"Doğu Ege Atık Değerlendirme Projesi" için destek isteniyor

Uşak Organize Sanayi Bölgesi (UOSB ) ile gazetemiz DÜNYA'nın düzenlediği "Atık malzemelerin geri kazanılmasının teşvik edilmesi" konulu toplantı için Uşak'a gittik. Başkan Ali Yıldırım, Tekstil İşverenleri Sendikası Uşak Şubesi Başkanı Arif Öztan ve UOSB Müdürü Vedat Altay'dan ön bilgileri aldık. Daha sonra geniş katılımlı bir ortak akıl toplantısı yapıldı. Gazetemiz DÜNYA'nın haberinde ve Osman Arolat'ın yazısında, UOSB'de yatırımların durumu, atık malzemelerin geri kazanılmasında işlenen malzeme miktarları,  üretilen elyaf, bütün bu işlemlerinin doğrudan ve dolaylı parasal değerleri ayrıntıları ile aktarılıyor. Tekrara düşmeden, sorunu başka boyutları ile ele almaya gayret edelim.

Uşak'daki girişimciler sözü dolandırmadan taleplerini dile getiriyorlar:

" Günlük 120 ton pet şişeyi elyafa dönüştürüyoruz. Ayrıca 900 tona yakın tekstil atığını elyafa dönüştürerek geri kazanıyoruz. Üretilen elyafın bir bölümü satılıyor. Yaklaşık 500 tonu iplik haline getiriliyor; bu elyaf miktarının 200 tonu battaniye, geri kalanı da çorap, triko ve kumaş sektöründe kullanılmak üzere yurtiçindeki üreticilere ara malı oluşturuyor. Günlük ortalama 1000 ton atık malzemeyi geri kazanıyoruz. Bu, ekonomik değer yaratma yanında, çevreye de çok ciddi katkı yapan bir iş. Biz bu işlemleri yaparken en büyük girdimizi elektrik enerjisi oluşturuyor. Ekonomik değer yaratmanın ve çevreyi korumanın ölçeklerini daha büyütmek için elektrik girdilerimizde yüzde 50 indirim sağlayan destek talep ediyoruz."

Uşaklı girişimci teşvik talebini beş temel  "gerekçeye"  dayandırıyor:

Gerekçe üretimi önemlidir

1 Destekler sadece Uşak ve Doğu Ege Havzası için talep edilmiyor.  Atıkların geri kazanılmasını bir sektör olarak, ülkenin her noktasında teşvik edilmesinin ülkemiz ve dünyamız için yararlı olacağına inanılıyor. Kaynaklar üzerinde talep baskısı artıyor ve temel hammaddelerin fiyatları hızla yükseliyor.  Atıkların geri kazanılması daha da önemli hale geliyor.  Bu nedenle, geri kazanım sektörünün "ulusal proje" olarak ele alınması isteniyor.   Özel girişimcilerin, kamu yetkililerinin ve STK'ların birlikte geliştirecekleri bir stratejiye göre sektörün yönlendirilmesi talep ediliyor.

2 Uşaklı girişimciler, tekstil ve plastik atık malzemelerin geri kazanılmasında belli bir birikime sahip. Yörede ciddi bir altyapı oluşmuş durumda. Doğu Ege Havzası'nin " atık malzemeleri dönüştürme merkezi" haline gelmesi için avantajlı konum yaratıldığına inanıyorlar. Bu konuda her türlü inisiyatifi üstlenmeye hazır bir girişimci enerjisi de var.

3 Uşaklı girişimciler, "elektrik enerjisi teşviği"  isterken; bir imtiyaz istemediklerini, rakip ülkelerle rekabet edebilmek için "şans eşitliği" talep ettiklerini özellikle vurguluyorlar. Serbest ve adil rekabet koşullarının yaratılmasının önemine özellikle dikkat çekiyorlar. Güney Asya ve Uzakdoğu ülkelerinden gelen rekabeti dengelemek istediklerini söylüyorlar. İşgücü maliyetlerinde aşırı dengesizliğe ve diğer girdilerde sağlanan sübvansiyonlara da dikkat çekerek, konunun bütün yönleri ile bir "proje kapsamında"  ele alınmasını ve ivedilikle sonuçlandırılması gerektiğine işaret ediyorlar.

4 Sistemin işlemesi için kayıt dışı uygulamaların etkilerini azaltmak gerektiği üzerinde de özenle duruluyor. Elektrik enerjisine teşviklerle aktarılacak bedellerin, kayıt dışı uygulamaların azalması sonucu geri kazanılacağı hesaplanıyor. Ulusal ölçekte hazırlanması önerilen stratejide,  kayıt dışı uygulamalarla diğer dolaylı gelir artırıcı etkilerin de değerlendirilmesi öneriliyor.

5 Sadece somut görünebilir getirilerin yanında dolayla olumlu katkıları da hesaplayan  "fayda-maliyet analizine" dayalı karar üretilmesi için çağrı yapılıyor; ivedi harekete geçilmesi ve istenen sonucun yaratılmasını bekliyorlar.

İşte size proje alanı

Eğer ülkemizde ciddi bir "proje" yapmak istiyorsanız;  işte size ciddi bir proje alanı… Doğrudan sağladığı değerler kadar dolaylı katkıları da küçümsenemeyecek bir sektör… Ne yapabileceğimiz kadar, neleri yapamayacağımız da önemli… En şeffaf ortamlarda Uşaklı girişimcinin sunduğu projeyi değerlendiremezsek, hepimiz için ayıp olur… Hızla ilgili aktörler koordine edilerek, ülke geleceği açısından "yapılabilir" olanla "olmazı" net biçimde ortaya koymalıyız. Yapılabilir olanlar için harekete geçmeli, yapılamaz olanları da net biçimde ortaya koyarak en değerli varlığımız olan girişimci enerjisini boş yere harcamamalıyız…