Refah ancak geniş tabanlı büyümeyle yaygınlaşır
Hükümet sözcüleri 31 mart seçimlerinden sonra büyümenin geleneksel yüzde 5 seviyesine çıkacağını ifade ediyorlar. O nedenle Türk-İş’in açlık ve yoksulluk sınırı , TÜİK’in işsizlik ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın sosyal yardım rakamlarını hatırlatarak refahın ancak büyümenin geniş tabana yayılmasıyla mümkün olacağına değindim.
Türk-İş’in 2019 yılı şubat ayındaki açlık ve yoksulluk sınırı rakamlarına, işsizlik rakamlarına ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın sosyal yardım alanlar rakamlarına baktığımda, büyümenin var olan sonucuyla bile nüfusun geniş tabanını içermediği için, büyümenin refahı yaygınlaştırmasının ancak geniş tabanlı olabilmesi gerektiğini düşündüm. 31 Mart seçimleri sonrası 4.5 yıllık seçimsiz dönemde hükümetin yüzde 3’ün altına inen büyümeyi, geleneksel yıllık büyüme rakamı yüzde 5’ler seviyesine yükseltmek için bir dizi reform yapmaya kararlı olduğu açıklamaları üzerine, büyümeyle artırılacak refahın geniş tabana yayılması gerektiğini düşündüğümü belirtmek istedim.
O nedenle büyümeden toplumda bireylerin eşit yararlanamadığını ortaya koyan üç konuya değineceğim.
Bunlardan biri Türk-İş tarafından yapılan açlık-yoksulluk sınırı 2019 Şubat ayı sonuçları.
Türk-İş araştırması 4 kişilik bir ailenin sağlıklı beslenme için aylık gıda harcamasını açlık sınırı olarak belirterek, 2028 lira 84 kuruş olarak hesaplıyor. Buna asgari giyim, kira, elektrik, su, yakıt, ulaşım, eğitim ve sağlık harcamalarının eklenmesiyle bulunan 6.608 lira 60 kuruşu ise yoksulluk sınırı olarak tanımlıyor.
TÜİK verilerine göre işsizlik oranı yüzde 12,3 ile 4 milyona yaklaştı. İş aramaktan vazgeçtikleri belirtilenlerin oluşturduğu geniş tabanlı işsizlik ise yüzde 19.3 ile 6 milyon 646 bin. Genç işsizlerde ise oran yüzde 23.6'ya yükseliyor.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan, bakanlığını bütçesi görüşülürken 2017 kasım ayında 15 yılda 235 milyar lira sosyal yardım yapıldığını, 2002 yılında 1.4 milyar olan zosyal yardım tutarın 2017 yılında 32 milyar 7 milyon liraya yükseldiğini , bundan 10 milyon 610 928 kişinin yararlandığını açıklıyordu. 2018 yılında bütün bakanlıklardan yapılacak sosyal yardım tutarının 50 milyarı aşacağı bilgisini veriyordu.
Bu 3 veri ve yüzde 3’ün altına inmiş büyüme rakamını ele aldığımda, yeni dönemde büyümeyi yüzde 5'in üzerine çekecek reformların gündeme alınacağından söz edilmesi karşısında, büyümenin dar tabanlı değil, geniş tabanlı olarak dağıtılmasıyla refahın toplumda yaygınlaşacağına inandığımı belirtmek istedim.