"Kanal İstanbul" gündeme tartışmayla geldi...
Başbakan Erdoğan'ın beklenen "Çılgın projesi" dünkü açıklamasıyla gündeme geldi. "Kanal İstanbul" isimli proje İstanbul'a ikinci boğaz olarak, Karadeniz'i Marmara'ya bağlayacak 45-50 kilometrelik bir kanal inşası ve ona bağlı entegre gelişme olarak açıklandı. Projenin ilk değerlendirmesinde beğenerek önemseyenler de oldu. Yenilik taşımadığını ve birçok soruyu beraberinde getirdiğini öne sürenlerde…
Uzun bir süredir beklenen "Çılgın proje" dün Başbakan Erdoğan tarafından temel çerçevesiyle "İstanbul Kanal" İstanbul'a ikinci boğaz olarak açıklandı. Trakya bölgesinde Karadeniz Marmara'yı bağlayacak olan bu kanal Başbakan'ın verdiği ilk bilgiye45-50 kilometre uzunluğunda 145-150 metre genişliğinde, 25 metre genişliğinde olacak. Boğaz trafiğinin yoğunluğunu azaltıp, Boğaz'daki tanker trafiğinin yarattığı olumsuzluğu ortadan kaldıracak, yeni entegre imkanlar yaratacak. İstanbul Belediye Başkanı Kadir Topbaş, proje konusunda yaptığı açıklamada projenin etüt çalışmasının 2 yıl süreceğini yapımının 10 yılda tamamlanacağını hesapladıklarını açıkladı.
Projenin değerlendirmesini yapanlardan bir bölümü projeye olumlu bakıyor ve önemsiyorlar. Bunlar hem boğaza getireceği rahatlama, hem kanalda tanker trafiğinden elde edilebilecek gelir, hem dünyanın önemseyip gözünü dikeceği bir konsept proje olması gibi olumlulukları ortaya koyuyorlar. Bugün dünyanın en büyük projesinin 320 milyar dolarlık ABD'deki uzay üssü projesi olduğunu, dünyada yankı uyandıran Dubai'deki 12.5 Palmiye Adası projesinin 12.5 milyar dolara mal olduğunu, bu kanalın 10 milyar dolar üzerinde bir maliyeti olabileceğini, entegre proje olarak çevresindeki yerleşimle 50 milyar dolarlık bir proje olarak dünyanın en büyük projeleri arasında ilk beş içinde yerini alacağını, bunun yapımında teknik olarak Türk taahhüt sektörünün bunu destek almadan bütünüyle gerçekleştirebilecek güçte olmasının ayrı bir değer olduğunu belirtiyorlar.
Ayrıca, dünyadaki üç önemli kanala dördüncü olarak Kanal İstanbul'un eklenecek olmasının da ülkemize ilgiyi artıracağını belirtiyorlar. Dünya'nın üç önemli kanalından Kızıldeniz'i Akdeniz'e bağlayan 1896'da açılan Süveyş, iki okyanusu ballayan 1915'te açılan Panama ve Ege'yi Adriatiye bağlayan 1893 tarihinde hizmete giren Korint kanalın yanına Karadeniz'i Ege'ye bağlayan İstanbul Kanalını eklemenin önemli olacağını söylüyorlar.
Projeyi çeşitli yönleriyle irdeleyenler ise bazı sorular yanıtlanmadan yola çıkılmasının eksik olacağını belirtiyorlar. İstanbul Metropolitan Plan eski başkanı Hüseyin Kaptan, 2004 yılında konunun Topbaş tarafından ele kendilerine anlatıldığını, yaptıkları ön araştırmada 200 metrelik dağın geçilmesinin yaratacağı zorluk ve Karadeniz akıntısının etkilerinin göz önüne alınarak konunun metropolitan plan dışında bırakıldığını belirtti. Planın ekonomi ekoloji dengesini sağlaması gerektiğini belediye meclisinde kabul edilen stratejik planda, orman,sulak alanlar ve tarım alanlarının korunması, ekonomik işgücü alanlarının yaratılması ,kentin tek merkezlilikten çok merkezliliğe getirilmesi ve ulaşım sisteminin TIR taşımacılığından kurtarılıp, deniz-hava -kara entegrasyonuna kavuşturulmasını 1/100.000 planının buna göre yapıldığını, 1/25.000'lik planların bir bölümünün de buna göre hazırlandığını belirtiyor. Kentin üç bölgeye göre planlandığını bunlardan birinin 10 milyon nüfus barındırabilecek olan Tarihi yarımada-Kadıköy- göller bölgeasi, ikincisinin 5 milyon nüfustlu 150 bin sanayi işçisinin çalışabileceği Kartal-Gebze, üçüncüsünün de Kumburgaz'dan Silivri'ye Çorlu'yu da içine alan9 bin hektar alanı sanayiye ayrılmış 4.5 milyon nüfuslu bölge olarak planlanmış. Bu metropolitan plan çalışmasında bu kanal düşünülmemiş.
Diğer eleştiriler arasında kente cazibeyi artıracak projelerin göçe neden olarak olumsuzluk yaratacağı, su havzaları ve orman bölgelerini olumsuz etkileyebileceğini ve depremin yaratabileceği olumsuzluğun da hesaba katılması gerektiğini söylüyorlar. Muhalefet ise arsa spekülasyonu ve rant yaratabileceğini eleştirdiler.
Başbakan'ın açıkladığı Çılgın Proje, "Kanal İstanbul"u açıklamasından sonra ilk değerlendirmelerde benim saptayabildiğim olumlu ve olumsuz bazı değerlendirmeler bunlar…