"Kalptedir, toprakta, taşta değildir…"
Anadolu'da insanlarla bir araya geldiğimizde, kendimizle baş edebilmenin önemini anlatırken birkaç simge, biraz da damıtılmış söz kullanıyorum.
Herkesten, işaret parmağı ile karşısındaki göstermesini, baş parmağını da dik tutmasını istiyorum.
Sonra bir Hint Atasözü ile bir Güney Amerika özdeyişini birleştirerek;
"İşaret parmağınızla başkasını suçlarken, üç parmağınızın kendinize dönük olduğunu unutmayın!" diyorum.
Bu kadim söz insanların hoşuna gidiyor; gülümsüyorlar. Sıcak ve anlamlı tepkiler veriyorlar.
Söze biraz ara verdikten sonra, başparmağın ne söylediğini açıklıyorum:
"Başınızı kaldırın yukarılara bakın; kendinizi yüksek yerlerde sanmayın!"
Bu kez nedense yüzlerde bir gerilme, bakışlarda derinlik ve vücut dillerinde bir sinme gözlemliyorum.
Sözü Hacı Bektaş Veli'ye bırakıyorum:
Hararet nar'dadır sac'da değildir
Maharet baş'tadır tac'da değildir
Her ne arar isen kendinde ara
Kudüs'te Mekke'de Hac'da değildir.
Geçenlerde bir dost, halkın akıl birikiminin o dörtlüğe eklemeleri olduğunu söyledi; paylaşmak istiyorum:
Sakin ol kimsenin gönlünü kırma
Gerçek erenlerin yolundan çıkma
Eğer "insan" isen "ölmezsin" korkma
Aşığı kurt yemez "uçta" değildir.
Gayret eyle "nasılını" bulmaya
Erenlerin deryasına dalmaya
Sakın uzak durma "Hakkı" bulmaya
Kalptedir, toprakta taşta değildir.
Kulfakirim sakın gıybet eyleme
Gizli tut sırrını, kimselere söyleme
Bilgine kulak ver, cahilleri dinleme
Gerçekler hayalde, düşte değildir
Anadolu'nun çileli günlerinin örsünde dövülen sözlerin içeriği önemli; Hacı Bektaş Veli'nin olup olmadığı o kadar önemsenmemeli...
Yetmezse Mevlana'ya başvurabiliriz:
Ey yüce kitabın örneği insan
Sende yansır bu âlemi yaratan
Her şey sensin yer gök senin içinde
Sen kendinde ara her ne ararsan!
Nasıl bitirsek bu sözü… Nedir önemli olan, nedir ?
Kavramlar,kapsamlar değil içeriktir esas olan…
Sözün kendi değil, algılanma biçimidir anlamlı olan..
Söyleyen değil,söyletendir arkada sağlam duran..
Sahip olan değil, paylaşandır yüceleşen…
Ayıran değil, birleştirendir bilgilik ırmağından su içen…