Robot soygun yapar mı?
Robot ve Frank filmindeki Frank, eski bir soyguncu. Şimdi epeyce yaşlı. Hafıza sorunları var. Yalnız yaşıyor. Bir oğlu ve kızı, uzakta. Oğlu, babasının yalnızlığına “çare” olarak ona bir robot getiriyor. Evde yardımcı olacak sosyal bir insansı (humanoid) robot. Frank, önceleri robota gıcık. Ama zamanla alışıyor ona. Çünkü robot harika bir ahçı. Mükemmel bir bahçıvan. Sabırlı bir hizmetçi. Ve Frank’le sohbet eden bir ahbap. Soru sormayan, sadece “yapan” akıllı bir yardımcı.
Ve, Frank’in aklına bir hinlik geliyor: Acaba robotun yardımıyla son bir soygun yapabilir mi? Evet, bildiniz: Yapabilir. Hiç iz bırakmadan. Kasanın şifresini çözme işi robotun...
Bir sorun var: Robotun hafızasında herşey yazılı. Ama, ya hafızayı silerse Frank?
Polis, soygunla Frank arasında bağlantı kuramıyor. Delil yok. Meğerse Frank, çaldığı mücevherleri bahçede, robotun diktiği domateslerin altında saklamış: Hafızasını daha da kaybetmeden, çocuklarına yolladığı notta, “Oraya bakın” diyor sonunda.
Hollywood’dan gerçeklere dönersek, Avrupa Birliği’nin parasal desteğiyle sürdürülen bir projeye göre, Frank’in yaşamını kolaylaştıran türden robotları yaşlı Avrupalılar pekala kullanabilecek. 33 ay süreyle 7 ülkenin (Hollanda, Finlandiya, Fransa, İtalya, İsviçre, İngiltere, Yunanistan) ortaklığında geliştirilen Mobiserv isimli robota AB Komisyonu 7.Çerçeve Programı kasasından 2.7 milyon Euro destek verdi. Şimdilik tanesi 10 bin Euro’ya imal ediliyorsa da maliyetin 5 bine düşeceği günler uzak değil.
Mobiserv şunları yapabiliyor: Eli kolu yok ama gözleri, duyargaları var. Görüyor, duyuyor. Dokunmatik ekranıyla, etkileşim sağlıyor. Konuşuyor. Bütün bunlardan amaç, yalnız yaşayan yaşlılara evde bir ses bir nefes olsun. “Mavi kutudaki ilacını al. Bir şeyler iç. Acıktın mı? Biraz yürü. Şu hareketleri yap. Arkadaşına telefon et” gibi uyarılar yapacak. Kişi, sağlıklı mı uyuyor (yoksa öldü mü?), yere mi düştü, nefes almakta zorlanıyor mu gibi daha tıbbi içerikli durumları “anlayacak” ve gerekli adrese haber verecek.
AB28’de 2011’de medyan yaş 41.2 iken, 2060’da 47.6’ya çıkacağı hesaplanıyor. 65 yaş üstü, 2060’da AB nüfusunun % 30’una ulaşacak. 80 yaş üstü, nüfusun % 20’si kadar olacak. Avrupa yaşlanırken, bunca insanın sağlığını gün be gün kontrol edecek sosyal sigorta ve sosyal çalışma görevlisi yetmeyecek. Robotlar, işte bu eksiği gidermeye yarayacak.
Mobiserv’in bir özelliği de, kişinin gereksinimlerine ve isteklerine göre ayarlanabilmesi. Sesin tonu, soracağı sorular, vereceği yanıtlar hepsi ayarlanabiliyor. Bütün amaç, kişinin, robota “gıcık olmaması.”
AB bünyesinde, başka projeler de var: Bremen Üniversitesi ve 6 ülkeyle daha çalışılan RoboHow, çarşaf ve nevresim katlamayı, çöp torbasını paketleyip çöpü dışardaki kutuya atmayı, omlet yapmayı öğreniyor... Belçika Leuven Üniversitesi ve 3 ülkeyle geliştirilen RADHAR robotu, tekerlekli sandalye kullananların vücut koordinasyonunu düzenliyor ve sandalyeyi düzgün bir rotada götürüyor... STRANDS robotu, büyük iş merkezlerinde veya hastanelerde gece nöbetçiliği yapacak. Uzun koridorlarda kendi başına dolaşacak ve anormal durumları merkeze bildirecek. 20 metre çapında bir ortamı saniyede 20 ölçümle denetliyor. Bir insandan daha üstün! Ve yorulması, bıkması söz konusu değil.