"Türkiye, altyapı, güvenlik ve hukukun üstünlüğü açısından küresel

İş dünyasının geleceğini öngörmeyi ve şekillendirmeyi kendisine misyon olarak belirleyen küresel ekonomi uzmanı Christopher Meyer, 25 şubatta Harvard Business School tarafından yayımlanacak "Standing On The Sun" isimli kitabında, 2000 yılında dünya ekonomisinin yüzde 75'ini etkileyen gelişmiş ekonomilerin, 2050'de dünya ekonomisinin sadece yüzde 32'isini etkileyeceğini ifade ediyor. Meyer, Türkiye, Brezilya, Hindistan ve Çin ekonomilerinin dalga dalga büyüyeceklerini söylüyor.

Management Center Türkiye tarafından düzenlenen İnsan Kaynakları Zirvesi için Türkiye'ye gelecek olan Meyer, ziyareti öncesinde sorularımızı yanıtladı.

Meyer 2012'in geçen seneden daha zor olacağını düşünmüyor. Euronun da varlığını sürdüreceğini ifade ediyor. "Aksini düşünmek ya da yönetmek çok zor olur" diyor. Türkiye'nin ise, sermaye ve siyasi gücün kesişim noktasında oturduğunu söyleyen Meyer, "Türkiye'nin zayıflığı, altyapı, güvenlik ve hukukun üstünlüğü açısından henüz küresel oyuncu itibarına sahip olmaması. Fakat bu durum hızlı bir şekilde değişiyor" diyor.

İşte Meyer'in küresel ekonomiye yönelik yorumları:

. Türkiye, sermaye ve siyasi gücün kesiştiği noktada

"Küresel anlamda ciddi bir ekonomik toparlanma olmasını beklemesem de, 2012 yılının daha zor bir yıl olacağını düşünmüyorum. Panik ortamı dağılacak ve boşta gezen sermaye, yeni hedeflere yönelecek. Euro ise yaşamını sürdürmeye devam edecek. Alternatifini düşünmek veya yönetmek çok zor. Bu durumda yaşanacak aşağılanma ile siyasi olarak mücadele etmek de çok zor olur. Ayrıca, geri gitmek uzun vadeli yarar sağlamaz.

Türkiye'ye baktığımda ise, modernleşmeye hazır, istekli, yetenekli, girişimci bir işgücü görüyorum. Türkiye, sermaye ve siyasi gücün kesiştiği noktada oturuyor. Bu gerçekten çok büyük bir fırsat ve kapasite yaratıyor. Türkiye'nin zayıflığı ise, altyapı, güvenlik ve hukukun üstünlüğü açısından henüz küresel oyuncu itibarına sahip olmaması. Fakat bu durum hızlı bir şekilde değişiyor."

. Daha dengeli bir kapitalizm

Önümüzdeki yıllarda farklı kapitalizm türleri arasında çatışma olacağını düşünmüyorum. Farklı bölgelerde yaşayan farklı türler gibi, küresel ekonominin farklı bölgelerinde farklı kapitalizm modelleri hakim olabilir. Dolayısıyla, Pekin modeli, Washington modelinin yerine geçmeyecek. Yeni kapitalizm çoğulcu olacak. Devlet kapitalizmi ise, Çin gibi, kişi başı geliri düşük ve yatırımcı altyapısı gelişmemiş ülkeler için iyi bir fikir. Fakat Singapur'da olduğu gibi, ekonomi geliştiğinde, merkezi karar verme süreci piyasa fırsatlarından faydalanabilmekte çok yavaş kalıyor. Bu nedenden dolayı Singapur liberalleşiyor. ABD ve İngiltere gibi hissedar hakimiyetli modeller, İskandinavya gibi daha dengeli bir kapitalizm modeline kayabilir. Kapitalizm benim için, özel mülk ve kaynak dağılımını piyasaların kontrolüne bırakan tüm ekonomi modellerini kapsıyor. Her ekonomi karışık ekonomidir; Sovyet dönemi Rusya'da bile karaborsa vardı. ABD'de de, hükümetin talebe katkısı oldukça önem taşır. Küresel ekonomik sistem ticaret kurallarından oluşan bir ortamdır ve bu kurallar mekanlara göre farklılık gösterir. Fakat değişkenlerin neredeyse tümü kapitalizm tanımına uyum gösterir."

. GSMH yerine, İnsani Kalkınma Endeksi

"Sürdürülebilir bir gelecek için tek bir model değil, çok sayıda model mevcut. Sürdürülebilir olmak için, şirketlerin, sadece finansal çıkarları değil, toplumun tüm paydaşlarını dikkate alan bir ölçüm sistemini paylaşmaları gerekiyor. Eğer sadece finansal performans ödüllendirilirse, finansal performansı artırmak için hukuk, çevre, sağlık ve finansal olmayan diğer tüm toplumsal değerler hiçe sayılır. Ekonomik başarı ölçüsü olarak kabul edilen GSMH'nin yerine, İnsani Kalkınma Endeksi  veya sağlık, özgürlükler, eşitlik, hoşgörü gibi alanların dikkate alındığı Legatum Prosperity Index gibi ölçüleri dikkate almalıyız. Bu ölçülere göre, Costa Rica dünyanın en huzurlu ülkesi olacaktır.

Asya'da yaşanan döviz kuru krizi sırasında, Endonezya IMF'nin kemer sıkma programını kabul etmedi. Ülkesindeki insanların refahının, yatırımcı güveninden daha önemli olduğunu söyledi ve iki yıl boyunca para birimi Ringgit'i yabancı dövize çevirmeyi durdurdu. Ekonomi yoluna girdi ve IMF de özür diledi."   

. İnovatif yaklaşım

"GE, IBM ve belki Infosys gibi bir avuç çokuluslu şirket benzersiz değerlere sahipler: Büyük bir etki alanı; küresel mevcudiyet ve açık görüşlülük. Bu değerler sayesinde dünyanın en güçlü ve en ilerici ekonomik varlıkları olacaklar. Dünya genelindeki uygulamaların tamamını takip ettiklerinden, değerli inovasyonu nerede olursa olsun yakalayabiliyorlar. Aynı zamanda, bu inovasyonu hızlı bir şekilde operasyonlarına dahil edebiliyorlar. Örneğin GE, 'In Country, For Country' stratejisi kapsamında "playbook" adını verdiği bir yenilik başlattı. Bu kapsamda yerel mühendisler yaşadıkları pazarlar için ürün geliştiriyorlar. Bu şirketler, yönetim süreçlerine dahil ettikleri inovatif yaklaşım sayesinde de avantajlı konumlar. Fakat onları izleyen herkes, bu durumdan faydalanacak."