Reel sektör genel gidişatta son bir yılın en iyimser ayını yaşıyor

Merkez Bankası’nın gerçekleştirdiği reel kesim güven endeksi kapsamındaki bir soru, bu kesimin faaliyet gösterdiği sanayi dalındaki durumu nasıl gördüğünü ortaya koymakla birlikte, daha geniş açılı bir bakışı da yansıtıyor. Reel sektör temsilcilerine, “Sanayi dalınızdaki genel gidişatla ilgili bir ay önceye göre görüşünüz nedir” sorusu yöneltiliyor. Sanayiciler bu soruya “daha iyimser, aynı, daha kötümser” olmak üzere üç yanıt verebiliyor. Daha iyimser ile daha kötümser farkı da, denge oranını gösteriyor. 

İşte son anket nisan ayına ilişkin ve görüyoruz ki denge oranı son bir yılın, tam söylersek son 11 ayın en yüksek düzeyine çıkmış durumda.

Nisan ayında reel sektör temsilcilerinin yüzde 15.9’u marta göre daha iyimser olduklarını dile getirdiler. Durumunu aynı diye ifade edenlerin oranı yüzde 75.2 oldu. Bir önceki aya göre daha kötümser olduğunu belirtenlerin oranı ise yüzde 8.9 düzeyinde oluştu. Böylece, yüzde 15.9’luk iyimserle yüzde 8.9’luk kötümserlerin farkı olan yüzde 7, denge oranını verdi.

11 ayın en iyi düzeyi  

Genel gidişatla ilgili olarak daha önceki en yüksek denge oranı geçen yılın mayıs ayında görülmüştü. Söz konusu ay, denge oranı yüzde 10.5 düzeyinde bulunuyordu. Temmuzla birlikte hızlı bir bozulma ortaya çıktı ve negatife düşüldü. Ekim ve kasımda yeniden pozitif denge oranları görülse de, özellikle bu yılın ilk iki ayı çok dramatik geçti.

Ocakta, reel sektör temsilcilerinin yalnızca yüzde 6.7’si sanayi dallarındaki gidişata ilişkin olumlu görüş bildirdi. Kötümser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 27 ile çok yüksek bir düzeye çıktı ve denge oranı negatif yüzde 20.3 oldu.

Şubat, tablo biraz iyileşmekle birlikte yine de negatif yüzde 16.2’lik denge oranı ile geçildi.
Denge oranı martta negatif yüzde 9.2’ye geriledi, nisanda ise yüzde 7’lik pozitif bir oran ortaya çıktı. 
Genel gidişata ilişkin denge oranına 100 eklenerek endeks değerine ulaşılıyor. Dolayısıyla örneğin nisan için yüzde 7 olan pozitif denge oranı bize 107’lik bir endeks değeri veriyor.

İkinci en kötü dönem

Genel gidişata ilişkin endeksin bu yılın ilk iki ayında indiği düzey, şimdiye kadarki en kötü ikinci döneme işaret ediyor. Denge değeri daha önce 2008’in kasım ve aralık ile 2009’un ocak aylarında negatif yüzde 68-69 düzeyinde gerçekleşmiş; yani endeks 31-32’ye kadar gerilemişti.

Sanayi dalındaki genel gidişata ilişkin endeks, en yüksek düzeye ise 124 ile 2010’un nisan ayında ulaşmıştı. 

Bu arada kapsamında sanayi dalındaki genel gidişata ilişkin soruyu da barındıran reel kesim güven endeksi ocak ayında 101.4’e kadar geriledikten sonra şubatta 104.6’ya, martta 108.6’ya, nisanda da 112.7’ye yükseldi. 

Tüketici güveni de arttı

Merkez Bankası ile TÜİK’in ortaklaşa yürüttükleri tüketici eğilim anketi sonuçlarından oluşturulan tüketici güven endeksinde de nisan ayında artış kaydedildi. Martta 72.7 olan endeks, yüzde 7.9 artarak nisanda 78.5’e yükseldi.

Nisanda, tüketici güven endeksini oluşturan kalemlerden hanenin maddi durum beklentisi yüzde 3.8, genel ekonomik durum beklentisi yüzde 11.6, tasarruf etme ihtimaline ilişkin beklenti yüzde 10.4 arttı. İşsiz sayısı beklentisine ilişkin kalemde de yüzde 7.4 artış oldu. Ancak, işsiz sayısına ilişkin endeksteki bu artış, işsiz sayısı beklentisinde azalışa işaret ediyor.

Marttaki yüzde 5’ten sonra nisanda yüzde 7.9 daha artmasına rağmen tüketici güven endeksi ancak 78.5’e çıkabildi. Yani endeks, güven sınırı olan 100’ün uzağında bulunuyor. Hele hele tasarruf etme ihtimaline ilişkin endeks, 26.6 ile 100 sınırına hiç yaklaşabilecek gibi görünmüyor. 

Tüketici güven endeksi her ne kadar 100 sınırının uzağındaysa da, nisanda geldiği düzeyle geçen yılın temmuzundan sonraki en yüksek değere çıkmış oldu. Endeks, geçen yıl temmuzda da 78.5 düzeyinde oluşmuştu.