günlerde bir vesile ile biraraya geldiğimiz yöneticiler ile görüşürken ki birçoğunu yıllardır tanırım, ilk defa bu kadar “hedefsiz” gördüm kendilerini. Şimdilik 3 ay idare edilecek. Elde kalan stoklar eritilecek. Herkes seçimi bekliyor. Seçim dediğin fırtınanın gözü.

Babasından kalan elma bahçelerini işleten bir arkadaşım anlatıyordu, “maliyetine vermeye razıyım, hatta soğuk hava deposuna vereceğim parayı kurtarayım satacağım. Ama soran yok…”
Gıda üretimi yapan, bir başka arkadaşım: “Tuz aldığım firmadan aradılar, borcum var ödeyemiyorum. İcraya gideceklermiş, konuştuk. Benim gibi 26 dosya varmış. Sektörde hepi topu 100 firma var. Bu adamın rakipleri de var. Şimdi toplam pazarın yarısına mal verse, iki müşterisinden bir tanesi ile icralık.”

Bu iki örnek, iç pazardaki gerçek tüketiciyi anlatıyor. Hem ticari hem binek araçları olan gerçek perakende müşterisi bu durumda.

ÖTV indirimi ile piyasanın köpüğü alındı, stoklar öne çekildi. Kim ne derse desin, elinde dövizi olup bundan kar elde edenler, dolar bazında ucuzlayan araçları satın aldı. Pazar bir yere tutundu. Elimde rakamlar yok ama tahminlerim ve aktarılanlara göre bu dönem kredi kullanımı ile araç satın alımı tarihi diplerde. Alan nakit ödedi. Bu durum seçime kadar devam edecek. Ama sonrası hakikaten belirsiz. Açmazdan çıkmanın en önemli şartı ise acilen bir rota belirlenmesi. Belirlensin ki esen rüzgarlar yelkenleri doldursun. O rotaya nasıl gidileceğine dair detaylı ve güvenilir açıklamalar yapılmalı. Dış borç nasıl dönecek, bankalar kredileri nasıl yeniden açacak vs…

Bunlar olursa, otomotiv kendini toparlayabilir. Aksi halde Türkiye’nin en büyük ihracatçısın çok zor günler bekler. Bir rivayete göre, Titanik batarken, orkestra çalmayı hiç kesmemiş.
Durumumuza endimik bir yaklaşımda bulunursak, bizim fonda ise Üstad Cem Karaca’nın davudi sesi yankılanıyor: “Bindik bir alamete, gidiyoz kıyamete…”