"Ucuzcuyuz! Hazırcıyız!"
Yeni Türk Ticaret Kanunu'nda üreticiye ek maliyetler getiren maddelere olan itirazlar, uzunca bir dönem süreceğe benziyor.
Üretim için çok daha önem arz eden engeller ise yine göz ardı ediliyor.
* * *
"Üretim yapabilmek için, yurtdışından makine alıyoruz.
Tezgah da alıyoruz.
O makine ve tezgahları günde 2 saat ortalamayla çalıştırıyoruz.
O makine ve tezgahı zor koşullarda, banka kredisiyle alıp 1 saat dahi çalıştıramayana sıkça, 24 saat çalıştırabilene ise ender rastlıyoruz.
İlginç ve acıdır: Son 5 yılda yurtdışından aldığımız makine ve tezgahı 24 saat esasıyla verimli kullanabilsek, şu ankimal üretimimizi 10 kat artırabiliyoruz."
* * *
"Biz üreticiler...
Ucuzcuyuz ve hazırcıyız.
Bu hiç değişmedi.
İnsan gücünde de, teknolojide de, parada da, alımda da, satımda da kısacası her şeyde ucuzcuyuz...
İnsan gücünde de, teknolojide de, parada da, alımda da, satımda da kısacası her şeyde hazırcıyız..."
"Bu mantıkla üretim yapıyoruz.
Sonra da 'ürün', 'mal' ihracatı yaptığımızı sanıyoruz.
Bizim ihraç ettiğimiz 'mal' değil; işçimizin alın teri, komşumuzun karı ve ödeyemediğimiz vergilerdir."
* * *
"Alman bir firma fiyat istedi.
Diğer firma benim yarı fiyatımı verip işi aldı.
O firmaya, 'Bu fiyata yapamazsın, sonra rezil olursun.' dedim ama dinlemedi.
O fiyata sürekliliği sağlayamadı, rezil oldu.
Alıcı firmayı elbirliğiyle kaçırmış olduk."
* * *
"Kamuya 'yerli malı' alması için baskı yapıyoruz.
Avantajlar sağlamasını istiyoruz.
Biz ne yapıyoruz?
Yerli makine/tezgah üretmeyi deneyen arkadaşlarımızdan mal almıyoruz.
Neden?
Çünkü yerli!"
* * *
Yukarıda ki cümleler bana ait değildi.
Makine sektörünün gelişimi için, yıllardır emek harcayan, ter döken, sadece eli değil bedeni taşın altındaki OSTİM merkezli 8üreticinin samimiyetle yaptığı özeleştirilerdi.
Sohbete makine üreticisi Alkan'dan Filiz Akcan, Bem'den Oben Erdoğuş, Dizayn'dan Behzat Zeydan,Gözükara'dan Hüsnü Ertuğ, İMTES'ten Harun Reşit Pamuk, Küçükpazarlı'dan Güner Koçak, Mikron'danAlaaddin Yılmaz,Taşçı'dan Yusuf Taşçı katıldı.
Özeleştirilerin yanında eleştiriler de samimiydi...
* * *
"Arkadaşlar, 'Şu makineyi sen yaparsın...' diyorlar.
Yapıyoruz.
Sonra, yabancıların 100 senede ulaştığı kaliteyi bekliyorlar.
Gelişmemiz için sabredemiyorlar, yardım edemiyorlar."
* * *
"Tezsan, Taksan, Makine Kimya ile tezgah üretmeye başladık.
Çok iyi başladılar.
Çok iyi tezgahlar/makineler ürettiler.
Biz de aldık.
Sonra görünmez bir el, bu firmalarımızı durdurdu!"
* * *
"O kadar çok tezgah/makine alıyoruz ki...
Parası olmayanımız da gidiyor, borçlanıyor, tezgah alıyor.
Teşvik miktarını yükseltmek isteyenimiz de tezgah alıyor.
Birinci tezgahı 24 saat çalıştıramıyorsak, ikinciyi almamamız lazım, ama beşinciyi dahi alıyoruz..."
* * *
"Tezgahı, makineyi Türkiye'de üretelim diyoruz.
Devlet destek vermiyor.
Ayrıca üretici de destek vermiyor.
Yerli tezgah/yerli makine diye gelip almıyor.
İthal makine/tezgah da ısrar ediyor."
* * *
"İhaleler en ucuz teklifi verene veriliyor.
'Nasıl bu kadar ucuz olabilir, kaçağın mı var?' diye sorgulanmıyor.
Bunun için de kimse kurumsallaşamıyor.
Kimse 'kaliteli üreteyim' çabasına girmiyor.
Kimse bu ürüne farklı bir değer daha katayım yarışında olmuyor.
Sonuçta gelişme olmuyor ve dışa bağımlılığa devam ediliyor"
* * *
"Bir arkadaşımız başardı.
Tüm zorluklara göğüs gererek başardı.
Yaptığı iş makineleri tüm dünyada rağbet görüyor şimdi.
Ama, kalp doktoruyla birlikte geziyor.
3 kez kalp ameliyatı geçirdi.
Üretmek, 'sağlığını kaybettirecek' kadar zor Türkiye'de"
* * *
"Saçmalık her yerde olur.
Ama saçmalığın da sınırı var.
Kredi istiyoruz.
Kredi tutarı kadar teminat istiyorlar.
Gerçek üreticiyiz biz, hayatımızı koymuşken ortaya, malımızı mı koyamayacağız.
O kadar teminatı karşılayacak malımız olsa, krediye ne gerek var?"
* * *
Tüm bu anlatılanlar,OSBDER'inyeni başlayacağı "Komşum Ne İş Yapıyor?" isimli projenin sisteme katabileceklerini hayal ettirdi bana.
Tüm üreticilere katkı sağlayacağına ve ithalatı önemli oranda düşüreceğine inandığım bu projeyi de haftaya anlatayım.