"Domates" sorunu

Başka sorunlar bitti, şimdi de domates sorunu yaşanıyor(!). Enflasyonun suçlusu domates. Halk şikayetçi. Domatesin kilosunun 8 hatta 10 TL'ye yükseldiğini, domates yiyemediğini söylüyor.

İyi de:

- Eskiden domates sadece yaz ayında tarlada yetişirken yenirdi. Şimdi sera domatesi sayesin de yıl boyu yeniyor. Ama domates temel gıda maddesi değil. Kimse domates yiyemediği için ölmüyor. Yaşamın sürmesi için domates ana besin maddesi değil.

- Toplam tüketim harcamalarında domatesin ağırlığı çok küçük.

- Taze domatesi kış aylarında tüketenler genelde orta ve üst gelir grubundakiler.

Yaz aylarında kilosu 1 TL'ye satılan domatesin fiyatının birden yükselmesi tarım politikalarına bağlandı.

Sonuçta Tarım Bakanlığı'na fuara kesildi. Tarım Bakanlığı Müsteşarlığı bu konuda bakanlığın ihmal ve yanlışının olmadığını anlatmak için bir bilgi notu düzenlemiş.

Bu bilgi notundaki rakamları Sayın okuyucularıma özetleyeceğim:

- Türkiye'de 2002 yılında açık ve örtülü toplam 210 bin ha. alanda domates ekilirken, ekilen alan 2009 da 187 bin ha'ya düşmüş. Buna karşılık toplam üretim 2009 da 10.7 milyon ton, 2010 da 10.2 milyon ton olmuş.

- 2010 üretimi 2009 üretiminin gerisinde ama 2002 yılında 9.4 milyon ton olan üretimin önünde.

2010 Yılında toplam domates üretiminde yüzde 4.5 oranında düşüş var. Ama düşüş tarla üretiminde - - Örtü altı üretim ise yüzde 9.2 artmış.

Domateste büyük ölçüde ihracat var. 2002 yılında 253 bin ton ihracat yapılırken, 2010 yılının ilk 10 ayında 512 bin ton ihracat yapılmış. 500 milyon dolara yakın ihracat geliri elde edilmiş.

Antalya Sebze Hali'nde domatesin üretici fiyatı 2009 yılında 76 kuruş iken 2010 Ekim ayında 2.35 TL.olmuş. Toptancı fiyatı 95 kuruştan 2.90 TL.ya çıkmış. Bu nedenle de tüketici fiyatı 1.25 TL.dan 3.80 TL.ya yükselmiş.

Tarın Bakanlığı'nın bilgi notunda şu günlerde yaşanan fiyat artışları

- Tarla domatesinin sona ermesine, örtü altında üretimin henuz piyasaya çıkmamasına,

- Ağustos ayındaki aşırı sıcaklığa ve mevsim dışı yağışların olumsuz etkisine bağlanıyor.

Antalya'da Ekim sonu başlayan örtü altı hasat nedeniyle arzın artması sonucu bir süre sonra domateste fiyatların normale dönüşeceği belirtiliyor.